ءزايتۇن تىستەگەن كەپتەر- جەڭىس قانەن ۇلىنىڭ ولەڭدەرى
سيقىر جۇزىك
جاڭبىر قۇلادى،
جىبىمەدى كونى تاندىردىڭ ءالى.
ايتقاندى تىڭداماس،
شويىننان قۇيىلعان-
تاعدىر قۇلاعى.. .
تاسقىن قۇلادى،
كەۋدەسىنە باسىن تاستىڭ ۇرادى !
تيتىمدەي ولجا -
اشكوز پيعىلدى
اسقىندىرادى...
ەكىلەنەمىن،
قارامايدى ەشكىم بەتىمە مەنىڭ.. .
تۇرامىن تارتىپ، قۇيىرىعىن ۇستاپ
ەكى كەمەنىڭ !
كوزبەن ارباعان،
ايتىلار ارا ءسوز دە قالماعان ؛
بىقسىعان ماحاببات ءسونىپ تىنادى،
قوزدانا الماعان !
ۇلعا باتالى،
ونەگەلى تىرلىك مىڭ قاراتادى .. .
قۋ تۇلكىگە ەرىپ، قاسقىر قۇيىرىعى
مۇزدا قاتادى.. .
تۇردىم دا بەكىپ،
كورەر كوز ءۇشىن كيدىم كوك ەتىك.. .
سۇلەيمەن سۇمىرەيگەن، سيقىر جۇزىگى
قۇردىمعا كەتىپ.. .
قابىرعامنىڭ شەشىمى
تاۋەكەلگە ءبىر- اق مىنەم ءبىر كۇن مەن،
قابىرعامنىڭ شەشىمى بۇل اقىرعى !
بەيمەزگىلدە جانارتاۋلار سىلكىنگەن،
الەمىمدى استاڭ- كەستەڭ ساپىردى.. .
جوق دامەمەن ەرىنىمدى جالاندىم،
تۇلكى - تىرلىك بۇلاڭداتقان قۇيىرىعىن.
سەرگەكتىگىن قايتا ۇستانىپ بابامنىڭ،
تارقاتايىن ارقانىمنىڭ شيرىعىن.
دالا رۋحىن جۇرەگىمە ءپىر تۇتام،
كەلدىم قانشا تابانعا جون توسەپ مەن.
قارعىسىنا ءجىپ بايلانعان ءبىر تۇتام،
ابدەن ەندى جالىقتىم ءيت جەتەكتەن !
سۇمدىقتارعا كەلەد قىرىق تاس اتقىم،
كوڭىلگە ۇشقىن بولىپ مەن ءتۇستىم.
تاڭدايىمدا بال ءدامى بار قاسپاقتىڭ،
وگەيلىككە بويى ۇيرەنگەن كونپىسپىن !
سايىس ءۇشىن سايلاۋلى بەس قارۋىم،
جۇك ارتقان نار قىل بۇيداسىن ۇزبەگەم.
مەكەندەۋگە ەركىندىكتىڭ اۋىلىن،
تارتايىن ءبىر ءبورى جورتقان ىزبەنەن !
كەسەرتكە قۇيىرىعى
تاعدىردىڭ بۇيىرىعى ءبىر،
(تامىرىن ءجۇرمىن باسىپ تىرلىگىمنىڭ . )
ءۇزىلىپ جەردە جاتقان كەسەرتكەنىڭ،
كورىپ ەم جالعىز تۇتام قۇيىرىعىن.. .
تاباندا- قىرات بيىك.. .
(جاتقان ەد ىرىگەن ءسۇت جىراقتا ۇيىپ !)
تەر شىلقىپ نار دەنەمدە،
شىلدە جورتتىم
باسىما قۋ تۇلكىدەن تۇماق كىيىپ.
تامشى جوق ءزامزام سۋدان،
نە تۇسەد قۇر- بەكەرگە تامسانۋدان ؟
كورىنبەسە كولەڭكەڭ، ىزدەمەيمىن !
كەزدەسكەندە قىسامىن ساۋساعىڭنان.. .
