قاجىمۇقاننىڭ قۇپيالارى
تاۋەلسىز قازاقستان 1993 - جىلى دا 110 جىلدىعى تۇسىندا ءۇن- ءتۇنسىز قالعانى بەلگىلى. وسىعان وراي قازاق حالقىنىڭ ماقتانىشى، اتى اڭىزعا اينالعان قاجىمۇقان مۇڭايتپاسوۆتى ءوز كوزىمەن كورگەن، قاجىمۇقانتانۋشى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى، دەربەس زەينەتكەر قالياكپار ءامىرجانوۆتى اڭگىمەگە تارتقان ەدىك.
- مەن قاجەكەڭدى 8-11 جاسىمدا كورگەنمىن. ول كەزدە ومبى وبلىسىنداعى شارلاق (بەرتىن دروبىشيەۆ، نوۆوۆورشاۆكا) اۋدانىنداعى قاراتومار اۋىلىندا تۇراتىنبىز، - دەپ باستادى اڭگىمەسىن قالياكپار اعا. - قاجەكەڭ ءار ۋاقىتتا سونداعى گ. دميتروۆ اتىنداعى كولحوزدا ورنالاسقان اۋىل سوۆەتىنىڭ سەسسياسىنا ءبىر توپ بەلسەندىلەرمەن بىرگە كەلىپ جۇرەتىن. جولشىباي تۇسەتىن جەرى - مەنىڭ اكەمنىڭ ۇلكەن اعاسى امانجولدىڭ ءۇيى.
ەسەنباي اتام جۋان تالدان دويبى جاساپ، سونى ويناۋدى ۇيرەتكەن-دى. قاجەكەڭ ءبىر كەلگەندە ۇيدەگىلەردىڭ ايتۋىمەن دويبى دا ويناعانمىن. ارتىنان قاجەكەڭ جەڭىلىپ قالعاندا (ادەيى جەڭىلگەن شىعار) دويبىمدى ۇرلاعانداي قيمىل كورسەتىپ، ۇيدە وتىرعاندار ءماز بولىپ جاتاتىن.
قاجەكەڭنىڭ 1910-37 - جىلدارعا دەيىنگى كەلىپ، كەتىپ تۇرعان ەلى - ومبى وبلىسىنىڭ شارلاق اۋدانى، «جاڭا جول» كولحوزى (تورە اۋىلى). مەنىڭ اكەم كوشكىمباي 1939 - جىلى قايىنشىلاپ وسى اراعا كوشىپ كەلدى.
سول 40- جىلدارى ءبىرىنشى ايەلى ءباتيمادان (ن. ن. چەپكوۆسكايادان) تۋعان حاليوللا، ەكىنشى العان ايەلى - ىرىستى ءۇش قىزىمەن «جاڭا جولدا» تورە اۋىلىندا تۇراتىن. ءبىز سول مەكەندە 1939-41 - جىلدارى قاجىمۇقاننىڭ ىرىستى اتتى توقالىمەن، ونىڭ قىزدارىمەن ءۇي اراسىندا ءۇي جوق كورشى تۇردىق.
