عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ ءبىز بىلمەيتىن ەكى ەرلىگى

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - قازاق ادەبيەتى الىپ تۇلعالارىنىڭ ءبىرى، كلاسسيك جازۋشى عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ ءومىر جولى ءالى دە تولىق زەرتتەلىپ بىتكەن جوق. مۇسىرەپوۆتىڭ قيىن- قىستاۋ، قاتەرلى ءومىر جولدارىنان حاباردار بولعان، ءوزىنىڭ اكەسى دە «حالىق جاۋى» اتانىپ ۇستالىپ كەتكەن شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ عابەڭە دەگەن قۇرمەتى ەرەكشە بولعان.

عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ ءوز بالاسىنداي جاقسى كورگەن اقىنى مۇحتار شاحانوۆپەن سىيلاستىعى ءوز الدىنا بولەك اڭگىمە. دۇنيەدەن وتەرىندە قازاق حالقىنا ارناعان سوڭعى سوزىندە مۇحتار شاحانوۆقا جازدىرعان.

قازاق قالامگەرلەرىنىڭ كەيبىرى باسىنىڭ اماندىعىن ويلاپ، بۇعىپ قالعاندا عابەڭ ەلدەن ەرەكشە ەكى ەرلىك جاسادى. ونىڭ ءبىرىنشى ەرلىگى وتكەن عاسىردىڭ وتىزىنشى جىلدارى گولوشەكين قازاق جەرىندە قولدان اشارشىلىق ۇيىمداستىرعاندا، سەگىز جىلدىڭ ىشىندە 4 ميلليون 100 مىڭعا جۋىق ادام اشتان قىرىلعان. ەگەر گولوشەكيننىڭ قولدان ۇيىمداستىرىلعان اشارشىلىعى بولماعاندا، قازاقتاردىڭ بۇگىنگى سانى 40 ميلليوننان اسىپ جىعىلار ەدى.

وسى ءبىر قيىن كەزەڭدە تەك ءۇش- اق ادام جانكەشتىلىككە باردى. «بەسەۋدىڭ حاتى» دەگەن اتپەن جوعارى بيلىككە باتىل نارازىلىق بىلدىرگەن عابيت مۇسىرەپوۆ بولسا، ەكىنشىسى ءوز تاراپىنان ازاماتتىق مىنەز كورسەتكەن تۇرار رىسقۇلوۆ، ءۇشىنشىسى وراز جاندوسوۆ ەدى. 1937 - جىلى بەيىمبەتتى قاۋىپسىزدىك كوميتەتى «حالىق جاۋى» دەپ ۇستاپ اكەتكەندە مۇسىرەپوۆ بۇلقان- تالقان بوپ: «ەگەر بەيىمبەت مايلين جاۋ بولسا، مەن دە جاۋمىن، ەلگە، مەملەكەتكە جان- تانىمەن بەرىلگەن ادامدى جاۋ ساناعان مۇنداي كوممۋنيستىك پارتيانىڭ قاتارىندا بۇدان بىلاي ءبىر ءسات تە تۇرعىم كەلمەيدى»، - دەپ پارتيالىق بيلەتىن لاقتىرعان.

وسىنداي وقيعالاردان كەيىن مۇسىرەپوۆتىڭ «حالىق جاۋى» رەتىندە اتىلماي ءتىرى قالعانىنا تاڭىم بار دەپتى شىڭعىس ايتماتوۆ. ماسكەۋگە ك س ر و جازۋشىلار وداعىنىڭ باسشىسى الەكساندر فادەيەۆكە تەلەفون سوعىپ، ءمان- جايدى تۇسىندىرەدى. الەكساندر فادەيەۆ قازاقستان ورتالىق كوميتەتىنە «مۇسىرەپوۆكە تيىسپەۋ تۋرالى» تاپسىرما بەرگىزىپتى. وسىلايشا فادەيەۆتىڭ ارقاسىندا عابەڭ اتىلماي امان قالعان.

Baq.kz