تۇلىمىمدى بوياتامىن،
(بويجەتكەن قىز جوق ەمەس مەن الاتىن . )
جاسىرادى جانارتاۋ تۇلعاسىنا،
جالعىز ساتتە تۋدىرار عالاماتىن !
قۇرتقىم جوق ومارتانى،
تىرشىلىكتىڭ شىرىمەس قىل ارقانى.
قانىنا وگىز وكىردى، كۇرەسىندە-
كوككە ءشاشىپ قوزدايتىن قولامتانى.. .
تونالعان ۇيقى
دۇبىرگە اتتانام !
ەسەيتتى مەنى كۇنىم جاتپاعان.. .
بويداعى نازىك سىرىمدى ايتامىن،
سىبىرلاپ ساعان.. .
قالام وگەي مەن.. .
دىر- دۋلى ورتاعا قاراعام ويمەن.
سۇيكىمدى ەدى، جاڭبردان كەيىنگى
دالاداي- بەينەڭ !
تىلگە كەلۋىڭ-
مەندىك شەڭبەرگە مۇلدەم ەنۋىڭ !
قۇلازىپ جاتقان قۇمايت ءوڭىر
تۇرلەندى مىڭ.. .
نەگە بەتتەدىك ؟
(كۇنىمە سىيلاپ كەلەم ەستەلىك .. .)
سابىرىن تابادى ساندالعان كوڭىل،
كوبەلەككە ەرىپ.. .
ەركە قارا بۇلت،
ەتەگىن جاتادى ولكەمە مالىپ.. .
.. .ۇيقىمدى تونايسىڭ،
قۇلاعان ساتتە-
كورپەگە ورانىپ.. .
جول
ءشوپ باسى قىبىرلايدى ءا ؟
كوز قاداپ كوپ وتىردىم بۇگىندە ايعا.
جيىپ اپ ادامزاتتىڭ السىزدىگىن،
تاپپادىم قىلۋعا ايلا.. .
ءبورىنىڭ بۇلكەگىمەن.. .
كورىنىپ ىزگىلىكتىڭ ءبىر تورىنەن.
مىڭ ءتۇرلى ءومىر بەرگەن ادەت- پيعىل،
جانىما ءجۇر تەلىنگەن.
جوق ەدى جالقى بۇلاق،
وزىمە ىزدەپ تاپقان سالتىم ۇناپ ؛
تىزەسىن تۇلپارىمنىڭ كەمىرتەمىن،
قيالعا مالتىعىپ اپ.. .
جىنىگەدى «جىنىم» قالىڭ،
(جىگىت ءجۇر قولىنا ۇستاپ قىزىل جانىن !)
اۋناتار قاڭباعىمدى قالاي قاراي،
تارتقان تۇزىم- ءدامىم ؟ !
ىشىنەن دالا تىنىپ.. .
الىمنەن ءان ايتتىم مەن ءسال اسىرىپ.
تاۋىمداي سابىرىممەن سالىمدىمىن،
سالام جول سارا ءتىلىپ.. .
ىزگىلىك الەمى
جەر بەتىندەمىن،
اق ۋىز ەمىپ ەرجەتۋدەمىن.
جاقسىلىق، جاماندىق - ەگىز الەمنىڭ،
اق بەسىگى ەدى تەربەتىلگەنىم.
الاڭ- عۇمىردى،
قالقاسىنا الىپ دالام ءدۇبىرلى.. .
كەشەگى ءدامى كەرمەك كۇندەردى،
بەزبەنىمە ءادىل سالام بۇگىنگى.
شاعالام - سابىر،
شوشىنىپ قانات سابالانسا ءبىر.. .
شەك كەلتىرە المايدى الماز - سەنىمگە،
بۇتاققا باسىپ حامەلون - تاعدىر.
قاتالاپ كەۋدە.. .
تۇلا بويىم باتادى اق تەرگە.
نۇرعا بولەيدى تۇنجىر الەمدى،
جۇرەكتەن شاشىلعان ماحاببات- ساۋلە.
ول دا- ءبىر بەلەڭ.. .
باعدار تۇزەيدى زورعا ءبىر كەمەم.
ىزگىلىك الەمىن شارلاپ كەتەمىن،
قول ۇستاسىپ سۇيگەنىممەنەن.. .