1909 - جىلى قاجەكەڭ نادەجدا نيكولايەۆنا چەپكوۆسكاياعا ۇيلەنەدى، 1925 - جىلى تىنىباي قىزى ىرىستىعا، 1938 - جىلى ءمۇنايىمعا، 1946 - جىلى ايشاگۇلگە ۇيلەنەدى. مەنىڭ جاقسى بىلەتىنىم - «سيبكراي» (رەسەي) وڭىرىندەگى جۇبايلارى، جۇراعاتتارى. ءبىرىنشى نەكە قيىپ العانى ن. ن. چەپكوۆسكايا (ءباتيما)، 16 جاستاعى اتتىڭ قۇلاعىمەن ويناپ جۇرگەن «سيركوۆايا ناەزدنيتسا»، تەپسە تەمىر ۇزەتىن ءارتىس بولعان. وسى ءباتيما اپايدان 1910 - جىلى قاجىمۇقاننىڭ ۇلى حاليوللا تۋادى. حاليوللا 16 جاسقا تولار- تولماستا شاپەن اتتى قىزدى الىپ بەرىپ، وتاۋ جاساپ، جەكە شىعارادى. ءبىز سول ەلدە تۇرعان جىلدارى (1939-41 ج ج) حاليوللا ءۇيلى- باراندى، ىرگەلى وتباسى بولعان، سول «جاڭا جول» كولحوزىنىڭ ءتوراعاسى ەدى. حاليوللانىڭ جەتى بالاسى بولدى. ەڭ ۇلكەنى - شابدان 1927 - جىلعى، مەنىڭ دوسىم. ەكىاعاش ورتا مەكتەبىندە بىرگە وقىدىق. ۇزىن بويلى، پالۋان اتاسىنا تارتقان. ول اسكەرگە بارىپ، سول جاقتان بىردەن ەلگە قايتپادى. قاجەكەڭنىڭ (شىمكەنت وبلىسىنا) قولىنا كەلىپ، ۇيلەنگەن، قازىر زەينەتكەر، ومبى وبلىسىنداعى شارلاق سوۆحوزىنىڭ پلاتونوۆكا دەگەن بولىمشەسىندە تۇرادى. مەن اعايىن ارالاپ ءجۇرىپ 1999 - جىلى شابدانمەن ادەيى بارىپ كەزدەستىم.
- حاليوللانىڭ باسقا دا بالالارىن بىلەتىن بولارسىز؟
- حاليوللاننىڭ كەيىنگى بالالارىنىڭ اتتارى: فاريدا، رازيا، جانايدار، ەلتاي، قۇلىمبەت. ورىس ايەلىنەن تۋعان بالاسىنىڭ اتىن بىلمەيمىن.
ەل ايتۋىنشا، اقىرعى ەكى نەمەرەسىنىڭ اتىن ازان شاقىرتىپ قاجەكەڭنىڭ ءوزى قويعان. سول ۋاقىتتا قازاقستان باسشىلارى ەلتاي ەرنازاروۆ، ۇزاقباي قۇلىمبەتوۆ بولىپتى. ءبىر نەمەرەسىن ەلتاي، ەكىنشىسىن ق ۇلىمبەت اتاۋى سولارعا تارتىپ زيالى ازامات بولىپ، ەل باسقارسىن دەگەن ويى بولۋى كەرەك. قۇدايعا شۇكىر، قاجەكەڭ سول جالعىز ءباتيمادان تۋعان حاليوللادان جەتى نەمەرە كوردى. ولاردان تاراعان شوبەرەلەرىن ساناماي-اق قويايىق.
ومبى وڭىرىندە «جىلىك سىندىرۋ» دەگەن ءداستۇر بار. جىلقىنىڭ توقپاق جىلىگى. ەلگە ءبىر بارعاندا جىگىتتەر، تاماقتان كەيىن قولعا ورامال وراپ، سول داستۇرگە كىرىستى. كوبى جىلىكتى سىندىرا الماي، ءبىر كەزدە، تولىقتاۋ كەلگەن، جۇمىر جىگىت سارت ەتكىزىپ جىلىكتى ەكىگە ءبولدى دە تاستادى. وتىرعاندار: - بۇل حاليوللانىڭ بالاسى، پالەنشە (اتىن ۇمىتىپپىن)، - دەپ جامىراپ كەتكەنى ەسىمدە.
- ءباتيما اجەمىز قانداي جان ەدى؟
- ءباتيما اپاي اقجارقىن، كەزدەسكەن اداممەن شۇيىركەلەسىپ كەتەتىن. مىنەزى بايسالدى، يسلام دىنىنە كىرىپ ءباتيما اتالۋىنىڭ ءوزى ءبىر عاجايىپ كورىنىس. ارينە، مۇنى ىستەتكەن قاجەكەڭنىڭ ابىرويى، قازاق حالقىنىڭ ايگىلى ازاماتىنىڭ ءىسى. ءباتيما اپايدىڭ ايتقان اڭگىمەلەرىنىڭ ىشىندە ەسىمدە قالعانى قازاق جۇرتىنىڭ بۇرىنعى ءداستۇرى، قىز بەرىپ، كەلىن ءتۇسىرۋ، قالىڭدىق ويناۋى سالتتارىن ادەمىلەپ كەلتىرەتىن.
