كوڭىل قۇسى ءاسەم ءان - كومپوزيتور ءابلاحات ەسپايەۆ جايلى تولعانىس

None
None
استانا. قازاقپارات - تۋعاندا دۇنيە ەسىگىن اشادى ولەڭ، ولەڭمەن قارا جەرگە كىرەر دەنەڭ، - دەپ اباي اتامىز جىرلاعانداي، ەس بىلگەلى حالىق اندەرىنەن ءنار الىپ، دالا سەرىلەرى اقان، ءبىرجان، ۇكىلى ىبىراي، بالۋان شولاق، سەگىز سەرىنىڭ اندەرىن تىڭداپ وسكەن بولاشاق ونەر يەسى ادام بويىن باۋراپ الار سيقىرلى اۋەن جەتەگىنە ەرىپ، وي- ءورىسىن كەڭەيتەدى.

جومارت قوستاناي دالاسىنىڭ تىنىس- تىرشىلىگىنە ءبىر ءسات قۇلاق ءتۇرىپ، ەركەلەي ەسكەن سامال جەلدىڭ، سىبدىرلاعان جاپىراقتىڭ، سىلدىراي اققان بۇلاق ءۇنى مەن الۋان ءتۇرلى اۋەنگە سالعان قۇستار ءانىن تىڭداۋ سانالى ادامعا وي سالسا كەرەك.

ال جانىنان ءان شىعارىپ، تىڭداۋشىسىن تامساندىرعان ەرەكشە دارىن يەلەرىنىڭ شابىتتى شاقتارى ءبىر عانيبەت قوي.

بۇگىنگى اڭگىمە ەتكەلى وتىرعان ونەر يەسى حالقىمىزدىڭ ءان ونەرىنە ايشىقتى ءىز قالدىرعان، شىعارمالارى بابالار ۇنىمەن جالعاسىپ جاتقان كومپوزيتورىمىز - ءابلاحات ەسپايەۆ.

ارينە، ءان شىعارۋ، تىڭنان جاڭا دۇنيەنى ومىرگە اكەلۋ وڭاي ەمەس. بۇل اقىن مەن كومپوزيتوردىڭ تاقىرىپتىڭ بەيمالىم سىرىنا بويلاي بىلگەن جانكەشتى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى.

ومىرگە عاشىق بالا جۇرەك دالا توسىنەن ونەر ساۋىپ، اياۋلى اناسى زىليحانىڭ دومبىرامەن قوسىلا سالعان اسەم اندەرىنەن ءنار العان.

ءابلاحاتتىڭ اكەسى سماعۇل اتاقتى ىبىراي التىنسارينمەن اتالاس، اعايىندى ادام ەكەن. سودان بولار ول كىسى دە بالا تاربيەسىنە ەرەكشە كوڭىل بولگەن اۋىل ادامى بولاتىن. اناسى جاستاي قايتىس بولعان سوڭ اشارشىلىق جىلدارى ساياسي وزگەرىستەن سەسكەنگەن سماعۇل التى جاسار ءابلاحاتتى ەرتىپ، جامبىل وبلىسى مەركەگە، كەيىن شۋ اۋدانىنىڭ «العا» اۋلىنا قونىس اۋدارادى. ءسويتىپ قاسيەتتى اۋليەاتا جەرى سماعۇل قاريانىڭ اۋلەتىنىڭ تامىر جايعان قۇتتى مەكەنىنە اينالادى.

ءابلاحات مەكتەپ بىتىرەر جىلى ۇستازىنىڭ ولەڭىنە «تۋعان ەل» ءانىن شىعارعاندا اۋىل ادامدارى بىردەن ۇيرەنىپ الىپ، اۋەلەتە شىرقاعان دەسەدى.

كوكىرەگىندە تۇنىپ تۇرعان ونەر حالىقتىڭ كيەلى ۇنىنە ۇلاسقان ءابلاحات بۇعاناسى قاتپاسا دا 1943 -جىلى ەرلەرمەن بىرگە ۇلى وتان سوعىسىنا اتتانادى. كەيىن سول جىلداردى تولعانا ەسكە الىپ، «دنەپر تۋرالى جىر» ءانىن شىعارادى. بۇل ءاننىڭ ولەڭىن ءوز كەزىندە اقىن سىرباي ماۋلەنوۆ جازعان- دى.

