باقئت ئزدةگةن ةركةك - اثگئمة

None
None
  ول. جاسئ 30-دا. ذيلةنئپ، اجئراسقان. ءبئر قئزئ بار. وثتذستئك ولكةنئث بئرئنةن. ماماندئعئ ةلةكتريك، جةكة كاسئبئ بار. مةن. جاسئم 26-دا، تذرمئسقا شئقپاعانمئن. وثتذستئكتةنمئن. ماماندئعئم - زاثگةر.

     * *

تاعدئر ءبئزدئ باسقا قالادا ةمةس، باس قالادا جولئقتئردئ. تانئستئعئمئز دا ويلاماعان جةردةن باستالدئ. كذتپةگةن نارسةم بولعاندئقتان، دايئن دا ةمةس ةدئم. وسئ قئز بئتكةن ارمان مةن قيالعا شةبةر عوي. قاسئمدا سذيئكتئم بولسا، سونئمةن قول ذستاسئپ، كةلة جاتسام... سوسئن... سذيئسپةنشئلئگئمئز جاراسئمدئ وتباسئن قذرؤ مةن ءذبئرلئ-ءشذبئرلئ بولؤعا دةيئن ذلاسسا دةيمئز. ءيا، قانداي ادةمئ ارمان؟! ةشقانداي سوكةتتئگئ جوق. 26 دان اسساق تا سذيگةنئمدئ كةزئكتئرة المادئم دةسةم وتئرئك بولار. ونئث ءبارئ «وتكةن شاقتاردئث» قويماسئنا ةنئپ كةتكةلئ قاشا-ا-ن.

       قازئرگئ شاقپةن ءومئر ءسذرؤ ادةتئمدة بولماسا دا، ونسئز دا بذگئنگئ كذنمةن كةتئپ بارا جاتقانئمئز جاتقان. ؤاقئت زؤلاعان سايئن بةينةبئر قارتايئپ، قارمانئپ قالماساث قاپئ قالارداي جانئققان تئرلئگئمئزگة بوي ذسئنئپ جذرة بةرةتئنئمئزدئ ايتسايشئ... وسئنداي كذندةردئث بئرئندة مةن ونئمةن تانئستئم.

     - باقئت، ةشقايدا كةتئپ قالما. ول قازئر كةلةدئ.

      (ءيا، ايتپاقشئ ءوزئمئز ةمةس، ءبئزدئ بئرةؤ تانئستئرئپ ةدئ). تانئستئرؤشئ دةلدال اعا مةنئث كوزئمشة سول جئگئتكة تةلةفون شالدئ دا: «سةنئ قازئر ءبئر قئزبةن تانئستئرامئن. تةز كةلة عوي»، - دةدئ. ئشئمنةن قئزئق كورئپ: «جارايدئ، نة دة بولسا كورةيئنشئ. ءبئر-ءبئرئمئزدئث تونئمئزدئ شةشئپ الا قويماسپئز»، - دةدئم. كذتكةن جئگئتئمئز مةجةلئ ؤاقئتتا جةتئپ كةلدئ. ساسئپ قالسام بولا ما؟ مذندايدئ كذتپةگةن باسئم جالتارا المادئم. ءبئر قئزئعئ، دةلدال اعادان «الگئ جئگئتتئث ءتذر-ءتذسئ قانداي، سئن-سئمباتئ كةلئسكةن بة؟» دةپ تة سذراماپپئن. ونئث ذستئنة، بذل ءئستئ ماثئزدئ ةمةس دةپ ساناعاندئقتان، كوپ ويلانئپ باس قاتئرمادئم.

ولار وتئرعان بؤفةتكة كئرئپ كةلدئم. ةث ءبئرئنشئ سونئ ئزدةگةن بولؤئم كةرةك، جانارئمئز ءتذيئسئپ قالدئ. ويتكةنئ، ونئث دا جذزئنةن «قانداي ادام كئرئپ كةلةدئ ةكةن؟» دةگةن سذراؤدئ اثعارئپ قالدئم. كوزئ كوكشئلدةؤ بولعانئمةن سالماقتئ، سذستئ كورئندئ. ةتجةثدئ بولسا دا رةثئ كةلئستئ ةكةن. قئمسئنباستان ءذستئ-باسئنا ءبئر قاراپ شئقتئم. ول دا مةنئ ءبئر ءسذزئپ شئقتئ. ءسويتتئ دة، اثگئمةنئ توتةسئنةن ءبئر-اق قويدئ.

     - ذيلةنةتئن قئز ئزدةپ ءجذرمئن. ساپار اعا شةت-جاعاسئن ايتقان شئعار؟! ةسئمئم مذسا. ءسئزدئث شة؟..

    - باقئت!..

    كذلكئم كةلگةنئن بايقاتپايئن دةسةم دة بولار ةمةس، امالسئز ةزؤگة جةثگئزدئم. ساپار اعانئث ايتؤئنشا، بذل جئگئتتئث تالابئ وتة قئزئق. بئرئنشئدةن، مئندةتتئ تذردة وثتذستئك جاقتئكئ، ةكئنشئدةن، ناماز وقيتئن، ذشئنشئدةن، سالت-ءداستذردئ جةتئك بئلةتئن بولؤئث كةرةك ةكةن.

