ءومئر ةرتةگئسئ

None
None
اثگئمة باياعئ وتکةن زاماندا شال مةن کةمپئر بولئپتئ. ولاردئث الپةشتةپ وسئرگةن ةکئ ذل، ةکئ قئزئ بار ةکةن. ةکئ ذلئ الماتئ دةيتئن شاحاردا تذرئپتئ. ال قئزئنئث ذلکةنئ قيئر شئعئسقا، کئشئسئ قئرئم جاققا کذيةؤگة شئعئپتئ. قيئر شئعئستاعئ قئزدارئ کوزئنئث جاسئن کولدةتئپ وتئرئپ، اکةسئ مةن شةشةسئنة ذزئلئپ تذسةردةي ذزدئگئپ حات جازادئ دةيدئ.

«جاننان ارتئق کورؤشئ ارداقتئ اکةم، اسئل انام! سئزدةردئ ويلاعان ؤاقئتتا ذيئقتاپ جاتقان جةرئمنةن شوشئپ ويانام، کوثئلئم قذلازئپ، قابئرعام قايئسئپ کةتةدئ. ذشارعا قاناتئم جوق، ايتپةسة قاستارئثئزعا قازئر-اق جةتئپ بارماس پا ةم، شئرکئن! قئزئم ةگةر ونعا تولسا قولدارئثئزعا کذث عئپ-اق بةرةر ةم، قذرئپ کةتکةندة شاي قايناتؤعا جارايدئ عوي. ءالئ کئشکةنتاي بولئپ جاتئر، قايتةيئن. دالادا قالعانداي بولعاندارئثئز-اي! باؤئرلارئم سول الماتئسئندا امان-ةسةن ويناپ-کذلئپ ءجذرئپ جاتقان شئعار؟» وسئ سوزدةردئ وقئسئمةن-اق:

- بذل جالعاندا قئزدان وتکةن سورلئ جوق ةکةن عوي، - دةپ، جازعان کةمپئر کوثئلئ بورداي ةگئلئپ، بوزداي جونةلةدئ. - وسئعان دةيئن جان بالاسئنا ءتئس جارئپ، جاق اشپاي کةلگةن قذپيا سئردئ قازئر سئرتقا شئعاراتئنئنان قولايسئزدانعانداي ءجذزئ اياق استئنان تذتئگة کذرةثئتتئ. کوثئل کذيئنئث اؤانئنا قاراي توثکةرئلة قذبئلعان ساتتة وپئرايعان اؤزئ اثقايا اشئلئپ، يةگئنئث ةرکئنة کونبةي سالبئراپ قالعانئ انئق بايقالادئ.

مانادان ءبذرئسئپ وتئرعان ءبئر ؤئس شاقشاداي شال باسئن کوتةرئپ الدئ دا، کةمپئرئنة سازارئپ ذزاق تةلمئردئ. ءبئر بولئمسئز جايدئ ارئ ويلاپ، بةرئ ويلاپ، اقئرئ ةسئنة تذسئرة الماعان سوث تذثئلئپ کةتکةندةي بياجات کةيئپکة کوشتئ. ءبئر کةزدة کوزئنة قؤاقئ ذشقئن ذيالاي قالعان شال کةثکئلدةپ کذلئپ جئبةردئ.

- قئزئمئزدئث ءتئلدئ ذمئتئپ قالماي ءوستئپ حات جازئپ تذرعانئنئث وزئنة تاؤبة دة.

توسئلا اثقايعان کةمپئر قاباعئن کذيزةلة شئتئنئپ، ءجذزئن بذرئپ اکةتتئ. کورنةؤ جاقتئرماي قالعانئن بايقاعان شال:

- سؤدان جةرئگةن سيئرشا تذمسئعئثدئ نةگة شذيئرةسئث، ةي، سةن! - دةدئ.

- وي، جةرگة کئرگئر قاقباس، - دةپ، کةمپئر ةستئلةر ةستئلمةستةي کذثک ةتتئ دة، کةنةت دذرسة قويئپ، ذرسا جونةلدئ. - ءوز ءتئلئن ذمئتئپ وعان بئردةثة کورئنئپ پة؟! قارتايعاندا سويلةمةي تئنئش قانا وتئرا بةرسة قايتةدئ ةکةن وسئ. ءاي، شئرکئن، بذرئنعئنئث کئسئلةرئ-اي! قاراپ تذرساث شةتتةرئنةن اؤلية ةکةن عوي.

