جەر رەفورماسى بويىنشا كوميسسيانىڭ شەشىمدەرى جاريالاندى - فوتو

 استانا. قازاقپارات - بۇگىن استانادا ق ر پرەمەر- ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى- ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى اسقار مىرزاحمەتوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن جەر رەفورماسى بويىنشا كوميسسيانىڭ كەزەكتى وتىرىسىندا وسى باعىتتاعى بۇعان دەيىن اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ قورىتىندىلارى تۇجىرىمدالدى.

 ەلباسى تاپسىرماسىنا سايكەس، كوميسسيا مۇشەلەرىنىڭ استاناداعى 4 وتىرىسى مەن اقمولا، الماتى،  قىزىلوردا جانە اتىراۋ وبلىستارىندا جەرگىلىكتى تۇرعىندارمەن وتكىزىلگەن كەزدەسۋلەردىڭ ناتيجەسى مەن ۇسىنىستارى ەسكەرىلىپ، سونداي- اق، جەر رەفورماسى بويىنشا باستاماشىل ازاماتتارمەن تالقىلاۋ جۇرگىزۋدە سۇراقتار مەن ۇسىنىستاردىڭ قايتالانۋى نازارعا الىنىپ، تومەندەگىدەي شەشىمدەر قابىلداندى.

بىرىنشىدەن، اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارعا، ياعني، قازاقستاندىقتارعا 49 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە جالعا بەرۋ ينستيتۋتىن ساقتاۋ ۇسىنىلدى. بۇل رەتتە زاڭنامالىق نورمالار ارقىلى:

 - تۇراقتى مونيتورينگ (جالعا الۋدىڭ العاشقى 5 جىلىندا - جىل سايىن، ودان كەيىنگى كەزەڭدەردە سۋارمالى ەگىستىكتەردە ءار 3 جىل سايىن، ءتالىمى جەرلەردە ءار 5 جىل سايىن) جۇرگىزۋ ارقىلى جەر پايدالانۋشىلاردىڭ جەردى ۇتىمدى پايدالانۋىنا جانە وزىنە بەرىلگەن مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋىنا باقىلاۋدى كۇشەيتۋ؛

- جەر كودەكسىندە اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن بەرۋدىڭ جەكە جانە ەگجەي- تەگجەيلى رەگلامەنتتەيتىن ءتارتىبىن بەلگىلەۋ؛

- اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن بەرۋ جونىندەگى كونكۋرستاردىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن كونكۋرس كوميسسياسىنىڭ قۇرامىنا قوعامدىق كەڭەستەر مەن بىرلەستىكتەردىڭ وكىلدەرىن قوسۋ؛

- اكىمدىكتەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن بەرۋ جونىندەگى ناقتى ءىس- قيمىلدارى ءتارتىبىن بەلگىلەيتىن كونكۋرس وتكىزۋ قاعيدالارىن ازىرلەۋ؛

 - جالعا بەرۋ مەرزىمىن بيزنەس- جوسپارعا سايكەس ينۆەستيتسيالار كولەمىنە قاراي ايقىنداۋ. جالداۋ مەرزىمىن ۇزارتۋ تۋرالى شەشىمدى قوعامدىق كەڭەستەر مەن بىرلەستىكتەردىڭ قاتىسۋىمەن، جەردى پايدالانۋ مونيتورينگىنىڭ جانە جالداۋ شارتىنىڭ تالاپتارىن تيىسىنشە ورىندالۋىنىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا قابىلداۋ قاجەتتىلىگىن ايقىنداۋ؛

 - جەر پايدالانۋشىلاردىڭ مىندەتتەرى مەن جاۋاپكەرشىلىگىن ناقتىلاي جانە كۇشەيتە وتىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جالعا بەرۋدىڭ ۇلگىلىك شارتىن ازىرلەپ بەكىتۋ؛

- اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن ءتيىمدى پايدالانۋدىڭ تالاپتارىن كۇشەيتۋ.

ەكىنشىدەن، قازاقستاندىقتارعا جالعا بەرىلەتىن اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ شەكتى (ەڭ جوعارى) مولشەرلەرىن بەلگىلەۋ ۇسىنىلدى.

ۇشىنشىدەن، شەكارا ماڭى اۋماقتارىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ مەملەكەتتىك شەكارادان راديۋسىن ايقىنداي وتىرىپ، جەرگىلىكتى جاعدايلارعا جانە ءوڭىردىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە بايلانىستى ولاردى بەرۋ جونىندەگى تالاپتارىن انىقتاپ، بەكىتۋ ۇسىنىلدى.