اكسەنتى بولسا دا قازاقشا جاقسى سويلەيتىن. بۇل كىسىنىڭ تاعى ءبىر قاسيەتى: قاجەكەڭ 1925 - جىلى ىرىستىعا ۇيلەنگەندە، ارينە، وكپەلەيدى، ءبىراق الىسقا كەتپەيدى. بۇرىنعى وزدەرى بالالار ۇيىنەن اسىراپ العان بالاسى عابدوللانىڭ قولىنا بارىپ، حاليوللانىڭ قىزى، ءوزىنىڭ نەمەرەسى رازيانى باۋىرىنا باسىپ الادى. قانشاما ءومىردىڭ تاۋقىمەتىن كورسە دە، ءباتيما اپاي كۇيەۋگە شىققان جوق، رازيا نەمەرەسىن وقىتىپ، تاربيەلەپ، حامزا سارسەنوۆ دەگەن قازاق جىگىتىنە قوسىپ، سولاردىڭ قولىندا 1966 - جىلى دۇنيە سالدى.
ىرىستىعا كەلەيىك. بۇل كىسى قاراتورىنىڭ ادەمىسى بولاتىن. اۋزىندا ءسوزى بار، جان-جاقتى، شىعارماشىلىق قابىلەتى بولاتىن. قاجەكەڭدى قوسىپ بالالارىنىڭ اۋزىنا سالىپ بەرگەن شىعارعان ولەڭدەرى دە بولعان. وسى ارادا ايتايىن دەگەنىم، ءا. قوڭىراتپايەۆ: «ارادا جىلدار وتەدى»، ءباتيمادان سوڭ ىرىستىعا ۇيلەندى. بۇل ايەلىنەن ءۇش ۇل، ءۇش قىز كورەدى» («كۇش اتاسى» ، 155-بەتتە) دەپ جازدى. ءۇش قىز كورگەنى راس، ال ءۇش ۇل ىرىستىدان بولماعان. ىرىستىدان تۋعانى - سوفيا، ءازيا، راشيدا. سوفيا مەنىمەن جاستى بولاتىن، 1926 - جىلى تۋعان، ءازياسى - 1928 - جىلعى، راشيدا - 1930 - جىلعى. سوفيا بويى سۇڭعاق، اكەسىنە تارتقان، 1950 - جىلى وپەراتسيادان قايتىس بولدى. ءازياسى بەلشەڭ، قىز بولسا دا ءتورتباق. ول كەزدە ءۇيىرتىپ بازارى (جەلەزينكا اۋدانى، پاۆلودار وبلىسى) بولىپ تۇرادى ەكەن. سول بازاردا ءازياسى پالۋاننىڭ الدىنا شىعىپ:
«جەتىگە، مىنە، كەلدى مەنىڭ جاسىم،
كوتەرەم ەكى پۇتتىق كىردىڭ تاسىن»
- دەپ ولەڭىن ايتىپ كەلىپ، كىر كوتەرگەنىن ءازيانىڭ ءوزى، باسقالارى دا ايتاتۇعىن. بالالار قالجىڭداسقاندا بىرىنە-ءبىرى: «ءاي، سەن مىقتى بولساڭ ازيامەن كۇرەسىپ كورشى» دەيتۇعىن. ءازياسى بەرتىن كەلە اكەسىنە كەلىپ قىزىلوردا جاعىندا كۇيەۋدە، وسى وبلىستىڭ شيەلى اۋدانى، لەنين اتىنداعى كولحوزدىڭ «العاباس» بولىمشەسىندە تۇرعان دەپ ەستىدىم.