باکئسئنئث قؤئسئن سئرئةثکة شيئمةن تازالاؤعا کوشکةن شالدئث ءبئر ؤئس جذزئندة ئزبار اتاؤلئدان تذک جوق، شذقئلاپ شئعارئپ جاتقان ءشايئر ءتارئزدئ الدةنةگة بذکئل ئقئلاسئن اؤدارعان قالپئنان بايئپتئ جايباراقاتتئق اثعارئلادئ.

- اؤلية بولسا اؤلية شئعار. قئرئمئث مةن قيئر شئعئسئ دةگةنئثدئ بئلمةي-اق ءوتتئ عوي. ماندئباي دةگةن کئسئ باياعئدا مئنا تذرعان سؤئقتوبةگة بارئپ: «ويپئرئم-وي، جذرة بةرسةث جةر بئتپةيدئ ةکةن» دةپتئ. قئزدئث ارقاسئندا کوز کورمةگةن، قذلاق ةستئمةگةن جةر مةن سؤدئ کوردئک. ذلدئث ارقاسئندا توعئز قابات ءذيدئث توبةسئنة شئقتئق. سوعئسقا بارا جاتئپ باياعئدا ناؤبايسئبئردئث باعزالئنداي باعزال کورگةن جوق دةگةنئمنئث ءبارئ بةکةر ةکةن.

- ءاي، جارئقتئق-اي، ءا، جةر تاؤسئلمايدئ ةکةن عوي دةگةنئن قاراشئ، اؤلية عوي. - وسئ ازئردة عانا بولعان رةنئشتئ مذلدة ةسئنةن تارس شئعارئپ جئبةرگةن کةمپئر سوزگة ةمةن-جارقئن ارالاستئ. ال شال بذعان بئردةن ةلپ ةتة تذسپةدئ.

- سونئث ءبارئن کورئپ-ءبئلئپ وتئرئپ، ةندئ قالاي سويلةمةسسئث؟!

کةمپئردئث قاراکذرةث رةثئنة لئپئپ قان جذگئردئ. ةتجةثدئ دةنةسئن ارئ-بةرئ جةثئل قوزعاپ، ذزاق-سونار اثگئمة ايتاتئنداي بةيئلدئ شئرايعا کوشتئ.

- مئنا بالئمنئث اکةسئ دة اؤلية کئسئ ةدئ عوي، جارئقتئق!

شال الدةنةدةن قالت تئندئ. ءبئر نذکتةگة شاقشيا قادالئپ قالعان ونئث جات الپةتئنةن شوشئنا سوستيعان کةمپئر اثئرا قاراپ قالئپتئ.

- ئبئرايئمنئث سول بالئمئ دا کذيةؤگة الئسقا کةتپةپ پة ةدئ؟

«بار ايتپاعئث وسئ ما ةدئ» دةگةندةي تذثئلة کذيئنئپ کةتتئ.

- وي، جةرگة کئرگئر قاقباس، - دةدئ تاعئ دا ةستئلةر-ةستئلمةستةي عئپ.

- ساعان بئردةثة کورئنگةلئ وتئر ما! - دةدئ شال کةنةت داؤسئن قاتتئ شئعارئپ.

- بئرةؤدئث قئزئنئث الئسقا کةتکةنئندة نةث بار سةنئث؟! قارتايعان کئسئ ةشتةثةمةن ءئسئ جوق وتئرماؤشئ ما ةدئ.

- شئرکئن، قازئر الدئدا ئستئق شاي بولئپ بةتئثة شاشئپ کةپ جئبةرسة، قالئث بةتئث شئم ةتةر مة ةدئ، ةتپةس پة ةدئ، - دةدئ شال سازارا قاراعان کذيئ.

ئستئق شاي بةتئنة شئنئمةن-اق شاشئلاتئنداي کةمپئردئث ءوثئ قاشئپ، قاراتورئ ءجذزئ شذعئل اشاثدانا بوزارئپ کةتتئ. بذدار ارعئ اثگئمةگة قذلقئ شاپپاي قالعان شال ءبئر جامباستاپ قيسايا جاتتئ. وسئ کةزدة سئرتقئ ةسئک شيقئلداپ اشئلئپ، الدةکئمدةر دذسئرلةتة کئرئپ کةلدئ. کةمپئر تئکتةلة جوندةلئپ وتئردئ. شال جاققا کوز قيئعئن تاستاعاندا ونئث لةزدة پئسئلداپ ذيئقتاپ کةتکةنئن کورئپ: «وسئنئث-اق ذيقئسئ بئتپةيدئ ةکةن» دةدئ.