 تورتىنشىدەن، حالىقتىڭ قوسالقى شارۋاشىلىقتار مۇقتاجدىقتارىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن ەلدى مەكەندەردىڭ اينالاسىنداعى جايىلىمدار مەن شابىندىقتاردىڭ الاڭدارى ايقىندالىپ، ول جەكەلەردى قازاقستان رەسپۋبليكاسى جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارىنا بەرۋگە تىيىم سالۋ ۇسىنىلدى. ياعني، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردى جايىلىمدار جانە شابىندىقپەن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا، وسىنداي القاپتار مەملەكەتتىك مۇقتاجدىقتارعا الۋعا جاتقىزۋ كەرەك. 

 بەسىنشىدەن، جەر رەفورماسى شەڭبەرىندە كەڭىنەن تالقىلانىپ وتىرعان جەردى جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى ءۇشىن بەرۋدىڭ پروبلەمالىق ماسەلەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، اكىمدىكتەرگە ج ت ق- عا ارنالعان جەر ۋچاسكەلەرىن مەملەكەت مۇقتاجدىقتارىنا ساتىپ الۋ مۇمكىندىگىن بەرۋ ءۇشىن ج ت ق بەرىلەتىن جەرلەر مەملەكەتتىك مۇقتاجدىقتارعا جاتقىزۋ ۇسىنىلدى. ياعني، 10 سوتىق الۋعا كەزەكتە تۇرعان ازاماتتار سانىنىڭ ميلليوننان اسقانى ءوز الدىنا، وبلىس ورتالىقتارى مەن ءىرى قالالاردا ينفراقۇرىلىممەن قامتاماسىز ەتىلگەن بوس جەرلەردىڭ جوقتىعى ماسەلەنىڭ وتكىر تۇرعانىن كورسەتەدى. سوڭعى شيرەكتە Call-ورتالىقتارى مەن jerturaly.kz سايتىنا كەلىپ تۇسكەن ۇسىنىستار مەن وتىنىشتەردىڭ باسىم بولىگىنىڭ دە وسى ماسەلەنىڭ اينالاسىندا ءوربيتىنى وسى باعىتتا جۇمىستانۋدى تالاپ ەتەدى.

التىنشىدان، كوميسسيا مۇشەلەرىمەن قابىلدانعان اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەردى جالعا بەرۋ ينستيتۋتىن جەتىلدىرۋ بويىنشا ۇسىنىستارى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنە ەنگىزۋ ۇسىنىلدى.

جەتىنشىدەن، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى جارعىلىق كاپيتالىندا شەتەلدىكتەردىڭ ۇلەسى بار بىرلەسكەن كاسىپورىندارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن جالعا بەرۋ نورمالارىن دا جاريالانعان موراتوريگە قوسۋ جۇمىستارىن اتقارۋ ۇسىنىلدى.

سەگىزىنشىدەن، اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى كوميسسيا قابىلداعان شەشىمدەردى زاڭ تالاپتارىنا سايكەس راسىمدەپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنە ەنگىزۋ جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋ جانە جەر زاڭناماسىن جەتىلدىرۋ جۇمىسىن جالعاستىرۋ ۇسىنىلدى.

توعىزىنشىدان، جەر كودەكسىندە موراتوري جاريالانعان سۇراقتار بويىنشا نەگىزدەلگەن ناقتى شەشىمدەر قابىلداۋ ءۇشىن اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ پايدالانىلۋى تۋرالى دايەكتى مالىمەتتەردى تولىقتىرۋ، ولارعا ەگجەي- تەگجەيلى تۇگەندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ قاجەتتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنە قولدانىستاعى موراتوريدىڭ مەرزىمىن 5 جىلعا، ياعني 2021 -جىلدىڭ 31 - جەلتوقسانىنا دەيىن ۇزارتۋ ۇسىنىلدى.

ونىنشىدان، بەرىلىپ وتىرعان ۇسىنىستاردى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى قابىلداعان جاعدايدا كوميسسيا جۇمىسىن توقتاتۋ ۇسىنىلدى. ياعني، كوميسسيا مۇشەلەرىنە جەر زاڭناماسىن بۇدان ءارى جەتىلدىرۋگە بايلانىستى جۇمىسقا قىزىعۋشىلىعى بولاتىن بولسا، وندا اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىمەن بىرگە بۇل جۇمىسقا قاتىسا الاتىندىعى ەسكەرتىلدى.