سوعىس كەزىندە رەسەيدىڭ موگيليەۆ قالاسىنداعى جوعارى اسكەري ۋچيليشەنى بىتىرگەن ول ءۇش جىلداي كاۆكازدا ايماقتىق اسكەري اكادەميادا ۇستازدىق ەتەدى.

ءابلاحات اسكەردەن ورالعان سوڭ اۋىلعا كەلىپ، ۇستازدىق ەڭبەگىن جالعاستىرادى. كوپ ۇزاماي نازىم ەسىمدى قىزبەن باس قوسىپ، وتاۋ قۇرادى. جان دۇنيەسىنە مازا بەرمەگەن جاستىقتىڭ وتى لاۋلاعان اسەم اندەر بىرتىندەپ ومىرگە كەلەدى. ءبىلىمسىز ونەر ۇشتاۋدىڭ قيىن ەكەنىن تۇسىنگەن ءابلاحات 1951-53 - جىلدارى الماتى كونسەرۆاتورياسىنا ۆاسيليي ۆەليكانوۆتىڭ كلاسىنا وقۋعا تۇسەدى. الماتىدا پاتەر جالداپ تۇراتىن بولاشاق كومپوزيتور بالالى- شاعالى بولعان سوڭ وقۋىن ءارى قاراي جالعاستىرا الماي، قازاق راديوسىنىڭ مۋزىكا رەداكسياسىنا قىزمەتكە ورنالاسادى. حالىق اقىنى مۇزافار الىمبايەۆتىڭ ەستەلىگىنەن:

- قازاق راديوسىنىڭ مۋزىكا رەداكسياسىنىڭ باستىعى ماقسۇتبەك مايشەكيننىڭ كابينەتىندە ءابلاحات ەسپايەۆپەن جاقىنىراق تانىستىم. مايدانگەر وفيتسەر ەكەن. جاسى مەنەن ءبىر جاس كىشى، ءۇيلى- باراندى، كىشكەنتايلارى بار ەكەن. مەن ءالى سۇربويداقپىن. مەن وعان:

- اتىڭ قىزىق ەكەن، ءابلاحات.. . ءابىلحايات.

- سەنىڭ اتىڭ دا قازاقتىڭ ءتول اتى ەمەس قوي، - دەدى ءابلاحات.

- سەنىڭ اتىڭ تىم ايعايلاپ تۇر ەكەن، ومىرشەڭ قۇداي، عۇمىرلى قۇدىرەت- دەدىم.

- پاي، پاي، اسەم ءان شىعاراتىندار، مەنسىز دە اسپانعا سامعايدى، مەنسىز دە.. .- دەدى ول.

- قۇداي قوسسا ونەرىمەن اسپانعا سامعايتىننىڭ ءوزى، وسى ءابلاحات!- دەدى ماقسۇتبەك.

1954 - جىلعا دەيىن جاستىقتىڭ سەيىل- سەرۋەنىندە ءجيى كەزدەسىپ، دۋىلداسىپ جۇرگەنمەن «مەنىڭ ولەڭىمە ءان جازشى» دەپ مەن دە قيىلعانىم جوق.

مەنىڭ ءادىلحان قايىرجانوۆ دەگەن اياۋلى دوسىم بولدى. سوعان ازىلدەپ شىعارعان ولەڭىم ەدى. مەن بۇل ولەڭىمدى دوسىمنىڭ البومىنا جازىپ بەرگەم. ول «ءوزىڭ دە جىگىت قىزىقسىڭ» دەگەن ولەڭ. ءبىر كۇنى تۇسكى اس ىشۋگە ءابلاحات، سىدىق ۇشەۋمىز دۋمانحاناعا بارا قالدىق. اڭگىمە بارىسىندا ءادىلحان جايلى ايتىلعاندا ەسىمە ءتۇسىپ، سىدىق پەن ءابلاحات ءان جازباقشى بولدى. جىرىم كەلتە بولعان سوڭ ورتاسىن ءبىر اۋىز قوسىپ الدى. ەكى ءان وسى كۇنگە دەيىن ايتىلادى. ءبىرى ءجيى، ءبىرى سيرەك. وسىدان كەيىن ءابلاحات ەكەۋمىزدىڭ ونەر ىنتىماقتىعىمىز باستالدى.

ءابلاحات اندەرىنە مەن ونشا كوپ جازعان جوقپىن. «جاڭارعان دالا»، «ءبىزدىڭ اۋىل قىزدارى»، «ءبىز كەشەگى سولداتتار» جانە تاعى باسقا اندەر.