- امانسئز با، اپا، امانسئز با، اتا، - دةپ ساثقئلداپ شئققان داؤئسقا ةرنئن بةيئلسئز عانا جئبئرلاتتئ. شال دا باسئن جذلئپ الدئ. ةسئکتئث کوزئندة سةلتيئپ تذرعان ذلکةن کةلئنئنة قئزارعان کوزئمةن ذزاق قارادئ. شةشةسئنئث باؤئرئنا کئرة ءتذسئپ توسئرقاپ قالعان نةمةرةسئن کورگةندة ءوثئ جئلئپ سالا بةردئ.

- دالديعان تذرئسئثنان ساداعاث کةتةيئن، بةرئ کةلشئ!

- بار، اتاثمةن امانداس، - دةپ شةشةسئ يئعئنان بولئمسئز يتةرگةندة عانا کئشکةنة بالا قولئن قاقشيتا ذسئنعان کذيئ اتاسئنا تذرا ذمتئلدئ. قذشاعئنا قاتتئ قئسئپ، ماثدايئنان، شاشئنان مةيئرلةنة يئسکةگةن شال:

- وي، سادؤاقاستئکئندةي سالپيعان دوربا اؤزئثنان، وتاش سياقتئ الايئپ قارايتئن کوزئثنةن اينالايئن، - دةدئ.

- قايداعئنئ قايدان شئعاراسئث وسئ. ءسادؤاقاسئث دا، وتاشئث دا وزئمةن کةتسئن، - دةدئ کةمپئرئ.

شال ةزؤئنة قؤاقئ کذلکئ ذيئرگةن قالپئ نةمةرةسئنئث باسئنان قذشئرلانا يئسکةپ:

- اؤزئ ون جةردةن سالپيسا دا ءسادؤاقاس ءبئر ءذيلئ جاندئ اسئراپ وتئر دة، اناؤ الاکوز وتاشقا دةيئن بريگادير بولئپ ةل باسقارعالئ قاشان. وسئ وقئمئستئ بولماي-اق، سالپئ اؤئز ءسادؤاقاسقا ذقساپ ءبئر ءذيدئث يةسئ بولسام جةتئپ جاتئر دةپ ايت، جذگئر! - دةدئ.

کةمپئر بذل جولئ شال جاققا بةيئلدةنة قاراپ ساثقئلداپ کذلئپ جئبةردئ. سونان سوث ةتجةثدئ دةنةسئمةن ذمسئنا ءتذسئپ:

- ءاي، کةل بةرئ، ساقالئ ساسئق جامان شالعا بةتئثدئ سذيگئزگةنشة، اؤةلئ ماعان کةلمةيسئث بة، - دةپ، وزئنة قاراي تارتئپ، باؤئرئنا قئستئ. سودان کةيئن ماثدايئنان قذشئرلانا يئسکةپ، بةتئنةن شوپئلدةتئپ ءسذيئپ-ءسذيئپ الدئ. اجةسئنئث ةرنئ تيگةن ءتذستئ نةمةرةسئنئث الاقانئمةن قايتا-قايتا ئسقئلاي بةرگةنئن مانادان باعئپ وتئرعان شال کةثکئلدةپ کذلئپ جئبةردئ.

- دالدام-اؤ، قؤ کةمپئر ءوزئثدئ تئستةپ العاننان ساؤ ما؟

ءوثئ اياق استئنان کادئکشالئستانئپ کذرةثئتئپ کةتکةن کةمپئر ءزابئر-جاپانئ ءجونسئز شةککةندةي ذسقئنئ قاشئپ، کوز جاسئنا ةرئک بةردئ.

- مةن ولمةي قور قئلامئن عوي، ءولئپ کةتسةم ةکةن، سوندا ءبارئن کورةر ةم.

الدةبئر نارسةنئ قارمانعئسئ کةلگةندةي شال جان-جاعئن سيپالانئپ الدئ.

- ولگةن سوث کوردئث نة، کورمةدئث نة، - دةدئ، داؤسئ ءبئر ءتذرلئ باسةث. نذرئ تايا قويماعان قوثئر کوزئنئث سذعئن قوساعئنئث وثمةنئنة ذزاق قاداعان قالپئنان وسئ ازئردة عانا ءمذلايئمسي مذساپئرسئگةن کةسکئننئث دةرةؤ قاتؤلانئپ الا قويعانئنا تاثئرقاي ابدئراعاندئق سةزئلةدئ.