ىرىستى جانە ەڭ كىشى قىزى راشيدا 1942-1944 - جىلدارى ەكەۋى دە قايتىس بولدى.
جوعارىدا ايتىپ كەتتىك، ەكى نەمەرەسىنىڭ اتتارىن قاجەكەڭ ءوزى قويعان دەپ. مەنىڭ بالا شاقتا ەستىگەنىم بويىنشا، سوفياسىن - بولگار ەلىندە، ءازياسىن - شىعىس ازيادا جۇرگەندە تاۋىپتى، سوندىقتان سول جۇرگەن جەردىڭ، قالانىڭ اتتارىن ەسكە الىپ، ءوزى قويعان ەسىمدەر ەكەن. شىنىندا دا قاراڭعى قازاق سوفيانى (بولگار استاناسىن)، ازيا (جەر بولشەگى ەكەنىن) قايدان بىلەدى؟
- قاجەكەڭنىڭ تۇڭعىش بالاسى - عابدوللا، ەكىنشىسى - حاليوللا عوي؟ ولارمەن كەزدەسكەن بولارسىز؟
- ارينە. ۇلى وتان سوعىسى باستالعاننان كەيىن كوپ ۋاقىت وتپەي قاجىمۇقاننىڭ ۇلى حاليوللانى سوعىسقا الىپ كەتتى. بالا- شاعاسىمەن جۇبايى شاپەن جۇرتپەن بىردەي كۇندەرىن كوردى. بەرتىن كەلە مايداننان ورالعان حاليوللا ەلدەگى وتباسىنا بارماي، شارلاقتا تۇرىپ رايزاگستىڭ باستىعى بولىپ جۇرگەن ءبىر ورىس ايەلىنە ۇيلەندى.
ءوزى اۋداندىق مەحانيزاتور مەكتەبىنىڭ اعاش- وڭدەۋ سەحىندا جۇمىس ىستەدى. مەن سول جىلدارى شارلاقتا قىزمەت ىستەپ ءجۇردىم. ءار ۋاقىتتا كەزدەسىپ، اڭگىمەلەسەتىنبىز. مەن باستىق بولىپ تۇرعاندا جۇرتقا كەرەك ەدىم، قازىر ماعان ادام قارامايدى» دەپ وكپەسىن ايتاتىن. بەرتىن كەلە (1975 - جىلى) ومبى جاعىنا بارىپ جۇرگەندە حاليوللانىڭ ورىس ايەلى قايتىس بولىپ، سول ايەلىنەن تۋعان بالاسى مەن قازاق ايەلى شاپەننەن تۋعان بالالارىنىڭ ماڭايىنا كەلىپتى دەپ ەستىدىم. سوندا ومبى وبلىسىنداعى پلاتونوۆكادا كوپ ۋاقىت تۇرسا كەرەك.
1999 - جىلى بالاسى شابدانمەن كەزدەسكەندە: «پاپام قايتىس بولدى» دەدى دە قويدى. قاجەكەڭنىڭ حاليوللا بالاسى - قىر مۇرىن، شاشى، قاسى، مۇرتى قاپ- قارا، قاراتورىنىڭ سۇلۋى بولاتىن. دەنە قۇرىلىسى ءتىپ-تىك، ورتا بويلى زيالىعا ۇقسايتىن. مۇقاڭنىڭ بۇل بالاسى اۋەلى اسكەرگە بارىپ، بورىشىن وتەپ كەلدى، سودان كەيىن كولحوزدىڭ ءتوراعاسى، ارتىنان وتان سوعىسىنا قاتىسىپ، ونىڭ ارداگەرى بولدى. پالۋاننىڭ نەمەرە، شوبەرەلەرىنىڭ ءوسىپ- ونۋىنە، التى بالا تاپقان شاپەن جەڭگەمىزدىڭ ەڭبەگى وتە زور.