كوپ بولىپ ءشوپ بولعانشا، از بولىپ، ساز بولعانى جاقسى عوي، - دەپ ەدى اقىن اعامىز.

ءابلاحات ۆوكالدىق مۋزىكا جانرىندا ءان- رومانس، باللادا، حورعا ارنالعان شىعارمالاردى كوپ جازدى. ونىڭ «مارجان قىز»، « ءالى ەسىمدە»، «ساعىنىش ەكەن بالا كەز»، «جايىق قىزى» (ز. قابدولوۆ)، «اق ساۋلە» (ءسوزى ق. امانجولوۆتىكى)، «قازاق چاستۋشكاسى» (م. الىمبايەۆ)، «شوفەر كەلدى قىرمانعا» (ت. ىسمايىلوۆ)، «قىز قۋۋ» (ق. شاڭعىتبايەۆ) ، «بەيبىتشىلىك ساقتالادى» (ن. شاكەنوۆ) ، «رەسپۋبليكا تۋرالى جىر»، «تورعاي تولعاۋى»، «جانكەلدين وتريادىنىڭ ءانى» (ع. قايىربەكوۆ) ، «سولدات سالەمى» (ن. شاكەنوۆ)، «توبىل تولقىنى» (س. تۇرعىنبەكوۆ)، «ساعىنىش ەكەن بالا كەز» (و. اۋباكىروۆ) ، «ءوزىڭ دە جىگىت، قىزىقسىڭ» (م. الىمبايەۆ)، «قىز ءازىلى» (ق. شاڭعىتبايەۆ) ، «جىگىت جاۋابى» (ءا. جامىشيەۆ) ، «ۇستازىم» (ن. شاكەنوۆ) ، «قايداسىڭدار، دوستارىم» (ءا. دۇيسەنبيەۆ) اندەرىنىڭ قاي- قايسى مىڭداعان تىڭداۋشىنىڭ جۇرەگىندە جاتتالعان ءساتتى تۋىندىلار.

ءاننىڭ باعىن اشۋ انشىگە بايلانىستى دەسەك، ءانشى زەينەپ قويشىبايەۆا ءابلاحات اندەرىن شەبەر ورىنداي ءبىلدى. زەينەپ اپاي كومپوزيتور جايلى ايتقان ەستەلىگىندە:

« مەن ءابلاحات اعانى ءان سالىپ، ساحناعا شىعا باستاعاننان بىلەمىن. اعايدىڭ اندەرىنىڭ جەڭىل ورىندالۋى، ايتار ويى، جەتەر بيىگى ماعان تۇسىنىكتى دە جانە مەنىڭ ءان ولكەسىندەگى ورىسىمە جاقىن. سوندىقتان دا مەن ءابلاحات اندەرىن ءار ۋاقىت ءسۇيىپ ورىندايمىن. كومپوزيتوردىڭ ايتار ويىن تىڭداۋشىعا تولىق جەتكىزۋگە تىرىسامىن. قۇستىڭ ەكى قاناتى سەكىلدى ءانشى مەن كومپوزيتور ءاردايىم ىنتىماقتاس، وداقتاس بولۋى كەرەك. سوندا عانا كومپوزيتور حالىق كوڭىلىنەن شىعاتىن اندەر جازادى. ونداي ءاندى انشىلەر قۇمارلانا ايتىپ، كومپوزيتور ورنەكتەگەن ءاندى اينىتپاي تۇسىرۋگە تىرىسادى» دەپ ەدى.

كەزىندە حالىق كومپوزيتورى نۇرعيسا تىلەنديەۆ: «ءابلاحات اننەن تاۋ تۇرعىزدى. ول ۇلى كومپوزيتور» دەپ دارىندىلىعىن مويىنداعان بولاتىن.

ءابلاحات ەسپايەۆتىڭ «مارجان قىز» ءانى جاپون ەلىندە ارنايى كۇيتاباقتا جارىق كوردى.

كومپوزيتور درامالىق شىعارماعا مۋزىكا جازدى. بەيىمبەت مايليننىڭ «شۇعا»، قاسىم امانجولوۆتىڭ «دوسىمنىڭ ۇيلەنۋى»، سادىقبەك ادامبەكوۆتىڭ «كۇن مەن كولەڭكە»، ءابدىلدا تاجىبايەۆتىڭ «توي»، يسا بايزاقوۆتىڭ «اقبوپە» پوەماسى بويىنشا قويىلعان سپەكتاكلگە اۋەن جازىپ، كوپشىلىك كوڭىلىنەن شىقتى.