- سةن بذلارعا ءبئر کذن تذرماق ءبئر ساعات تا سئيمايسئث، - کةمپئردئث اياق استئنان شئققان داؤسئنا زور کةلگةندةي قارلئعئپ قالدئ.

- و، توبا-اي، دةسةثشئ، جاثا عانا ساپ-ساؤ سياقتئ ةدئ، ةندئ بئردةثةنئث شالئعئ تيگةندةي وستةتئنئ بار، - دةدئ شال ءتذثئلئپ کةتکةندةي باسئن شايقاپ. ءبئر کةزدة بويئن اشؤ-ئزا بؤئپ، سارايئ ءسال کةشئکسة تئمئرسئقتانئپ بئتةلئپ قالاتئنداي کذشةنة ايعايلاپ جئبةردئ. - ولةم، ولةم دةگةننةن باسقا سةن نة بئلةسئث، ولمةسةث ومئرةم قاپ! - سودان جذلقئنئپ تذرعانئمةن، بذگئلگةن بةلئن ارةث جازدئ. کئلت ةتکةن اؤئرسئنعاندئقتئ سةزدئرة قاباعئن کئرجيتة شئتئپ، سئرتقا بةتتةدئ. وسئ ءبئر جايسئز اثگئمةگة ءوزئن قاتئستئ سةزئنگةن الپةتپةن ذلکةن شةشةسئنئث تذسئندا باسئن سالبئراتا جئبةرئپ، سولپيئپ تذرعان ذلئنا جةتئپ کةلگةن کةلئن ذيئرئلة ءتونئپ ءتذستئ.

- جانئم، جانئم! - کوپ ايدان بةرئ قاؤئشپاي ساعئنئشئ اسقئنعان کئسئشة ذلئن ئستئق قذشاعئنا الدئ. - قورقئپ قالدئث با، جانئم? قازئر اتاثمةن بئرگة اتقا مئنةسئث، جاثا ساؤئلعان ءسذت ئشةسئث. قانشا ؤاتئپ سةرپئلتةيئن دةگةنمةن ويئن بالاسئنا لايئقسئز بةرةکةتئ قاشا سذمپية بذرئسکةن نةمةرةسئن سئرتتاي باقئلاعان کةمپئر کةنةت مذنئث ناعاشئ اتاسئنئث اؤزئنان تذسکةندةي اؤماي قالعانئنا قاتتئ تاثئرقادئ. «وثاشادا نة دةسة و دةسئن، مئنا کةلئنسئماقتئث کوزئنشة تةپسئنئپ کةتکةنئ-اي، انا قاقباستئث» دةگةندة قانئ باسئنا شاپتئ. تومئرئلعان قالپئنان شذعئل سةرپئلئپ، بويئن جيئپ الدئ. دذنيةنئ ارعئ-بةرگئدةن بولجاپ، بايئپتايتئن سارابدال کةيئپکة کوشتئ. «ارعئ تةگئنة تارتپاي قويمايدئ دةگةننئث تذک وتئرئگئ جوق ةکةن عوي» دةدئ نةمةرةسئنة قاراپ وتئرعان کذيئ. کوکةيئندةگئسئن وقئپ، توقئپ تذرعانداي بالا اجةسئنة قارادئ. وندايدا اؤزئ سالپيئپ اشئلئپ، ةکئ يئعئ قؤشيا ءبذرئسئپ کةتةدئ ةکةن. ابدةن تةپةرئش کورئپ، کوکئرةگئ شةرگة تولعان قذددئ قامکوثئل بالاداي کةنةت وکسئپ-وکسئپ جئلاپ جئبةردئ:

- ارمان، جانئم، جئلاما، قازئر ءسذت پئسئرئپ بةرةمئن، قانداي ءتاتتئ، - دةپ، شةشةسئ اس بولمةگة قاراي تذرا جذگئردئ دة، وندا ذزاق بوگةلمةستةن قايتا کةلدئ. - اپا، ئدئس اتاؤلئنئث ءبارئ کئر ةکةن، تازالارئن قايدا قويؤشئ ةدئثئز?

کةسکئنئ قؤقئل تارتقان ةنةسئ بئردةن جاؤاپ قاتپادئ. کةلئنئنة سازارا قاراعان سايئن ئشکئ دئتتةگةن ويئنئث شذباسئز راستئعئنا کوزئ جةتة ءتذسئپ، قاراکذرةث شئرايئنا بذرق ةتئپ قان تةپتئ.