- قاجەكەڭە بايلانىستى ەستەلىكتەردە ەڭ ءبىر وكىنىشتىسى، پالۋاننىڭ عابدوللا دەگەن ۇلكەن بالاسى تۋرالى دەرەك جوق. نەگە؟
- تاعى دا ءا. قوڭىراتبايەۆقا جۇگىنەيىك («كۇش اتاسى»، 155-ب. ) «...ىرىستىعا ۇيلەنەدى. بۇل ايەلىنەن ءۇش ۇل، ءۇش قىز كورەدى». ەر بالالارىنا كەلگەندە - «ءبىرى تەرگەۋشى» دەيدى دە قويادى. سول تەرگەۋشى دەپ وتىرعانى - عابدوللا. ءبىراق ول ىرىستىدان تۋماعان. ماركس قىزىكەنوۆ («كۇش اتاسى» 15-29-ب. ب) جازىپ العان اڭگىمەسىندە، بايبىشەسى ءباتيما اپاي دا ول بالاسى تۋرالى ەشتەڭە ايتپايدى.
سول تورە اۋىلىندا («جاڭا جول» كولحوزى) تۇرعان كەزدە مەنىڭ ەستىگەنىم: 20-30- جىلدارى اكە- شەشەلەرى ءولىپ، جەتىم قالعان بالالار كوبەيىپ، ۇكىمەت تاراپىنان «ۇيىمداستىرىلعان» «بالالار ۇيلەرى» پايدا بولادى. سول كەزدەگى قامقورلىقتىڭ، مەيىرىمدىلىكتىڭ ءبىر ءتۇرى - بالا اسىراپ الۋ بولعان. قاجەكەڭ «بالالار ۇيىنەن» ءبىر بالانى الىپ، مۇسىلمانشا عابدوللا (ودان كەيىنگى تۋعانى حاليوللا) دەپ اتىن قويىپ، ءوز بالاسىنداي تاربيەلەپ، عابدوللاعا ءوزىنىڭ اتىن، فاميلياسىن بەرەدى. ءسويتىپ، عابدوللا مۇقان ۇلى مۇڭايتپاسوۆ كەيىنىرەك ومبىدا زاڭ قىزمەتكەرى بولعان.
ەلدىڭ تاعى ءبىر اڭىزىندا: «جوق، عابدوللا پالۋاننىڭ بەل بالاسى، اندا- مىندا اگۋ-گايدى سالىپ جۇرگەندە بولىپ قالعان دەيدى. ولاي دا بولۋى مۇمكىن. سول عابدوللا 1941-43 -جىلدارى ءبىز تۇرعان دروبىشيەۆ (قازىر نوۆوۆارشاۆكا) اۋدانىنا كوشىپ كەلىپ، تەرگەۋشى بولىپ ىستەدى. عابدوللا جالعىز كەلگەن جوق. قولىندا وگەي شەشەسى ءباتيما اپاي (قاجەكەڭنىڭ ءبىرىنشى ايەلى)، وزدەرى باۋىرىنا سالعان رازيامەن (حاليوللا قىزى) ءبىر وتباسى بولىپ تۇردى. سول سوعىس جىلدارى قىزمەت بابىمەن عابدوللا ەلگە شىعىپ ءجۇردى. جەزدەم جانتەمىر ايدوسوۆتىڭ ۇيىندە («ەكىاعاش» اۋىلى» ) اقىرعى رەت كەزدەسكەنىم بار. ورتا بويلى، ءتۇرى اقشىلداۋ، ۇستىندە بەلبەۋىمەن قالىڭ كۇرەڭ شۇعادان جاسالعان اسكەري بەشپەتى بار. سىيلى قوناق كەلدى عوي دەپ جانتەمىر جەزدەمىز قيسسا ايتاتىن ولەڭشىنى شاقىرعان ەكەن. جاستىقتى قولتىعىنا باسىپ جاتىپ، تىڭداپ، ءار جەردە ءوزىنىڭ لەبىزىن ءبىلدىرىپ، قيسسانىڭ كەيىپكەرلەرى ۇناسا «مولودەتس» دەپ، ۇناماسا «مىناۋىڭ ءبىر «سۆولوچ» ەكەن عوي» دەپ قوياتىن. «اقشاعا» اۋداندىق پروكۋرور كەڭەسىنە بارىپ جۇرگەندە مۇڭايتپاسوۆ قايدا دەپ سۇراپ قالساڭ، كەيدە: «ا، الەكساندر ميحايلوۆيچ» كەيدە: «ابدۋل مۋكانوۆيچ» دەيتىن.