ءورشىل تولقىن
قۋاڭ دالادا قۇيىن جورتادى،
سۇركەيلىكتىڭ سۋىق جەلى ەسىپ.
تەنتەك جۇرەگىم تەپكىلەنەدى،
قۇلاعان جاپىراقتارمەن ءۇنسىز تىلدەسىپ.
جالاما جاقپاردان بورىلەر ۇليدى،
وت كوزىن قاداپ كوكتەگى ايعا.
الۋان بوياۋعا ەلىگەمىن مەن،
ءمىناجاتىمدى ىشتەي كۇبىرلەپ قۇدايعا.. .
اقىننىڭ بالكىم، اۋزى كۇيەدى،
دۇنيەنىڭ سويلەسە اقيقات- شىندىعىن ؟
شالعىن ءشوپ تىنباي قىبىرعا باسادى،
سەزىنىپ باسىلعان جات تابان ءدۇبىرىن.. .
السىزدەرگە ەتىلگەن قيانات - كۇنانى،
جىپكە مارجانداي وتىرار كىم ءتىزىپ.. .
بۇيىرىقسىز قادام باسۋعا بولمايدى،
ءومىر مەن ءولىم ءولاراسىنداى ءبىر سىزىق !
جارىم كوڭىل بوپ جاسىمايدى پەندە،
العا تارتادى تاۋكەل ءمىنىپ.
قايتپايدى ءورشىل پيعىلىنان ءبىر،
اساۋ تولعىندار ورگە ۇمتىلىپ !
ءتۇن ماحابباتى
قارا ءتۇن بوياۋى قالىڭ،
جەر بەتىن جاتادى قۇرساپ.
كۋدەمدە ويانىپ ءانىم،
قيالعا باتامىن ءبىر ءسات.
شاكەنە بۋلىقتان ەنىپ،
قۇلايدى جۇلدىزدار نۇرى.
بەلدەۋدە شيرىققان جەلىك،
جەلپىنتىپ ءجۇر قىزدار جىرى.
وزەگىمدى جالىن جالايدى،
شىرپىداي بارامىن جانىپ.
ويلارىم دامىلدامايدى،
سۇلۋداي قالادى ىم قاعىپ.. .
ءجازيرا - جاتقان وتانىم،
كۇن قايدا ايتسام بۇگىندەي.
تاعى ءبىر اق تاڭ اتادى،
اياۋلىم اپپاق جۇزىڭدەي !
تىنشىماي قالسىن با بۇلا ماڭ،
ۇيىعان قارا ءتۇن - مۇڭىم.
جونىڭنان بالتىرعا قۇلاعان،
سەنىڭ قارا سۇمبىلىڭ !
وتىرمىن ءتۇن قۇشاعىندا،
بۇلدىر - وتكەن ومىردەي.
وزىڭمەن بىرگە ۇشامىن ءا،
كوڭىلمەن كوكتە كورىنبەي.. .
وڭاشا قالدىم - جامانى،
كوڭىلىڭە قاراماي سەنىڭ.. .
تەنتەك تاۋدىڭ سامالى،
تىرنايدى تەرەزە اينەگىن.
قارايدى قاراڭعى كۇلىپ،
(ەتتىم تالاق كۇلكىنى . )
دابىلداي سانامدى ۇرىپ ،
مازاسىز ساعات سىرتىلى.
قارا ءتۇن - بياۋى قالىڭ،
جەر بەتىن جاتادى قۇرساپ.
كەۋدەمدە ويانىپ ءانىم،
قيالعا باتامىن ءبىر ءسات.
ءزايتۇن تىستەگەن كەپتەر
مايدا سامالىم.. .
قاتۋلانامىن قايناسا قانىم.
جاسىرىنداعى جان تەڭىزىنىڭ،
جالداي تولقىنىن جارعا سوعامىن !
نەگە تىلەندىم ؟
كوڭىل توسەدىم كەڭەسىنە ەردىڭ.. .
ساستىرىپ جاۋىن زىمىرايتۇعىن،
ساق باتىرىنىڭ جەبەسى مەنمىن !
قۇتى كەۋدەمنىڭ-
جۇپارىن ءجۇردىم جۇتىپ ەرمەننىڭ.. .