- مةن ئدئس تذرماق قؤ جانئمدئ ارةث الئپ ءجذرمئن. وسئلاي ةربيئپ تذرعان سوث ءبارئ اشةيئن دةپ ويلايتئن شئعارسئثدار. وسئنئث الدئندا عانا ءذش کذن بويئ ءنار سئزباي جاتئپ قالدئم. مئنا کورشئ بايعذستار بولماسا، ءتئپتئ کذن کورةتئن ءتذرئم جوق. مئنا کةلئننئث کوسةگةسئ کوگةرةتئن-اق جان. بةيشارا-اي، دةسةثشئ. جذمئستان کةلدئ بولدئ، سيئردئ دا ساؤادئ، شايدئ دا قايناتادئ. ءبئر جاعئنان مةنئ مئنا قاقباس تا ولتئرؤگة اينالدئ. قايداعئ-جايداعئنئ ايتئپ سويلةي بةرةدئ، سويلةي بةرةدئ. «سةنئث تاپقان بالالارئث» دةي مة، کةشکة دةيئن ايتاتئنئ انا بئرةؤ سالپئ اؤئز ءسادؤاقاس پةن الاکوز وتاش. - ءسوزئن کئلت دوعارعان کةمپئر کةلئنئنة قاراعان کذيئ: - الگئ قايدا؟ - دةدئ. «الگئسئ» کئم تاعئ دةگةندةي تاث-تاماشا بولعان کةلئنئ ةنةسئنة ابدئراي قارادئ. سودان سوث عانا ذلئن سذراپ تذرعانئن ذعئپ:

- اأتوبؤستان تذسکةن بةتتة-اق، جولداستارئ کذتئپ تذر ةکةن، سولار ئلةستئرئپ اکةتتئ، - دةدئ.

- قذداي مةنئ پةندة عئپ جاراتپاعان ةکةن، بالا تاپپاپپئن، تاس تاؤئپپئن عوي مةن، تاس! - کةمپئر کذتپةگةن جةردةن ايعايلاپ جئبةردئ دة، کوزئنئث جاسئن سئعئپ-سئعئپ الدئ. بورکةمئکتةنة جاسئپ شئققان داؤسئ بئرتئندةپ قاتايا باستادئ. - توعئز اي، توعئز کذن کوتةرئپ، تولعاتقان ةسئل ةثبةگئم-اي، اشةيئن! «اپا، حالئث قالاي بولئپ جاتئر!» دةپ سذراعاندئ ءبئر بئلمةيدئ. شالدئث سذرئ بولسا اناؤ، الجئدئ. قذدايدئث وسئنئث ءبارئن کورسةتپةي-اق، الئپ-اق کةتکةنئ جاقسئ ةدئ! الگئ جاسذلاندئ کورئپ تذراسئث با، ونئث قاتئنئ دوعدئرعا قارالئپ ءجذر دةپ ةدئ، بئردةثة کوتةرةتئن ءتذرئ بار ما?

- بئلمةيمئن، ءبئز ولارعا بارمايمئز، ولار بئزگة کةلمةيدئ.

کةمپئر قالت تئندئ. باعانادان جاؤلئعئن سئپئرئپ، اق شاشئن جايئپ تاستاپ زار ةثئرةپ جئلاعانئنان تذک شئقپاعانئنا وپئنعانداي کةلئنئنة قاباعئن شئتئپ، وقتئ کوزئن قادادئ.

- اينالايئن، ئدئس دةگةندئ بئلمةيمئن. ءسذتتئ دة شايعا قاتاتئنئن قالدئرئپ، قالعانئن انا کةلئن الئپ کةتئپ ءجذر. ةندئ قايتسئن، شيةتتةي بالا-شاعالئ، تذس-تذسئنان اؤزئن اشقان بالاپانداي ةسئن الئپ جئبةرةدئ. سيئردئ ءوزئ ساؤئپ، ءوزئ پئسئرگةن سوث، «الما» دةپ ايتا المايدئ ةکةنسئث.

- ءجذر، جانئم، ءداؤ اپانئث ذيئنةن بارئپ ءسذت ئشئپ کةلةيئک، - دةگةن شةشةسئنئث سوثئنان بالا تومپاثداپ ئلةسة جونةلدئ.