الەكساندر ميحايلوۆيچ دەگەندەرىندە ەشتەڭە جوق. رەسەيدە ناعىز قارا قازاقتىڭ وزىنە ورىسشا ات قويىپ الادى. قازاقشا اكسەنتپەن سويلەسە دە، قازاق ءتىلىن جاقسى بىلەتۇعىن. «حاليوللا بولسا، سوعىستا. ونىڭ، اكەمنىڭ (قاجىمۇقاننىڭ) بالا- شاعالارى قالدى، وسىلارعا باس- كوز بولايىن دەپ، وسى اۋدانعا سۇرانىپ كەلدىم. بۇلاردىڭ تۇرمىستارىن كورسەم ءىشىم اۋىرادى، كورمەي جۇرگەنىم جاقسى ەدى» دەيتىن.
1944 - جىلى عابدوللا مۇڭايتپاسوۆتى ومبىعا كوشىردى، ءبىر جىلداي پروكۋرور بولىپ تۇرادى. سودان كەيىن ول كىسى پارتيا مەن ۇكىمەت شەشىمىنە بايلانىستى باتىس ۋكرايناعا بەندەرشىلەرگە قارسى كۇرەسكە بارىپ، پروكۋرور بولىپ جۇرگەن كەزىندە قازا تابادى. بەندەرشىلدەر ونى اتىپ ولتىرەدى. مىنە، قاجەكەڭنىڭ اسىراعان، تاربيەسىن كورگەن ەڭ ۇلكەن ۇلىنىڭ ءبىرى، وتانىم، ەلىم دەپ، ءوز ەركىمەن بارىپ، سول كەزدەگى كەڭەس وكىمەتىنىڭ ساياساتىنا جان- تانىمەن بەرىلىپ ءولىپ كەتتى.
ازاماتتىق قوي. پالۋاننىڭ ادامگەرشىلىگى مە، قايىرىمشىلىعى ما، ايتەۋىر ورىستىڭ (مۇمكىن ءوز ۇلى) بالاسىن اسىراپ، مۇسىلمانشا ات قويىپ، قازاقشا ۇيرەتىپ، زاڭ قىزمەتكەرلەرىن دايارلايتىن وقۋ ورنىن ءبىتىرتىپ، قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق پسيحولوگياسىنا دەيىن بويىنا ءسىڭىرىپ ەرجۇرەك ازامات جاساعانى. مىنە، مەنىڭ بىلەتىن پالۋاننىڭ «سيبكراي» وڭىرىندەگى ۇرپاقتارى - وسىلار. ال ەندى ىرىستىدان قالعان سوفيا مەن راشيدا ەرتە دۇنيە سالدى. ىرىستىدان تۋعان ءازيا قىزىنان ءبىر قىز بار دەپ ەستىدىم، ال شىمكەنت ماڭايىنداعى، ءمۇنايىمنان - ايدارحان، ايدارحاننان - شاتتىق، ەڭ سوڭعى توقالى ايشاگۇلدەن - ءجانابىل، جانابىلدەن - جانار.
- قاجى بابامىزدىڭ ءالى ءبىز بىلمەيتىن ۇرپاقتارى بولۋى دا مۇمكىن عوي؟
- شىنىندا دا مەنىڭ بىلەتىنىم ءوزىنىڭ زاڭدى، نەكەسىن قيىپ العان ايەلدەرىنەن تۋعان حاليوللا، ايدارحان، ءجانابىل. عابدوللا تۋرالى جوعارىدا ايتتىق.