ءابلاحات ەسپايەۆتىڭ «اندەر»، «اق ساۋلە»، «تاڭ جۇلدىزى» اتتى ءان جيناقتارى ءار جىلدارى باسپادان جارىق كوردى.

ونەر يەسىنىڭ اباي ولەڭدەرىنە جازعان «وزگەگە كوڭىلىم تويارسىڭ»، «مەن سالەم جازامىن»، «ءىشىم ولگەن سىرتىم ساۋ»، «بارارسىڭ قايدا، قايدا سەن»، ءان- رومانستارى اباي اندەرىمەن ۇندەس. سونداي- اق «گۇلدەنگەن ولكە»، «قازاقستان نۇرلى ايماق»، «ساۋلەتتى قازاقستان» سەكىلدى ءان - حورى بار.

ءابلاحات ەسپايەۆتى العاش دارىن يەسى دەپ تانىعان بەلگىلى كومپوزيتور لاتيف حاميدي جاس تالاپكەرگە اق جول سىلتەپ، تابيعي دارىندىلىعىن مويىنداعان.

ءابلاحات پەن نازىمنىڭ ءتالىم- تاربيەسىن كورگەن بەس بالا سەيىتجان، بولات، گۇلميرا، گۇلسىم جانە كاۋكەن اكە جولىن قۋمادى، ولار باسقا سالانىڭ جوعارى ءبىلىمدى ماماندارى.

اكە جايلى ءسوز قوزعاعاندا تولقي ءتۇسىپ اڭگىمەگە ارالاسقان گۇلسىم قازىر تولىسقان شاعىندا. ولاي بولسا، گۇلسىم ابلاحات قىزىمەن بولعان سۇحباتىمىزعا كەزەك بەرەيىك:

- گۇلسىم، قىز بالاعا اكەنىڭ ورنى بولەك بولادى عوي. ءوزىڭىز اياۋلى اكەڭىز ءابلاحات ەسپايەۆتىڭ شىعارماشىلىعىنا جاناشىرلىقپەن قاراپ، بىردەن- ءبىر مۇراگەرى بولىپ ءجۇرسىز. گازەت - جۋرنالعا شىققان ماقالالارىنا دەيىن جيناپ، كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، كوپ ءىس اتقاردىڭىز. ەندىگى جەردە ءسىز اكەنىڭ بالاعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى، قامقورلىعى جايلى ەسىڭىزدە قالعان ەستەلىكتەر بولسا ايتا وتىرساڭىز!

- اكەمىز قاتتى سويلەمەيتىن ادام ەدى. ءبىر- ەكى سوزبەن ويىن جەتكىزەتىن. بىزگە جاقسى تاربيە بەردى، ومىردە تازا ءومىر ءسۇرۋ كەرەك دەيتىن. ونىسى- ادامگەرشىلىگىڭ مول بولىپ، شىنشىل، تۋرا جولدان تايماي، ءاردايىم كىسىلىگىڭدى جوعالتپاۋىڭ قاجەت دەگەنى شىعار. اكەمىزدىڭ ءبىر ايتاتىنى، «بىرەۋ ەسىك قاقسا، قورىقپاي اش» دەيتىن. ونىسى قيىندىقتان قورىقپا دەگەنى شىعار دەپ ويلايمىن. جانە دە ءبىر ايتقانى «ادامداردىڭ ارتىندا قالما، الدىنا دا شىعىپ كەتپە، ورتاشا بول» دەيتىن. مەن كىشكەنە كەزىمدە وسىنى تۇسىنبەۋشى ەدىم. بۇندا دا ۇلكەن فيلوسوفيالىق وي جاتىر ەكەن- اۋ.. .

اكەم تۋمىسىنان اقجارقىن ادام ەدى. مۋزىكانى جازىپ وتىرعاندا تولقىپ ەرەكشە كۇيگە تۇسەتىن. ءان كەلگەندە ىسقىرىپ وتىرىپ نوتاعا تۇسىرەتىن. سوسىن بولمەسىنە كىرىپ، ەسىگىن جاۋىپ، الاڭسىز ءان شىعارۋعا كىرىسەتىن. ءبىز ەشقاشان بوگەت بولىپ كورمەدىك. ومىرىمدە ءبىر رەت رۇقساتسىز بولمەسىنە كىرىپ بارعاندا سەلك ەتىپ شوشىپ كەتتى. ونىسى مۋزىكاعا بەرىلىپ، وي قۇشاعىنا كەتكەن ساتىندە ويىن ءبولىپ جىبەرگەندىكتەن دە بولار دەپ ويلايمىن.