     تالاپ قويؤئنا قاراعاندا تئم قاتال ما دةپ تة ويلادئم. قاباعئن شئتئپ، ءسوزئن نئعارلاپ سويلةي مة، جوق ماعان سولاي كورئندئ مة، الگئ تالاپتارئ ةسئمة ءتذسئپ كةتئپ، ئشتةي جيئرئلئپ قالدئم. بؤفةتتةگئ وتئرئسئمئزدان ةشقانداي اثگئمة ونبةسئن سةزدئ مة، ساپار اعا باسقا جةرگة بارئپ وتئرؤدئ ذسئندئ. ةشقانداي بالسئنبةستةن تةز كيئنئپ شئقتئم. سئرتتا ةكةؤئ توسئپ تذر ةكةن.

    جاقئن ماثداعئ حالال كافةنئث بئرئنة باس سذقتئق. ءبئز بارا سالئسئمةن ةكئنتئ ؤاقئتئ بولئپ قالئپتئ. ةث قئزئعئ، ول ماعان ذيالئ تةلةفونئن ذسئندئ دا: «مئناؤ مةنئث قئزئم» دةدئ. ءسويتتئ دة ساپار اعا ةكةؤئ ناماز وقيتئن بولمةگة كئرئپ كةتتئ. مةن تذك تة تاث قالماستان تةلةفونعا قول سوزدئم. العانئممةن ئشكئ ءبئر كوكئرةگئم ويانئپ كةتئپ، ةكران بةتئندةگئ سذيكئمدئ سابيگة ءبئر قارادئم دا ستول ذستئنة قويا سالدئم. بةينةبئر تةلةفونمةن ةرةگئسكةندةي ارتئنشا وزئمدئكئن الدئم دا سونئ شذقئلاؤعا كئرئسئپ كةتتئم. مذنداي ئزام كةلمةس. ءئس-ارةكةتئندة، «وسئعان كونسةث كون، كونبةسةث ءوزئث ءبئل» دةگةندةي مئندةتسئنؤشئلئك جاتئر. ءوزئمشئلئن-اي! قئزبةن تانئسؤعا كةلئپ وتئرئپ، سونشالئقتئ دورةكئلئك كورسةتكةنئ نةسئ؟! بذل مةنئ باسئناتئنداي كئم سونشا؟! الدة ءبارئنئث تابيعي بولعانئ دذرئس پا؟.. ءجا، نة دة بولسا سوثئنا دةيئن كورةيئن.

   ولار كةلدئ. داستارقان باسئندا ونئ-مذنئ ءسوز ةتكةنسئدئك. ساپار اعا «مئندةتئمدئ اتقارئپ بولدئم، ارئ قاراي وزدةرئث كورة جاتارسئثدار» دةگةندةي جونئنة كةتتئ.

    ءوزئنئث قالاي ذيلةنگةنئن جانة نة ءذشئن اجئراسئپ كةتكةنئن تاپتئشتةپ ايتؤعا كئرئسكةن وعان قذددئ تةرگةؤشئدةي ءوزئمدئ قئزئقتئرعان ساؤالداردئ قويئپ جاتئرمئن. قانداي ساؤال قويسام دا بارئنشا شئنايئ جاؤاپ بةرئپ وتئردئ. كةلئنشةگئنة كوثئلئ قالعان با، ونئ ةسئنة العان سايئن ءوثئ بذزئلئپ كةتةدئ. ايتةؤئر بار باقئتسئزدئقتئ مذنئث باسئنا سول ءذيئپ-توككةن. بذل ونئث ءئس-قئلئعئنا توزگةنئمةن، شئدامئ تاؤسئلعان كذنئ ءوزئ-اق كةتئپتئ. سوسئن وثتذستئكتئث تاربيةلئ قئزئن العئسئ كةلگةن. اثگئمةنئث ءتذيئنئ وسئ.

       نة نارسة بولسئن تاثئرقاپ قالؤدئ اثعالدئق سانايتئن مةن ونئث احؤالئنا ءذنسئز قالدئم. سةبةبئ، ءبئرجاقتئ باعا بةرؤ قاي جاعئنان الئپ قاراساث دا ادئلةتسئزدئك. ةكةؤئنئث دة ئسئندة بالةندةي ءبئر قئلمئس جوق. تةك ئشكئ سةزئمدةردئث سايكةسسئزدئگئنةن زارداپ شةككةن جذپتار سياقتئ. ادةتتة، توركئنئنة ايةل ادام كةتئپ قالئپ ونةر شئعارؤشئ ةدئ، مذنئث جاعدايئندا ةركةك كةتكةن.

     وزگة بئرةؤدئث سئزاتتئ ومئرئنة سئنئق سذيةم پئكئر ايتؤعا، اقئلدئمسئنئپ «ولاي ةتپةؤلةرئث كةرةك ةدئ عوي» دةؤدئ جانئم سذيمةيدئ. ءوتئپ كةتكةن ئسكة تورةلئك ايتاتئنداي مةن كئممئن؟ وتكةن ؤاقئتتئ وزگةرتة الاتئن قذدئرةت يةسئ ةمةسپئز. بولساق، قذدايمةن تايتالاسئپ، دذنيةنئ استاث-كةستةث قئلار ما ةدئك؟! كئم بئلگةن، ةشقانداي سيقئرشئ بولماساق تا، ايتةؤئر كذشتئ بولعئمئز كةلئپ تذراتئنئمئزدئث ءوزئ قورقئنئشتئ. ءناپسئ مةن اقيقاتتئث اراسئندا سئنعا تذسةتئن ادامداردئث يمانئ قانشالئقتئ مئقتئ، سول عانا جاراتؤشئعا دةگةن ماحابباتئن كئرشئكسئز ساقتاي الؤعا ذمتئلسا كةرةك. ايتپةسة، جةر بةتئن تذنةك قئپ باياعئدا جذتئلئپ كةتةر مة ةدئك... ءوزئث باستان كةشئپ، شةكةثة تيگةن سوث عانا، ءبئر بايلامعا كةلةتئن ادام بالاسئنئث قاتةلئگئ - ءومئردئث قئمبات ةكةنئن ذقتئرادئ.

