باركول جەرىندە جاۋمەن شايقاسقان سارى قۇس

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - شىنجاڭ ولكەسىنىڭ باركول ايماعىندا كارمىش دەيتىن قۇسبەگى ءومىر سۇرگەن ەكەن. ونىڭ سارى قۇسى اسقان قىراندىلىعىمەن ەلگە ايگىلى بولىپتى.

ول قاراقۇيرىق، ارقار سياقتى دالانىڭ قوڭىر اڭدارىندا الاتىن قىران ەكەن. سودان بىرنەشە تۇياعىنان دا ايىرىلىپتى. كارمىش قۇسىنىڭ سىنعان تۇياقتارىنىڭ تۇعىلىنا ساقينالاتىپ قولدان جاساپ جەز تۇياق سالدىرىپتى.

ءبىر جىلى ەل ويتاۋدىڭ قوڭىر ادىرىنان تۇلكى بەينەلى ءبىرتۇرلى اڭ كورگەندىگىن اڭىز ەتەدى. بۇل اڭ اقشا قاردىڭ بەتىندە قاشىپ بار جاتقاندا ەكەۋ بولىپ ساعىمدالىپ كورىنەدى ەكەن. نەبىر قىران بۇركىتتەر ونى الا الماپتى. ساعىمدالىپ ەكەۋ بولىپ كورىنىپ بارا جاتقان بۇل اڭدى بۇركىتتىڭ كوز جانارى جىعا ايىرا المايدى قالادى ەكەن. شۇيىلگەن قۇس اڭعا ەمەس ساعىمىنا ءتۇسىپ، جەر سيپاپ قالىپ قوياتىن كورىنەدى.

مۇنى ەستىگەن كارمىش قۇسبەگى بۇركىت باپتاپ، العاشقى اقشا قاردا وسى اڭنىڭ ىزىنە ءتۇسىپتى. قان سوناردى قويىپ، قارا جەردىڭ وزىنە اڭنىڭ ءىزىن ايىرىپ، باعىت- باعدارىن بىلەتىن قۇسبەگى اقىرى الگى تىلسىم اڭدى سارى قۇسىنا الدىرىپتى.

اڭدى تۇمسىعىنان كوتەرسەڭ ءجۇنى قۇيرىعىنا قاراي، ال، قۇيرىعىنان كوتەرسەڭ ءجۇنى باسىنا قاراي توگىلىپ تۇراتىن تاڭعاجايىپ جانۋار ەكەن. كارمىش قۇسبەگى بۇل اڭدى قوبدانىڭ كۇنگەي بەتىن بيلەپ تۇرعان تورعاۋىت تورەسى لامجاعا تارتۋ ەتەدى. بۇعان ەرەكشە قۋانعان لامجا تورە: «مىناۋ جاننات دەگەن اڭ. بۇل قارا جاننات، قىزىل جاننات دەپ ەكىگە بولىنەدى. مىناۋ قىزىل جاننات ەكەن» - دەيدى.

كارمىش قۇسبەگى سارى قۇسى ۇستاعان اڭنىڭ نە ەكەندىگىن سوندا عانا بىلەدى. لامجا وعان ءجۇز وعى مەن ءبىر مىلتىق جانە قۇلا جورعا اتىن قوسىپ تارتۋ ەتەدى.

سودان كارمىش قۇسبەگى سارى قۇسىن كوتەرىپ، دالا كەزىپ كەلە جاتىپ، قۇمدا قونىپ جاتقان كەرۋەنگە كەز بولادى. بۇلار قىتايدىڭ ىشكى ولكەسىنە ساۋدا جاساۋعا كەتىپ بارا جاتقان ۇكىمەت كىرەسى ەكەن. قۋ دالادا ساپ ەتە تۇسكەن قۇسبەگى مەن قۇستان قورىققان ساقشىلار وعان وق اتادى. كارمىش اتىنىڭ باسىن بۇرىپ تۇرا قاشادى. ءبىراق ونىڭ جاۋىرىنان وق ءتيىپ، جاراقاتى اۋىرلاپ، اۋىلىنا جەتە الماي دالادا ولەدى. يەسىنىڭ ءولى دەنەسىن سارى قۇسى ءيت- قۇسقا جەگىزبەي ءبىر اپتا كۇزەتەدى. ەلدەن ەش حابار بولماعان سوڭ ءوزى ۇشىپ اۋىلعا كەلەدى دە، اۋىلدى ءبىر اينالىپ قايتا ۇشىپ كەتەدى.

كارمىشتىڭ بالالارى ۇشقان قۇستىڭ باعىتى بويىنشا ىزدەپ شىعىپ اكەسىنىڭ سۇيەگىن تاۋىپتى. كوپ وتپەي ەل ۇركىپ گانسۋگە اۋعاندا، كارمىشتىڭ بالالارى سارى قۇسقا ءبىر قوي سويىپ بەرىپ، جۇرتقا قالدىرىپ كەتكەن ەكەن. ءبىراق سارى قۇس كوك اسپاندا قالىقتاپ كوشپەن ىلەسىپ وتىرادى. ارادا بىرنەشە كۇن وتكەننەن كەيىن قاشقان ەلدى جاۋ ۇشاقتارى بومبىلايدى.

سارى قۇس وسى الەم- تاپىرىق شايقاستا ەلدى بومبالاعان ۇشاققا ۇمىلعان ەكەن. جاۋدىڭ ۇشاعىمەن شايقاسقان سارى قۇستى تاۋدىڭ بوكتەرىنە بيىككە شىعىپ الىپ، بەكىنگەن ەل كوزبەن كورەدى.

توقتار جەتپىسباي

namys.kz