- ءابلاحات اعامىزدىڭ ءومىرىنىڭ ءبىراز ۋاقىتى قازاق راديوسىندا ءوتتى. ءوزىڭىز اڭگىمەلەسكەن كەزدە ءبىز مەرەكەلەردە راديوعا ءجيى كەلۋشى ەدىك دەپ ايتۋشى ەدىڭىز.

- كىشكەنتاي بالامىز عوي. جاڭا جىلعا، مەيرامدارعا راديوعا كەلۋشى ەدىك. راديودا ىستەمەگەندە دوستارى كەلىپ، اڭگىمەلەرىن ايتىپ، جۇمىستاعى وزگەرىستەردى باياندايتىن.

اكەم وتە ۇقىپتى جان ەدى. قاعازى ۇنەمى رەتتەۋلى تۇراتىن. راديودا ىستەگەندە ءوز شىعارمالارىن اۋە تولقىنىنان بەرگىزبەيتىن. ارتىق اڭگىمەنى ۇناتپايتىن.

ءشامشى، ءابلاحات ءبىر مەزگىلدە ءومىر سۇرگەن ادامدار عوي. ولاردىڭ اعا- ىنىدەي تاتۋ- ءتاتتى، دوستىق كوڭىلمەن شىعارماشىلىق ارالاسقانىن بىلەمىز.

- ءابلاحات اعامىزدىڭ اندەرى ليريكاعا تولى، حالىقتىق ءۇنى باسىم شىعارمالار عوي. كومپوزيتور اندەرى ءوز زامانىندا تەز تارالىپ، ناسيحاتتالىپ جاتاتىن بولسا، بۇل اندەردىڭ ومىرشەڭدىگى ءالى دە ۇزاعىنان بولىپ وتىر. قازىرگى جاستار دا اكەڭىزدىڭ اندەرىنە كوبىرەك توقتالىپ، سول اندەردى ءوز باعدارلامالارىنا قوسۋعا تالاپتانادى. وسىنى تابيعي دارىندىلىقتىڭ كۇشى مە دەپ تە ويلايمىن. اكەڭىزدىڭ شامشىمەن دوستىعى جايلى بىلسەك دەيمىن.

- ءشامشى اعامىز اكەمىزدەن بەس جاس كىشى بولعان. ول كىسى اكەمىزدى ۇستاز رەتىندە قۇرمەت تۇتاتىن. ول كىسى وسى ءۇيدىڭ ۇلكەن ۇلىمىن دەپ كۇلىپ وتىرۋشى ەدى. ءشامشى العاشقى اندەرىن اكەمە تىڭداتىپ، نوتالارىن كورسەتىپ وتىراتىن. سوندا اكەمىز «قانداي دارىندى كومپوزيتور» دەپ، ونەرىنە باسىن ءيىپ وتىراتىن. اكەمنىڭ جان دوسىنىڭ ءبىرى - نۇرسۇلتان ءالىمقۇلوۆ ەدى. ەكەۋى كوپ اندەردى بىرگە جازدى.

- ۇرپاق ءاردايىم مۇراگەر بولىپ كەلەدى ەمەس پە؟ ءسىز جاقسىنىڭ تۇياعىسىز. «جاقسىنىڭ كوزى، التىننىڭ سىنىعى» دەپ تە جاتامىز. ال اكە مۇراسىن ءارى قاراي ناسيحاتتاۋدا قانداي وي ءسىزدى مازالايدى؟

- ومىربەك بايدىلدايەۆ دەگەن اعامىز اكەمىزدىڭ دوسى. ول كىسى ءتىرى كەزىندە كىتاپ جازىپتى. ءبىراق ونى شىعارا الماعان. سونى ومىربەك اعامىزدىڭ ايەلى كاميلا بىزگە تاپسىرعان. ماقساتىمىز جاقسىلاپ قاراپ شىعارۋ. اكەمنىڭ اندەرىن جاستار كوبىرەك ورىنداسا ەكەن دەپ ويلايمىن.