بايقايمئن، كةلئنشةگئمةن وتكةن ةسئل ؤاقئتئ مةن جذيكةسئن كذيزةلتكةن، وعان امالسئز توزگةن كذندةرئنة ابدةن ءئشئ اشئعان. «باياعئدا كةتئپ قالماي نةگة جذرة بةرگةنمئن؟ ءومئر وسئمةن توقتاپ قالمايدئ ةكةن عوي. نةگة قايتادان باستاماسقا؟ ال باستاسام تاعئ دا الدانئپ قالمايمئن با؟ قايتسةم، ويئمداعئ جاندئ كةزئكتئرئپ، ءومئرئمدئ تئپ-تئنئش وتكئزسةم ةكةن؟» دةگةن ويلاردئث جةتةگئندة وتئر. جانة سول ويلارمةن ءوزئن اياماي مذجئپ تاستاپتئ. باقئت ئزدةگةن ةركةكتئث شئنايئ سيقئ ما، الدة، ءبارئ وسئ ما بئلمةدئم... جذرةگئمدة وعان دةگةن ايانئش ةمةس، سونشالئقتئ وكتةم، ءوز قاتةلئگئن بئلسة دة وزئمشئلدئگئندة قالعان جان-بولمئستئ كوردئم. الدة ئشكئ قالاؤئن ئزدةگةن ةركةك وسئنداي بولا ما؟..

     ءيا، بار ادام ءوزئنئث كوثئلئنةن شئعاتئن سئثارئنئث ويئن ايتقئزباي-اق ذعئپ تذرعانئن، ونئث تاپ-تازا، يبالئ، تاربيةلئ، پاك، ادال بولعانئن قالايدئ. ال سول ئشكئ قالاؤئ، ارمانئ ايئپ ةمةس. ءبئراق سولاي ارمانداؤ ءذشئن ادامنئث ءوزئ دة ادئلدئگئنة جذگئنسةك، سونداي بولؤ كةرةك ةمةس پة؟ نة نارسةنئ اثساساث، سول اثساعانئثا لايئق بولا بئلمةسةث وزئثة- ءوزئث جاساعان ساتقئندئعئثا قذدايدئث دا، باسقانئث دا كئناسئ جوق. ذياتتئث اسقاق بيئكتئگئ عانا كةز كةلگةن ئشكئ ويلارعا ذكئمئن ايتا الادئ.

      الدة ويئنداعئ جاندئ كةزئكتئرمةي، ءسذيؤسئز، وتسئز، جالئنسئز، امالسئز (ءوزئنئث ايتؤئ بويئنشا، ارينة) نةكةگة تاثئلعان عذمئرئنا نالي ما؟ جوق، قذداي الدئندا «وسئ ءئسئم دذرئس پا، بذرئس پا» دةپ سودان قورقئپ وتئر ما؟

      ءبئر قاراساث «كذيةؤ بولؤعا كانديدات جئگئت» سونداي بيازئ، جذمساق. سئپايئ، مادةنيةتتئلئگئنة شةك كةلتئرة المايسئث. جذزئنةن نذر تاراعان، كةلئستئ-اق ازامات. ايةلدئك ايارلئقتئث قذربانئ بولعئسئ كةلمةسة دة، كةلةسئ ءبئر زالئم ذرعاشئنئث ؤئسئنا تذسسة تذتئلئپ جةلئنگةلئ تذر. اپئر-اي، مذنشالئقتئ ئشكئ بايلامئ بوس بولار ما؟ بذلار العاشقئدا ايةل زاتئ ءذشئن «تذتؤگة» جاقسئ بولعانئمةن، كةيئننةن ذندةمةي قذرتاتئن ادامنئث سورتئنان بولئپ شئعادئ. قازاقتئث «جؤاستان جؤان شئقتئ» دةگةنئ وسئندايلارعا ارنالعان-اؤ شاماسئ. ويدئ وي قؤالاپ، ونئث بويئنان ءوزئم كورگئم كةلگةن سذثعئلا قاسيةتتةردئ تاپپاي اؤرة-سارساثعا ءتذستئم. كةيدة كذيةؤگة تيمةي وتئرئپ قالعان قذربئلارئممةن جولئعئپ قالسام، «قاپ، باياعئدا اقئماق كةزئمئزدة بايعا ءتيئپ كةتپةپپئز» دةپ ءبئر-بئرئمئزگة ازئلدةگةنسيمئز. ءبئراق استارلئ شئندئقتئث سالماعئن سةزئنئپ، ءارقايسئمئز ءذنسئز قالاتئنبئز. سول سياقتئ وسئ جئگئتتئ جيئرما جاسئمدا جولئقتئرسام، بالكئم، مةن ءذشئن بذل «جئگئتتئث سذلتانئ» بولئپ كورئنةر مة ةدئ؟! الدة مذنئث ءبارئ تاعدئر ما؟! جوق، باز-بئرةؤلةر بئلگئشسئنئپ ايتاتئن جازمئش نةمةسة قذدايدئث پيعئلئمئزعا وراي بةرگةن جازاسئن تارتؤئمئز با؟..