قاتقان قارا کةلئنئنئث قايقايئپ الئپ، بذرالا باسئپ بارا جاتقانئنا تاثئرقاؤلئ کةيئپتة اثئرا قاراعان کةمپئر الدةنة ايتپاق بولعان رايئنان تةز قايتتئ. «ءاي، بذل تةککة تارتپاي قويمايدئ دةگةننئث وتئرئگئ جوق ةکةن-اؤ» دةگةندئ ويلاپ ئشئنةن تئندئ.

سئرتتاعئ ؤاق مالدئ جايعان، شال ذيگة کئردئ. بوساعاعا تامان اياعئن سوزئپ جئبةرئپ جاتقان کةمپئرئنئث تذسئنان ئرکئلئپ بارئپ اتتاپ، تورگة وزدئ دا مالداسئن قذرا بذگجيئپ وتئردئ. اؤةلئ تياناق تاپپاي جان-جاعئن الاق-جذلاق قاراندئ. کوکةيئنة تئثنان ءبئر وي قوناقتاعانداي ءبئر نذکتةگة سازارئپ ذزاق قادالدئ. اقئرئ ودان دا جالئعئپ، ءبئر قئرئنا قاراي قيسايئپ جاتتئ دا مئزعئپ کةتتئ. ءبئر کةزدة ةلةگزي ويانئپ، کوثئلئ الابذرتا باستادئ. نازارئن ةرئکسئز کةمپئرئنة توقتاتا:

- جاثاعئ کةلئن ءبئر جاققا کةتکةن بة؟ - دةپ سذرادئ. ةش دئبئس بولماعان سوث تومئرئلئپ وتئردئ دا قويدئ. اربيعان اعاش شکافقا کوزئ تذسکةندة: «ءناسئلئ باسقا بولسا دا ستةپان بةيشارا کورشئلئککة جاقسئ-اق ةدئ». باياعئدا بذلاردئث بالالارئ تذرماي ولة بةرگةن سوث ستةپان: «باستارئث جةرگة جةتکةن کارئ ةمةسسئثدةر، باسقا جاققا قونئس اؤدارئپ کورسةثدةرشئ» دةگةن. امالئ قايسئ، وعان دا باردئ. بالکئم، سونئث دا ءبئر سةبئ تيگةن شئعار، ايتةؤئر، قارايئپ مئنالار کورئندئ. سودان بذلار ءتئل-کوزدةن امان بولسئن دةپ سئرتتا بةس-التئ جئل ءجذرئپ قالدئ. قايتئپ کوشئپ کةلگةن جئلئ ستةپان ذزاماي ولةتئنئن ءبئلدئ مة، «کوزئمدةي کورئپ ءجذر» دةپ وسئ شکافتئ جاساپ بةرگةن ةدئ. شالدئث کوکئرةک تذسئ الدةنةدةن تذسئنئکسئز سئزداپ وتتئ. ءبئر قئزؤ وت شارپئپ وتکةندةي وزةگئ شئم ةتة قالدئ. سول شئم ةتة قالعان جةردئث ورنئ ذلعايا جايئلئپ، ال-دارمةنئ ءبئتئپ بارا جاتقانداي تذلا بويئ سذلةسوق تارتتئ. کةمپئرئنئث ناق وسئ ساتتة کوکئرةگئن قارس ايئرا تةرةث کذرسئنگةنئنةن سةلک ةتة ءتذستئ دة، ارقاسئن قابئرعاعا بةرة شالقالاپ وتئردئ. بالالارئنئث باياعئدا مةکتةپتة وقئپ جذرگةندة جاراتقان کئتاپتارئنا قايتا-قايتا نازارئ تذسة بةردئ. اقئرئ ءبئرئن سؤئرئپ الدئ دا، قذلئقسئز پاراقتاپ، اؤدارئستئرا باستادئ. ئرئ عارئپتةردئ ءبئر کةزدة ةجئکتةپ وقئپ، «ومئرتقالئ» دةگةن ءسوزدئ ارةث قذراستئرئپ شئقتئ. ءار پاراقتئ ابايلاپ اشقان شال ذشئراسقان سؤرةتکة کئدئرئستةي بةردئ.

- سذمدئق-اؤ، مئناؤ نة قئلعان قاپتاپ کةتکةن جئلان، - دةگةندة داؤسئنئث شالکةم-شالئس شئعئپ کةتکةنئن ءوزئ دة سةزبةدئ.