- ءسىزدىڭ اكەڭىزدىڭ ايتىلماعان اندەرى دە بار شىعار؟

- اندەر بار دەپ ايتا المايمىن. سپەكتاكلگە ارنالعان، ءبىراق بىتپەگەن شىعارمالارىنىڭ نوتالارى بار.

- اناڭىز ونەرگە جاقىن ادام با ەدى؟

- جوق، ول كىسى مۇعالىم بولاتىن. كومپوزيتوردىڭ ويىنا اعىل- تەگىل ءان كەلگەندە جاعداي جاساپ، ۇيدە تىنىشتىق ورناتاتىن دا انامىز ەدى. كەلگەن قوناعىن كۇتىپ، اكەمىزدىڭ جاعدايىن جاساپ بايەك بولىپ ءجۇرۋشى ەدى.

باياعىدا نۇرعيسا تىلەنديەۆ ايتاتىن: ءابلاحاتتىڭ باقىتى - وسى نازىم دەپ.

- ەكى جاقسى قوسىلمايدى دەۋشى ەدى، ەكى جاقسى كەزدەسىپ، وسىنداي دا جاراسىمدى جۇپ بولادى ەكەن - اۋ، اسا ريزا بولىپ وتىرمىن، - دەۋشى ەدى جارىقتىق.. ..

بيازى مىنەزدى، ۇلكەن ادامگەرشىلىك يەسى ءابلاحات ەسپايەۆ اسا بالاجان ەدى. سودان دا بولار، «ورتەكە» ، «ءبىزدىڭ كلاسس»، «بەسىك جىرى»، «سىڭعىرلاي بەر، قوڭىراۋىم» جانە سيكلدى «جىل ون ەكى اي» اندەرىن جازعان.

قازاق راديوسىنىڭ «جاۋقازىن»، «ورەندەر»، «ويلان تاپ» جۋرنالدارىن كوركەمدەگەن كوپتەگەن اۋەندەر ءابلاحات اعامىزعا قولقا سالىپ جازدىرعان شىعارمالار ەدى.

ءابلاحات ەسپايەۆتىڭ شىعارماشىلىق شابىتىنان تۋعان ەكى ءجۇز ەلۋدەن استام ءاننىڭ كوپشىلىگى قازاق راديوسىنىڭ التىن قورىندا ساقتاۋلى. ونى روزا باعلانوۆا، ريشاد جانە ءمۇسىلىم ابدۋلليندەر، جامال وماروۆا، سارا تىنىشتىعۇلوۆا، سۋات ابۋسەيىتوۆ جانە بايعالي دوسىمجانوۆ سىندى بەلگىلى انشىلەرىمىز شەبەرلىكپەن ورىنداي بىلگەن. سەزىمتال دا ىستىق جۇرەكپەن جازىلىپ، زەردەلى ويدى اشا بىلگەن ليريكاعا تولى سىرشىل اندەردى تىڭداي وتىرىپ :

جاقسى ءاندى تىڭداساڭ وي كوزىمەن،

ءومىر ساۋلە تۇسىرەر سۋداي تۇنىق، - دەگەن ولەڭ جولدارى ەرىكسىز ويعا ورالادى. ءسۇيىنىش پەن كۇيىنىش، دوستىق كوڭىلدەگى ءازىل، وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەن تۋعان ءابلاحات اندەرى ۇلتتىق بوياۋى قانىق، ومىرشەڭ شىعارمالار.

ونەر تابيعيلىعىمەن قۇندى. حالقىمىز شىن اسىلىن كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتايدى. سوندىقتان تۋعانىنا توقسان جىل تولعالى وتىرعان ايگىلى كومپوزيتور ءابلاحات ەسپايەۆتىڭ اندەرىن ءبىز كەلەشەك ۇرپاقتىڭ رۋحاني ازىعى دەمەكپىز. ونىڭ اندەرى تاۋسىلمايتىن بۇلاق، الاسارمايتىن تاۋ سياقتى بيىك. ءومىر كوشى ۇزاعان سايىن اسىلعا اينالعان ونەر يەسىنىڭ جارقىن بەينەسى كوكتەگى جارىق جۇلدىزداي جارقىراپ، اسىل ونەردىڭ شوقتىعى بيىكتەي بەرمەك.

قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى التىن يمانبايەۆا

سوڭعى جاڭالىقتار