      كئم ءوزئنئث ءساتسئز كةزدةرئنة «مذمكئن، ءبئر كذنام ءذشئن جازامدئ وتةپ جذرگةن شئعارمئن، ءيا بولماسا قذدايدئث سئناعئ عوي» دةپ باعا بةرگئسئ كةلسئن؟! ئشكئ ساؤالعا دالباسالاپ جاؤاپ ئزدةيتئن ادامنئث باس قاتئرؤئ ونئث ومئرئنة ءوزئ دة بايقاي بةرمةيتئن ماعئنالئ ورنةگئن قالدئرئپ كةتة بارادئ.

        باسئ ارتئق سذراق قويماعانئما، «مئناؤئث قاتة ةكةن» دةپ ءبئر قئلئعئن بةتئنة باسپاعانئما ريزا بولدئ ما، «مةنئ دة تذسئنةتئن جان بار ةكةن عوي» دةگةندةي، ماعان ةندئ عانا زةر سالئپ قاراي باستادئ. ونئ ايادئم با، جوق ئشكئ ءبئر قاتئپ قالعان ويلارئن جاثارتئپ، باسقاشا كوزقاراس قالئپتاستئرعئم كةلدئ مة وعان:

       - ءومئر ءسذرؤدئث تاجئريبةسئنةن ةشكئم ءوتئپ كةلگةن جوق. ءبارئمئز دة قاتةلةسةمئز. سونشالئقتئ ةزئلةتئندةي ةشتةثة كورئپ تذرعام جوق. ةگةر ناقتئ شةشئم قابئلداساث، كئم قولئثنان قاعادئ؟ ءومئر سةنئكئ عوي، - دةدئم. ودان كةيئن ونئث وتكةن ءومئرئ تؤرالئ ءسوز قوزعالعانئن قالامادئم. سوسئن ول مةنئ شئعارئپ سالدئ.

     كذندةلئكتئ ؤاقئتئمنان جاثئلئپ كةش كةلگةنئم قذربئما تاثسئق بولدئ ما، شئداي الماي قايدان كةلگةنئمدئ سذرادئ. ءبارئن بولعانداي ايتئپ بةردئم. ذيلةنئپ، اجئراسقان ةركةككة ءدال بذگئن ءتيئپ كةتةتئندةي كورئندئم بة، بئردةن قارسئ بولدئ. ءتئپتئ ذنجئرعاسئ ءتذسئپ كةتتئ. قذربئمنئث قيماي تذرعانئن كورئپ، ويلانايئن دةدئم. ةشكئمنئث الدئندا ةسةپ بةرمةيتئن جالقئ ءومئرئم جالئقتئرسا دا، توزئمدئلئك دةگةن زاثدئلئقپةن جان ساقتاپ جذرةسئث. توسةگئمدة الگئ وقيعالاردئ قايتادان ةلةكتةن وتكئزئپ جاتئرمئن. سوعان قاراعاندا، كةزدةسؤ ماعان جاقسئ اسةر بةرمةسة دة بةي-جاي قالدئرماپتئ.

     ءيا، ةركةكتةردئث كوبئسئ ايةل زاتئنئث اقئلدئ ءهام يمةنشةك، قالا بةردئ ءذي شارؤاسئنا پئسئق بولعانئن قالايدئ. سةنئث ئشكئ جان-دذنيةث، شئنايئلئعئث، ادامي سةزئمدةرئث قئزئقتئرا بةرمةيدئ. بةتئمة قارسئ كةلمةسة، ايتقانئمنان شئقپاسا، باسقان ءئزئمدئ اثدئماسا ةكةن دةپ تذرادئ. تاثداپ العان جارئن ةشقانداي ةسةپسئز ءسذيؤدئث، «بذل دا قذدايدئث جاراتقان پةندةسئ، بذل دا قاتةلةسةدئ، بذل مةنئث ومئرلئك سةرئگئم عوي» دةپ تذسئنگئسئ كةلمةيتئنئ-اي! الگئ سولتذستئكتئث وثئرئنةن العان كةلئنشةگئ وسئ ايتئلعان ذدةنئث بارئنةن شئعئپ تذرسا، «ودان اجئراسئپ، وثتذستئكتئث قئزئن الامئن» دةگةن دوعال تذسئنئككة ذرئنباس ةدئ. ةه، ادامدئ وثتذستئك، سولتذستئك دةپ بولگئزبةيتئن قايران ماحاببات، قايدا ءجذر ةكةنسئث؟ ونئمةن كةزدةسئپ وتئرعان ساتتة ءوزئثدئ ادةيئ ذنامسئز ةتئپ كورسةتسةث، ورنئنان اتئپ تذرماسا دا تانئستئرؤشئ دةلدال اعاعا ايتئپ باراتئن شاعئمدارئن ويشا دايئنداپ ذلگةرةر ةدئ. «ويباي، اعاسئ، تانئستئرعان قئزئث وثتذستئك تذرماق، اسپاننان تذسسة دة اؤلاق» دةؤئ مذمكئن. ويتكةنئ، جار تاثداؤدا جذرةك قالاؤئن تذنشئقتئرؤ نةمةسة اسئعئس قادام، ؤاقئت وتة كةلة كوپ ادامدئ وكئنئشكة ذرئندئرادئ. سولاي بولا تذرا، ومئرئمدة ةركةك زاتئنا قئرسئقپاي، ءوزئمدئ ءبئرئنشئ رةت تئزگئندةگةن ءساتئم وسئ شئعار. سةبةبئ، كذنئ بذگئنگة دةيئن تاكاپپار بولؤدان تاپقان تابئسئم شامالئ-تئن...