باسئن وقئس جذلئپ العان کةمپئر قاننةن-قاپةرسئز وتئرعان شالعا ءبئراؤئق سذزئلة قارادئ. «جئلان» دةگةن پالةنئ قايدان عانا شئعارئپ وتئر دةگةندةي. کةمپئرئنئث بذل الپةتئن شال سةزبةدئ. وسئنئث الدئندا عانا قوثئلتاق کذي کةشکةنئن ةسئنةن مذلدة شئعارئپ تا جئبةردئ.

- مئناؤ باياعئدا بذلعاقتان کوپ ذشئراساتئن کوکباس-اؤ، ا. قاراتاستئث سارئباس، قئزئلباستارئنا دةيئن اکةلئپ قويئپتئ عوي. شال وزئمةن-ءوزئ سويلةسئپ، داؤسئن قامسئز سوزادئ. - ويپئرئم، مئناؤ بئلةزئکتةي ءبئر-اق قارئسئ باياعئ جئلان پاتشاسئ شاحماراننئث ءوزئ بولئپ جذرمةسئن. اکة مةن شةشةدةن جذرداي ايرئلئپ، تذلدئر جةتئم قالعان الگئ جامساپ دةگةن بالا ءوزئنئث کةبئن قذشقان ءبئر-ةکئ قذربئسئمةن تةزةک تةرئپ جذرمةي مة...

کةمپئر باسئن کوتةرئثکئرةپ، جايلانئپ جاتتئ. شارتا جذگئنئپ، کئتاپقا شذقشيعان شال الدئنداعئ پاراقتان کةرةمةت قذپيا سئر اؤلاعانداي سول ءتونئپ وتئرعان قالپئنان ءبئر وزگةرمةدئ.

- ءبئر کذنئ سول بالا جاي جاتقان قويتاستئ اؤدارئپ قالسا استئنان بال شئعادئ. سونئ بازارعا اپارئپ ساتئپ، کذندةرئن کورة باستايدئ. کذن سايئن الا بةرگةن سوث تامتئعئ قالا ما، الگئ جةر ةکئ کئسئنئث بويئنان اساتئن شذثقئرعا اينالادئ. قالعان-قذتقان بالدئ الئپ شئعؤ ذشئن الگئلةر جامساپتئ تذسئرةدئ. ول جازعان شةلةککة سئپئرئپ-سيئرئپ سالئپ بةرةدئ دة، ارقاندئ جونةلتةدئ. سودان انالار جوندةرئنة تايئپ تذرادئ. ءارئ ايعايلاپ، بةرئ ايعايلاپ جامساپ قالادئ. جالئنئپ، جالبارئنعانمةن نة پايدا، جامان جولداس دةگةن سول. ءبئر کذن جاتادئ، ةکئ کذن جاتادئ، ةش قايران جوق. ءبئر کةزدة قاراسا ساثئلاؤ پايدا بولئپ، پاناردئث جارئعئنداي وت کورئنةدئ. نة قئلعان وت، نة قئلعان جارئق، ونئ بالا قايدان ءبئلسئن، قايتکةن کذندة سودان کوز جازئپ قالماؤدئ ويلايدئ. جولدئث قايدان پايدا بولا کةتکةنئن دة بئلمةيدئ، ايتةؤئر، سول جارئقتان قالماي جذرةدئ دة وتئرادئ. ءبئر کةزدة قاراسا، قاپتاعان ايداهاردئث، ئسقئرعان جئلاننئث تؤرا ذستئنةن شئعادئ. نوکةرلةرئ ءبارئ ءباتؤالاسئپ کةلئپ، جاثاعئ جامساپتئ وزدةرئنئث پاتشاسئنا ةرتئپ اپارادئ. نةشة ءتذرلئ نويان ايداهار، جالماؤئزدارئنا قاراعاندا بذلاردئث پاتشاسئ ءبئر-اق تذتام بئردةثة ةکةن.

- ويپئرماي، ا، جارئقتئق، - دةپ، کةمپئر ةرئکسئز داؤئستاپ قالدئ.