ارينە، پالۋان اعامىز جاس بولدى، ماس تا بولۋى مۇمكىن. ءوز كوزىمىزبەن وقىعانىمىزدى، ءوز قۇلاعىمىزبەن ەستىگەنىمىزدى نەسىنە جاسىرامىز. 1960 - جىلى قىزىلورداعا موسكۆا سيركى كەلىپ، ونداعى نيكولايەۆ دەگەن پالۋان ءوزىن قاجىمۇقاننىڭ بالاسىمىن دەپ جاريالاعاندا، حالىق ءنوپىرى وتىز كۇندەي سيركتىڭ الدىن بەرمەيدى.
بۇل - قازاق حالقىنىڭ باتىرى قاجىمۇقان مۇڭايتپاسوۆقا دەگەن قۇرمەت، ۇلكەن ءىلتيپات بولاتىن. 2005 - جىلى ماۋسىم ايىندا ومبىداعى سيركتىڭ ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى بولىپ ىستەيتىن، ءوزى بالا كەزىنەن سيركتىڭ ارەناسىندا قىزمەت ىستەگەن ەۆگەني يۋريەۆيچپەن كەزدەستىم. ونىڭ ايتقانى:
- 1960 - جىلدارى بولۋ كەرەك. بىزگە ءبىر ايداي جىل سايىن كەلىپ- كەتىپ بىلەك كۇشىمەن (سيلوۆيك) ويىن كورسەتىپ جۇرگەن گەراسيموۆ: «مەن قاجىمۇقاننىڭ بالاسىمىن، وسى ومبى وبلىسىندا تۇراتىن مەنىڭ اعايىندارىم بار» دەپ، شارلاق، رۋسسكايا پوليانا، دروبىشيەۆ (نوۆوۆارشاۆكا) اۋداندارىنا سۇرانىپ، اپتالاپ بارىپ تۇراتىن.
بۇل اڭگىمەنى سول جىلدارى ەلگە (ومبى وبلىسىنا) اماندىق- ساۋلىق بىلۋگە بارىپ جۇرگەندە مەن دە ەستىگەنمىن. جايىقباي دەگەن مەنىڭ جولداسىم: «ەڭگەزەردەي ءبىر ورىستىڭ جىگىتى كەلىپ، شەشەمنىڭ ايتۋى بويىنشا، مەنىڭ شىن اكەم قاجىمۇقان دەپ ادەيى ىزدەپ كەلدىم دەگەننەن كەيىن، ەل بولىپ قارسى الدىق، مال سويىپ، قاجىمۇقان ارۋاعىنا اس بەردىك» دەگەن ەدى.
قاجەكەڭنىڭ بالالارىمىز دەپ جۇرگەن ازاماتتار مۇمكىن جالعان دا بولار، ءبىراق قاجىمۇقان دەگەن اتىنىڭ ءوزى جالعىز قازاق حالقىنىڭ ماقتانىشى ەمەس، باسقا دا ۇلتتاردىڭ وكىلدەرى بۇل ەسىمدى ماقتان ەتىپ، اتىن شىعارۋ ءۇشىن پايدالانعان عوي دەگەن دە وي كەلەدى. وندا تۇرعان نە بار؟ فرانسۋز يمپەراتورى ناپولەوننىڭ نەمەنەلەرى، رەسەيدەگى II نيكولايدىڭ، كەڭەس وداعىن باسقارعان ستاليننىڭ شوبەرەلەرى ەۋروپا، ازيادا ەمىس- ەمىس تابىلىپ جاتقان جوق پا؟ ءبىزدىڭ قاجىمۇقاننىڭ ولاردان كەم بولماعانى بايقالىپ-اق تۇر.
- اڭگىمەڭىزگە ۇلكەن راقمەت!
سۇحباتتاسقان: تورەعالي تاشەنوۆ
islam.kz