      ارنةنئ ءبئر ويلانئپ جاتئپ ذيقئعا كةتتئم. ئشتةي ذناتپاعان جانمةن باس قوسئپ، بئرگة عذمئر كةشؤ قانداي قيئن. ايتپةسة سول وپ-وثاي شارؤا بولسا، كوبئمئز وسئلايشا اه ذرماس ةدئك قوي. ءيا، ءومئر ءسئز بةن ءبئز ويلاعانداي وث جامباسقا اتئپ ذرئپ كةتة بةرةتئن كوكپار ةمةس.

* *

ةرتةسئنة جذمئسقا كةلسةم ساپار اعا جئگئتتئث مةنئ ذناتئپ قالعانئن، تاعئ دا كةزدةسكئسئ كةلةتئنئن ايتتئ. ونئث ءدال وسئلاي ايتئپ كةلةتئنئ تذك تة تاثسئق ةمةس-تئن. ئشتةي جيئرئلئپ قالدئم. كةزدةسپةك تذرماق، كورگئم دة كةلمةي تذرعانئن قايدان ءبئلسئن؟! نةگة ةكةنئن بئلمةيمئن، ةر ادامنئث سولقئلداق، جذمساق بولعانئن تةگئ ذناتپايمئن. سودان با، كةزدةسؤگة شئعئپ، ةندئ قايتادان ذمئتتةنبةيتئندةي ةتئپ قايتايئن دةپ كةلئسئمئمدئ بةردئم.

كةزدةستئك. بذل جولئ وتكةندةگئدةي بةيتانئس ةمةس، تانئسپئز. نةنئ ايتئپ، نةنئ قوزعاؤ كةرةكتئگئ دة قيئن ةمةس. سويلةسئپ وتئرمئز. بذل جولئ وعان ءئشئم جئليئن دةپتئ. جاراسئمدئ ازئلئمةن قوسا، ةركةلةتئپ وتئر. سوعان قاراعاندا، ويشا بولسئن مةنئ ءوزئمسئنئپ ذلگةرگةن-اؤ. ءبئراق ونئسئنا سونشالئقتئ اشؤلانبادئم. ويتكةنئ، وقيعانئث قالاي ءوربيتئنئن ءدال سول ساتئندة كورگئم كةلةدئ. ءبئرنارسةنئ جاسئرئپ، ذيالعانسئپ وتئراتئن جاساندئلئققا تولئ كةزدةسؤلةردئث مةرزئمئن ذزارتپايمئن. ونداي وتئرئكتئ سؤقانئم سذيمةيدئ. قانشا دةگةنمةن، ازدئ-كوپتئ تاجئريبةسئ بار ةركةك قوي. تئلدئك قورئندا ارتئق-اؤئز اثگئمة، بئلاپئت سوزدةردئث ءبئرئ دة جوق. ءوزئن وتة شئنايئ ذستايدئ. مةنئ وسئ قاسيةتئمةن عانا سذيسئندئرة الدئ. ءبئزدئث نة تؤرالئ سويلةسكةنئمئز ماثئزدئ ةمةس، ماثئزدئسئ «وسئ مةنئث تاعدئرئم با، الدة بذل دا ةمةس پة؟» دةگةن ساؤالداردئ قوسا ويلانئپ وتئردئم.

     ال ول بولسا، بئرنارسةگة تةز الدانئپ، تةز ةلپةكتةيدئ. «ءومئر بويئ جاز بولئپ تذرسا، تذتقيئلدان جةل شايقاپ، جذلئپ كةتپةسة ةكةن» دةيتئن بالاث تذسئنئگئ بار ةكةن. ونئث مذنداي ةكةنئن اثعارماس ةم، جاقسئ ساتتةرئن بئرةؤ كةلئپ ذرلاپ الاتئنداي قئنجئلئپ وتئراتئنئنان بايقادئم. ايتةؤئر بئردةثةگة الاثداؤلئ، كوثئلئ تولماي قاباعئن ءتذيئپ جذرةتئن ساتتةرئ كوپ. ئشكئ مذثئنا كئنالئنئ تاپپاي باسئ قاتئپ كةتكةن ادامداي قامئعادئ. تاؤئپ السا نة ئستةمةك ةكةن؟..

        - قئزئثا بارئپ كةلدئث بة؟

        - ءيا، كةرةك-جاراقتارئن اپارئپ بةردئم.

        - كةلئنشةگئثمةن سويلةستئث بة؟

        - جوق، قئزئمدئ باسقا بولمةگة الئپ كةتئپ ويناتتئم. مئنة، بذگئن تاعئ دا جاثادان سؤرةتكة ءتذسئرئپ الدئم.

   قئزئ تؤرالئ ايتقان كةزدة ءوثئ بال-بذل جايناپ كةتةدئ. ءسويتتئ دة «كورئپ شئق» دةگةندةي، ماعان ذيالئ تةلةفونداعئ ءبئر جاسقا تولا قويماعان بوبةكتئث سؤرةتتةرئن ذسئنا بةردئ.

     - ...كةلئنشةگئم جان جئلؤئن بةرسةث بولدئ، ماعان سول جةتةدئ دةيدئ. ال مةن وعان سول جئلؤدئ بةرة المادئم. ءوزئمدئ كذشتةپ كورگةنئممةن ةشتةثة شئقپادئ.

