مۇحتار ماعاۋين: تىم قۇرىسا جيىرما-وتىز سۇرە اۋدارسام دەيمىن

None
استانا. قازاقپارات - ەس بىلگەن شاعىمدا، ۇلكەن اكەم ماعاۋيا مەنى الدىنا مىنگىزىپ الىپ، بۇرىنعى وتكەن اقىلمان، ايبارلى اتالارىمنىڭ باسىنا اپارىپ، ماعان باتا، تىلەك سۇراپ، ارۋاققا يمان، دۇعا جاساپ، ءۇندى داۋسىمەن، كومەكەيدەن، بار ماقامىنا كەلتىرە قۇران وقىعان كەزدەرىندە، ىلكىدە نەمەسە جاڭا عانا وسى اتام تۋرالى ايتىلعان اڭگىمەنىڭ اسەرى - اۋەزدى، سىرلى، قۇدىرەتتى ءسوز - قۇداي سوزىمەن استاسىپ، اعىل- تەگىل جىلايتىن ەدىم.

ءتىپتى، ەرەسەك شاعىمنىڭ وزىندە، قۇران وقىلسا بولدى، كوزىمە جاس كەلەتىن. ەر جەتتىك. اتقا مىندىك. اتاعىمىز شىقتى. ءدىندار بولمادىق، ءبىراق دىنىمىزدەن اينىعان جەرىمىز جوق. ءلا ءيلاھا يللااللاھ، ءمۇحامماد راسۋل اللاھ! - اللادان باسقا جاراتۋشى جوق، مۇحاممەد اللانىڭ ەلشىسى. قۇداي - ءبىر، پايعامبار - حاق.

مۇنىڭ اۋەلگىسى - كاليما، دۇنيەنىڭ تۇتقاسى، سوڭعىسى - ارعى ءبىر زاماندا اتاۋسىز عۇلاما جاساعان وزىق اۋدارمانىڭ ۇلگىسى. بابام كوكتەگى ءتاڭىرىنىڭ بولمىس- ءبىتىسىن ءبىرجولا ايعاقتاعان يسلامدى اتا- بابا ءدىنىنىڭ جاڭعىرعان نۇسقاسى رەتىندە تانىپ، اقيقات ىندىنىمەن قابىلداعان. ءوزىم اقىلمەن ۇعىپ، ءتاۋبا قىلعام. بالام مەنەن گورى تازا، بەرىك سەنىمدە. بابام - مۇسىلمان، ۇرپاعىم دا يسلامنىڭ وڭ جولىندا بولۋعا ءتيىس. ادامنىڭ ادامشىلىعىنىڭ ەڭ اۋەلگى ولشەمى - وجداننىڭ تازالىعى.

قاسيەتتى قۇران ءسوزى - بارلىق باستاۋدىڭ تۇنىعى. الايدا، كالام شاريفتىڭ بۇگىنگى ءتارجىمالارىنىڭ بارلىعى دا جاۋتىك، مۇلدە جارامسىز. موينىما الىپ، بار قاسيەتىن ساقتاي وتىرىپ، تىم قۇرىسا جيىرما- وتىز سۇرە اۋدارسام دەيمىن. البەتتە، ءبىر كۇننىڭ، بىرەر جىلدىڭ ءىسى ەمەس. قالعان عۇمىرعا تۇتاسىمەن سوزىلار ساۋلەلى ەڭبەك.

اۋەلدە، «الاساپىراننىڭ» ەكىنشى كىتابىن باستاعان كەزدە، وراز- مۇحامەدتىڭ اق كيىزگە كوتەرىلەر ساتتەگى دۇعاسى ءۇشىن فاتيقانى اۋدارىپ ەدىم. كەيىن ءارقيلى كوڭىل اۋعانىمەن تاعى دا ەكى- ءۇش سۇرەنىڭ، جەكەلەگەن اياتتاردىڭ ءساتى ءتۇستى. ەندى ءۇزىپ تاستاماي، ۇزدىكسىز تولعانۋ كەرەك بولادى. پەندەلىك ساۋاپ ەمەس، مۇسىلماندىق پارىز جونىمەن. جانعا پايدا، جازۋعا سەپتىك ءۇشىن. رۋحاني ومىردە عانا ەمەس، شىعارماشىلىق ونەردە دە جاڭا ءبىر تىنىس، وزگەشە ءبىر ورنەكتەر تابامىن دەپ ۇمىتتەنەم. تۇگەلىنە شامام كەلمەس، تىم قۇرىسا ءبىر پاراسىن.

قاسيەتتى قۇرانعا قاتىستى ءسوزدىڭ ءتۇيىنى - قالامنان قايىر كۇتكەن تالاپكەردىڭ ءدىنى بەرىك، وجدانى بيىك، يمانى كامىل بولۋعا كەرەك. جازۋشىلىق - ادامتانۋ عىلىمى. ال بۇل ادامنىڭ ەڭ باستى قاسيەتى - اتا- بابانىڭ اق جولىنا بەرىكتىك. ياعني، ادامدىق نەگىزى وزىڭنەن باستالسىن. قالامگەرلىك ونەرگە «باقسىنىڭ ىستەگەنىن ىستەمە، ايتقانىن ىستە» دەگەن قيسىن جۇرمەيدى. ءوزىڭ قانداي بولساڭ، جازۋىڭ دا سونداي بولماق.

مۇحتار ماعاۋين اۋدارعان "دۇحا" سۇرەسى:

الاكەۋىم تاڭعا سەرت!

قاراكولەڭكە كەشكە سەرت!

جاراتۋشىڭ سەنى جادىنان شىعارعان جوق.

ءھام جاتىرقاعان جوق -

بۇگىنىڭنەن ەرتەڭىڭ ءتاۋىر بولار،

جاساعان جارىلقايدى، جانىڭ جاي تابار!

ول سەنى جەتىم كەزىڭدە تاپتى - جەبەلەدى

جولسىز كەزىڭدە تاپتى - جونگە سىلتەدى،

جارلى كەزىڭدە تاپتى - بايلىققا بولەدى!

مۇحتار ماعاۋين اۋدارعان "شارح" سۇرەسى:

ءبىز سەنىڭ كوكىرەگىڭدى اشپاپ پا ەدىك؟

اۋىر جۇگىڭدى الماپ پا ەدىك،

ارقاڭنان زىلدەي باسقان؟

اتاعىڭدى اسىرماپ پا ەدىك؟

ول راس - سالماقتىڭ الماعى بار،

راس - سالماقتىڭ الماعى بار!

ەڭسەڭدى كوتەر، ەڭبەكتەن تانبا،

جاراتۋشىعا قۇلدىعىڭنان جازبا!

مۇحتار ماعاۋين، ق ر حالىق جازۋشىسى

«مەن» عۇمىرباياندىق حامساسىنان(رومانىنان) ءۇزىندى


سوڭعى جاڭالىقتار