قالجىراعاندا قايرات بەرەر دەپ،
كوكجال قاسقىردىڭ ءسۇتىن ەمگەنمىن.. .
جەلاياعىم ەڭ.. .
تۇندىك قاناتتى كەڭ جايا بىلەم.
ارمان كۇيىممەن ابجىلاندى ارباپ،
جەر ۇيىق ىزدەپ جەلمايا مىنەم !
قىزىندى ارلانىم.. .
ۇرپاق بوپ ءومىر ءىزىن جالعادىم.
قاتال جارتاستى قۇشىپ تىنادى،
تانىمنەن تامعان قىزىل قان داعى.
اتانى ويلادىم،
شاڭىراعىم ءشاشادى ايبارىن.
جانارتاۋ بولىپ جارىلعالى تۇر،
ءاز باسىمداعى اتوم - ويلارىم.
نارقىم تۇسپەگەن،
قابانبايدان قالعان سارقىندى ىشكەن ەم.. .
كەپتەرىم شىعادى كەڭىستىكتە ۇزاق،
اۋزىنا جاسىل ءزايتۇن تىستەگەن.. .
قارا تاۋدا قۇس - سەزىم
جۇرەككە جىلى ءتيىپ جىر - مامىقتار،
تۇسەتىن كوكىرەككە ءبىر جارىق بار.
مەسەلى جارستاردا قايتقان جانداي،
كوشەدى الستارعا بۋرا بۇلتتار.
شىعام دەپ كوكجيەككە ءبىر كۇنى مەن،
قاجىماس قارشىعاداي سىلكىنىپ ەم.
قينايدى قارا تاۋدا.. . كوكشىل ساعىم-
سىيلايدى بالا تالعا كۇلكىلى ىرەڭ.
جوعالماي جۇرەگىمدە جۇرگەن ءۇنى،
مارالداي ماڭعاز تاۋدىڭ ءبىر كەرىمى.
كەتتى ىزدەي شالاعاي كۇن.. .
حابارىمدى-
جەتكىزبەي قاراعايدىڭ ينەلىگى.
اتتى الىس قالقاسىنا اپ قىزىل قورىق،
تاپ- تانىس تالايلارعا ءىزىم جولىق !
بەتىمە قاراعان ءسال قارا جارتاس،
ەتىمە شالا- جانسار شىبىن قونىپ.. .
تۇرام با تاۋلى ولكەگە تاراتپاي ءان ؟
وگىز مىنگەن جاندارعا جاراسسا اياڭ ؛
قيىندا ۇستاپ ءۇمىت جۇرەگىمە،
قيىرعا قۇسقا ءمىنىپ قانات ءجايام !
***
جارتاستار جاڭعىرىڭدار،
اق تولقىندار جاعاعا ماڭگى ۇرىڭدار !
قارا ورماندار سول ءاندى قالدىرىڭدار :
«ەسكەندىردىڭ باسىندا ءمۇيىزى بار!»
ارماندى مەن ءۇتىر عىپ.. .
(بۇگەلەككە جىلقى ءجۇر تەگى، شۇلعىپ !)
زيەۆەس وتىن ۇرلاعان پرومەتەي،
وت سىيلايدى بويىڭا ءولى تىرلىك.. .
كيىپ اپ باردى بويعا.. .
ەركەلەتسەڭ باسىڭا ءيت قارعىلايدى ءا ؟
تانىسىن ءوز كەسپىرىن ءمۇيىزتۇمسىق،
اپارىپ قويىپ بەردىم الدىنا اينا.. .
ساۋ ءتانىم - ەن بايلىعىم،
قۇربىم ءجۇر جەلبىرەتىپ اق جاۋلىعىن.. .
تاۋ بوكتەرى قازاعىم تىرلىك قۇراد،
دۇركىرەتىپ وزەندەي ءجۇز ساۋلىعىن !
ءومىردىڭ ءوزى - ءبىر ءان،
ادامنىڭ ويى - شالعىن كوزى - قىران.
قاينايدى قارا قازان - ميىم مەنىڭ،
ەڭ قىمباتتى ءساتىمدى ءوزىم ۇعام !