       - ذرئستئث سةبةبئ نةدة سوندا؟

       - ول مةن ةركةمئن دةيدئ. سوزگة كةلئپ قالساق، توركئنئنة تايئپ تذرادئ. ارامئزعا اناسئن ارالاستئرادئ، اجئراسامئز دةپ شئعادئ. كةيدة «جذرتقا باقئتتئ جذپ سياقتئ بولئپ كورئنگةنئمئزبةن، شئن مانئسئندة ولاي ةمةس قوي» دةپ ءوزئ دة مويئندايدئ. ةندئ ذيلةنگةلئ جاتقانئمدئ ةستئپ، «وزئمة قايتادان كةل» دةپ جالئنئپ جاتئر.

      - ةندئ بارسايشئ، قادئرئثدئ كةش تة بولسا ءبئلدئ عوي...

      ماعان «شئن ايتئپ تذرسئث با؟» دةگةندةي، جالئنئشتئ كوزدةرئمةن قارادئ دا:

     - جوق، ةركةكتة نامئس دةگةن بولادئ. ذيدةن كةتئپ قالا بةرگةن سوث، ةنةمئزدئث ذيئنة بارئپ تذردئق. ونداعئ ويئم، ةندئ ذرئسساق ةشقايدا كةتپةيتئن شئعار دةگةنمئن. ءبئر كذنئ بارسام، كيئمدةرئمدئ پاكةتكة سالئپ جيناپ قويئپتئ. سول جولئ ماعان «كةت!» دةپ تذر. الدئم دا كةتئپ قالدئم.

     - سوسئن ول ساعان حابارلاستئ ما؟

     - ءيا، قايتا-قايتا تةلةفونئما مازا بةرمةي قوثئراؤ سوقتئ. وعان ةندئ بارمايمئن، اجئراسامئن دةپ شةشتئم.

     ءجذزئ تذتئگئپ كةتتئ. كةلئنشةگئ تؤرالئ اثگئمة قوزعامايئن دةسةم دة، نةلئكتةن سذراعانئمدئ ءوزئم دة اثعارماي قالئپپئن.

     «ءيا، كذلدئرسةم كذلةتئن، ويئمداعئنئ ايتسام بالاداي تاثئرقايتئن، رةنجئتسةم ذندةمةي مونتيئپ قالاتئن جان قارسئ الدئمدا وتئر. «قذداي-اي، نةگة بذعان ءبئر سةزئمئم ويانبايدئ؟ نةگة مةن بذعان اياؤشئلئق بئلدئرةمئن؟ نةگة جذرةگئندة يمانئ بار، مادةنيةتتئ، سئپايئ ةكةنئن كورئپ تذرسام دا عاشئق بولا المايمئن؟ نةگة بذل مةنئث تالعامئمنان شئقپاي تذر؟ ناعئز وتباسئنئث تذتقاسئ دةرلئك، ارقا سذيةؤگة بولاتئن، سةنئمئثدئ اقتايتئن-اق جان. ءبئراق مةنئث قذرعئر جذرةگئم تئم-تئرئس. لذپئل دة قاقپايدئ، قئسئلمايمئن دا، جاسقانبايمئن دا. اقئلئثا سالئپ قارايتئن بولساث، باعئثدئ اشاتئن ةركةكتئث ناق ءوزئ. «باق اشقئش» بولسا، نةگة ءبئرئنشئ ايةلئن باقئتتئ ةتة الماعان؟ ول ونئ سذيمةگةنئ مة؟ بذل شئن ماحابباتئن كةزدةستئرسة ايالاپ وتكةلئ-اق تذر. ءبئراق بذرئنعئ ايةلئنة ءوزئ ايتپاقشئ، جان جئلؤئن بةرة الماعان. دةمةك، بذل دا مةن سياقتئ ءوزئن كذشتةگةنئمةن، ةشتةثة شئعارا الماعان. مئنة، ونئ سول ءذشئن دة جازعئرمادئم جانة دذرئس تا دةي المايسئث. سةبةبئ، ءبئر بالانئ اكةسئز جةتئلدئرؤ، كذيةؤئنةن اجئراسئپ كةتؤ دةگةن ايةل زاتئنا وثاي تيةتئن شارؤا ةمةس. ةركةكتةر قينالعانئمةن، ةكئنشئ رةت ذيلةنئپ جاتادئ. ال ايةل بايعذس بارلئق قيئندئقتئث تاؤقئمةتئن ءبئر ءوزئ تارتئپ قالا بةرةدئ. ةكئنشئ رةت تذرمئسقا شئقسا شئقتئ، شئقپاسا ول دا جوق. سوندا ونئث ايةلئنئث سةكؤندتار، مينؤتتار، ساعاتتار، ايلاپ، جئلداپ تارتاتئن ئشكئ جان ازابئ، كوز جاسئ مةن قاسئرةتئ كئمگة؟ وزئنة مة، وزگةگة مة؟ بئرةؤدئ جئلاتئپ تاستاپ كةتكةن ادام بةتئ شئمئرئكپةستةن، ةكئنشئ رةت قالاي باقئت ئزدةمةك؟».

بذل جولئ تاعئ دا سول حالال كافةدة كةزدةسئپ وتئرمئز. قئتايشا اتالاتئن ءبئر تاعامعا تاپسئرئس بةرگةنبئز. ءسئثئرئلؤئ قيئن ةكةن.

     - اؤئر ءبئر كئتاپ وقيسئث عوي، مئناؤ تاماق سول سياقتئ ةكةن، - دةدئ بةينةءبئر سول تاماقتئث كةمشئلئگئنة ءوزئن كئنالئدةي جؤئپ-شايعئسئ كةلئپ.

      - ءيا...

      ءسال ذنسئزدئكتةن سوث:

     - سةنئ كةلئنشةگئمة اپارئپ تانئستئرعئم كةلةدئ.

     - نةگة؟

     - كورسئن، ساعان قاراپ بوي-باسئن، كةمشئلئگئن تذزةسة ةكةن دةيمئن.

     - ال سةن مةنئ وعان بارا قويادئ دةپ ويلايسئث با؟..

    ول كذمئلجئپ قالدئ. ادةتتة، بئرةؤدةن وپئق جةگةن جان، سول ادامئن ءوزئ سياقتئ وكئندئرگئسئ كةلئپ تذرادئ. «مئنة، كوردئث بة، مةنئ سةنةن دة ارتئق باعالايتئن جان تاپتئم» دةگئسئ كةلگةنئن جاسئرمايتئن پيعئل. كةك، ئزا، رةنئشتئث ؤئتئ قانداي جامان. «وتكةندئ ءوتتئ، كةتكةندئ كةتتئ» دةپ قاراستئرؤعا ةرئك-كذشئمئزدئث جةتپةيتئنئ-اي! ونسئز دا جانئ جئلاپ تذرعان بذرئنعئ جارئن ودان سايئن تذقئرتئپ، تابالاؤدان نة ذتپاق؟!

     قذداي ادام بالاسئنا قالاي راقئمدئ، قايئرئمدئ، كةشئرئمدئ بولسا، سول قاسيةتتةردئ ءبئز دة وزگةلةردئث ءون بويئنان كورگئمئز كةپ تذرادئ. قاتة-كةمشئلئكتةرئمئزبةن قوسا كةشئرئپ، ءتذسئنئپ تذرسا دةيمئز. «ايةلئثدئ زار جئلاتئپ تاستاپ كةتتئث، ءبئر قئزئث بار ةكةن» دةپ بةتئنة شئجعئرئپ باسپاي، تذسئنئستئكپةن قاراعانئم، وعان و باستا-اق ذناعان. «وسئعان تي» دةپ مةنئ قيناپ تذرعان ةشكئم جوق، ورنئمنان اتئپ تذرئپ كةتئپ قالسام دا بولادئ. ءبئراق ولاي ةتپةدئم. بارلئق نارسةگة باس سالئپ جازعئرئپ قاراماي، سةبةبئن-سالدارئن سذراپ، استارئنا ذثئلةمئن. جذرةك تذكپئرئندة تذنشئعئپ جاتقان مذث-زارئن سئرتئنا شئعارعئم كةلةدئ. وعان مئندةتتئ دة ةمةسپئن، ءبئراق تابيعاتئم سولاي جاساتئپ تذرادئ. سذيمةسةم دة، كذيمةسةم دة، وسئنداي پاراساتتئ مئنةز-قذلقئ ءذشئن تذرمئسقا شئعؤعا بولاتئن شئعار دةپ تذيگةم. «باستئسئ، مةنئ ذناتئپ تذر. ءوزئ ايتپاقشئ، باؤئر باسئپ كةتةرمئز» دةگةن ويمةن الدانئپ، ةمةكسئگةم دة جوق. بذل كذنئ دة سئپايئ شئعارئپ سالدئ. ءبئر قئزئعئ، ودان ذيالئ تةلةفونئنئث ءنومئرئن ءوزئم سذراپ الدئم.

      كوپ وتپةي تاعئ دا كةزدةستئك. كةشكئ قالا. كوكتةم دةگةن اتئ بولماسا، اقپاننئث سئرةسكةن قارئ ءالئ ةري قويماعان. تروتؤاردا كةلة جاتئپ، مذسا:

     - نامازدئ بذرئن وقئعان ةكةنسئث عوي. سةن سونئ وسئ باستان وقي بةرشئ.

     جاقتئرماعانئمدئ جاسئرا الماي، جالت قارادئم.

     - مذسا، مةنئ ءتذسئن، نامازدئ سةن ءذشئن ةمةس، ءوزئم ءذشئن وقيمئن. وعان كةمةلدةنؤ ارقئلئ جةتكئم كةلةدئ. ءبئراق ءدال قازئر ةمةس.

    - جارايدئ، وندا سةن كةيئن مئناداي دجينسيلةر ةمةس، يؤبكا كيشئ...

      اؤزئما ءسوز تذسپةي قالدئ. نة دةرئمدئ بئلمةدئم. قذدايدئ ءسذيؤدئث جولئ كيئممةن ولشةنة مة ةكةن؟! اقيقاتقا اركئم ءارقالاي كةلةدئ ةمةس پة؟! مذسئلمانشئلئق جولئندا ءجذر ةكةنمئن دةپ دذمشة سةنئمگة تةز ةرةتئن توبئرلئق سانانئث كةيدة ذگئت-ناسيحاتقا ةلتئگئشتئگئ جانئمدئ شوشئتاتئن. اقتئث اق، قارانئث قارا ةكةنئ راس. ءبئراق اققا كذية جاعئلعانئ ءذشئن، اقتئ تاپتاپ ءوتؤ دذرئس پا؟! ادام بالاسئنئث اقيقاتتئ ئزدةپ، جاراتؤشئعا بةت بذرؤئ قاي كةزدة دة كةش ةمةس. ءمئناجاتشئل بذقارانئث شئندئعئ باسئم بولسا، قذداي دا سول قوعامنئث ةثسةسئن كوتةرة تذسةرئ حاق. سةنئم - ءدئندئ قالئپتاستئرادئ. ال ءدئن ادامداردئ بةرةكة مةن بةيبئتشئلئككة ذيئستئرادئ. عاسئرلار بويئ تةپةرئش كورئپ كةلگةن قازاققا ةركئندئك ءتيئپ ةدئ، ءدئنشئل، ذلتشئل بولئپ شئعا كةلدئ. دةربةس ةل بولسا دا ءارتذرلئ ءدئن مةن ذستانئمعا جارماسئپ، اقيقاتتئ، ادئلةتتئلئكتئ اثسايتئن بولئپ شئقتئ. ئمئرا، اؤئزبئرلئك دةگةن ةث نايةتئ وسئ تذرعان ةكةؤمئزدئث كوزقاراسئمئزعا سئيئسپاي تذرعاندا، وتباسئ تؤرالئ ءسوز قوزعاؤ مذلدةم ارتئق ةدئ. كةزدةسؤدةن قاباعئمدئ ءتذيئپ كةتكةنئمدئ سةزئپ، جانئ تئقئرشئعان بولؤ كةرةك، تذن ئشئندة تةلةفون سوقتئ.

     - كةشئرشئ، ءوزئمنئث ارتئق كةتكةنئمدئ ءبئلدئم.

      «بئلگةنئثة شذكئر!». ءبئراق بذل ويئمدئ وعان ايتقان جوقپئن. جاي كذلئمسئرةدئم دة:

      - وقاسئ جوق...

      ءسويتئپ، ةكةؤمئز جئلئ قوشتاسئپ، تةلةفون تذتقاسئن ورنئنا قويدئق.

* *

كةزدةسؤ ءجيئ بولماسا دا ءتورت ايعا سوزئلدئ. وسئ ءتورت ايدا ءتورت ءجذز جئلعا بةرگئسئز وقيعالار ءوتتئ. ذيلةنبةك بولئپ شةشتئك. ذيدةگئلةرگة حابارلاپ قويعانمئن. «كانديدات جئگئت» تة ذيئنة كةتكةن-تئن. ءبئراق سول ساپارئ وعان دا، ماعان دا ءساتسئز بولدئ. ونئث اكة-شةشةسئ ءبئزدئث قوسئلؤئمئزعا قارسئ بولئپتئ. «بذرئنعئ ايةلئثة قايتا قوسئل، نةمةرةمدئ اكةلئپ بةر» دةگةن كورئنةدئ. بةتپة-بةت جذزدةسكةن كةزدة:

    - اتا-انانئث رازئلئعئنسئز ةشتةثة ئستةي المايمئن، - دةدئ. وزئندئك ذستانئمئنا تاباندئ بولماسا دا، ءدئن جولئندا ايتئلعان تئيئمدارعا بوي سذيةگئش. كةشكئسئن تةلةفونمةن «ولارعا قاراماي-اق قوسئلا بةرةيئك» دةپ حات جازدئم. «ءبارئ اللانئث قولئندا. تةك امالئن تاپپاي وتئرمئز. ءومئرئثدئ ءوزئث قذراستئراسئث، قذرئلادئ، قذرالعان دا. سول كةزدة عانا ءسئزدئ «مةن بئلةتئن باقئت وسئنداي» دةپ جذرةتئن بولامئن»، - دةگةن جاؤاپ جازئپ جئبةرئپتئ.

* *

شئندئقتئث ءدامئ قاشاندا اششئ. ال سول شئندئقتئث بةتئنة تؤرا قاراؤعا ةكئنئث ءبئرئنئث ءداتئ جةتة بةرمةيدئ. ادام باقئتتئ بولعئسئ كةلسة، ةشقانداي سةبةپتئ سئلتاؤ ةتپةؤ كةرةك سياقتئ. سئلتاؤ ةتكةن جةردة ماحاببات تذرماق، شئنايئ سةزئمگة قايدان ورئن قالسئن؟ سئلتاؤ دةگةن، وزئنة سةنئمسئز جاندار مةن جاؤاپكةرشئلئكتئ وزئنة ارقالاعئسئ كةلمةي، سئرعاقسيتئندار ءذشئن تاپتئرماس قذرال.

       سودان جولدارئ ةكئگة ايرئلدئ. جئگئت ءبئر سوزئندة «قازئر كوپ جئگئتتةر نامئسسئز، ذساقشئل بولئپ كةتكةن. ولاردئث بارئ 37- جئلئ رةپرةسسيادا اتئلماي امان قالئپ كةتكةن ئنجئقتاردان تؤئلعاندار عوي»، - دةگةن بولاتئن. العاشئندا «نةگة وسئلاي ايتتئ ةكةن؟» دةپ ويلانعان-تذعئن. سويتسة، ونئسئ ءوزئنئث تاؤةكةلشئل ةمةستئگئن تاريحتئث الاساپئران جئلدارئمةن بايلانئستئرعئسئ كةلگةن ةمةؤرئنئ ةكةن.

      ءبئر كذنئ قوثئراؤ شالئپ تذر. ونة بويئم ءدئر ةتة قالدئ. «بةيسةنبئ سايئن ساعان تةلةفون سوعئپ، داؤسئثدئ ةستئپ تذرايئنشئ» دةپ جالئندئ. مذنداي جئنئم كةلمةس. تةلةفوندئ جذلقي اشتئمدا: «بذدان بئلاي ةشقاشان قوثئراؤ شالئپ، مازالاؤشئ بولما. ذمئتئلمايتئن نة بار دةيسئث، ءبارئ ذمئتئلادئ. باقئتتئ بول!» دةدئم دة تذتقانئ سارت ةتكئزئپ جاپتئم.

      وسئلايشا تذرمئسقا شئقپاق بولعان قئزدئث قادامئ تئم كةلتة قايئرئلدئ.

               جانسايا سئدئقباي، استانا قالاسئ

سوڭعى جاڭالىقتار