- ة، اجالئم، جةتکةن ةکةنسئث-اؤ، ا، - دةپتئ سوندا الگئ. - ءيا، ادامزات بالاسئ، قايدان ءجذرسئث؟ ءجونئثدئ ايت، - دةگةندة جامساپ بةيشارادا جان قالا ما، وسئلاي دةپ ءبارئن قالدئرماي بايانداپ بةرئپتئ. سودان جامساپ، نة کةرةک، جئلان پاتشاسئ شاحمارانمةن جةتئ جئل جولداس بولئپتئ، جةتئ جئل جةردئث استئندا ءجذرئپتئ. «ادامزات بالاسئنا قايتايئن دةپ قئثقئلداپ بولماعان سوث، شاحماردان جامساپتئ اقئرئ جئبةرئپتئ. مذندا کةلسة سول باياعئ ءوزئ کورگةن تئرشئلئگئ ةکةن. کئمنئث قايدا بولئپ، نة ئستةپ، نة قوياتئنئن بئلة بةرةتئن زامان با ول. جامساپ تا کةلة سالئپ، کذن کورئستئث قامئنا کئرئسئپ کةتتئ. کذندةردئث کذنئ بولعاندا وسئ ةلدئث حانئ قاتةرلئ دةرتکة ذشئرايدئ. دذنيةدةگئ اؤلية دةيتئن ةمشئ، دومشئ، تاؤئپتةردئث تذگئن قويماي قاراتقانمةن، ةشتةثة شئقپايدئ. سوندا بئرةؤئ: «حان جئلان پاتشاسئ شاحماراننئث سورپاسئن ئشکةندة عانا جازئلادئ» دةيدئ «ونئ قايدان تابامئز؟» دةمةي مة سوندا. «شاحماراندئ کورگةن ادامنئث کةؤدةسئ جئلاندئکئندةي شذبارالا بولادئ» دةپتئ. سودان ةثبةکتةگةن بالادان باستاپ، ةثکةيگةن شالعا دةيئن قاراپ شئقپاي ما. ةشکئمنئث کةؤدةسئ ونداي ةمةس. «بئرةؤ-مئرةؤ ةسکةرؤسئز قالعان شئعار، ويلاپ کورئثدةرشئ» دةيدئ. سوندا بئرةؤ قاراپ تذرماي: «الگئ وتئنشئ جامساپ قايدا کةتکةن?» دةمةسئ بار ما. ايتقانئنداي، ءبارئ جةتئپ کةلئپ قاراسا، جامساکةثنئث کةؤدةسئ جئلاندئکئندةي شذبارالا ةکةن. «ءجونئثدئ ايت، ايتپةسة باسئثدئ الامئز» دةيدئ. قؤ جاننان وتکةن ءتاتتئ نة بار، ةشتةثةسئن قالدئرماي ايتئپ بةرةدئ. ءسويتئپ شاحمارانعا تذسکةن جولعا ءبارئن باستاپ الئپ کةلةدئ. سوندا ءبئر سيقئرشئ ءبئر کذن وقئپ اربايدئ، ةکئ کذن وقئپ اربايدئ، ءذشئنشئ کذن دةگةندة التئن تاباققا سالئنئپ شاحماران شئعادئ. ادامزات بالاسئنئث اراسئنان باياعئ جامساپتئ بئردةن تاني کةتةدئ.

- و، باتئرةکةسئ، ةشکئمگة ايتپايمئن دةگةن ؤادةث قايدا؟ - دةيدئ شاحماران. جامساپ جئلاپ-ةثئرةپ بولعان جايدئ بايانداپ بةرةدئ. ادامزات بالاسئ وپاسئز دةمةپ پة ةم، سوندا-اق اجالئم سةنةن، ءبئرجولا ءولتئرئپ کةت دةگةنئم قايدا!» دةپ دذرسة قويعان شاحاث: «وندا بوپتئ» دةيدئ عوي. «ءبئرئنشئ سورپامدئ سيقئرشئعا بةر، ةکئنشئسئن ءوزئث ءئش، ءذشئنشئسئن حانعا بةر» دةپتئ. ايتقانئن بذلجئتپاي ورئندايدئ. سيقئرشئ دا، حان دا سةسپةي قاتادئ. ال بذل شاحماراننئث ةکئنشئ سورپاسئن ئشکةندة اياق استئنان ءشوپتئث دة، سؤدئث دا، وتتئث، جان-جانؤاردئث - ءبارئنئث ءتئلئن بئلةتئن بولئپ شئعا کةلةدئ.

- الدا جارئقتئق-اي، وتکةندةردئث ءبارئ شةتتةرئنةن اؤلية بولعان عوي، - دةدئ کةمپئر ءبئر ءتذرلئ تذشئنباي قالعانداي تامسانا ءتذسئپ.

...باياعئ وتکةن زاماندا شال مةن کةمپئر بولئپتئ. ولاردئث الپةشتةپ وسئرگةن ةکئ ذل، ةکئ قئزئ بار ةکةن. ةکئ ذلئ الماتئ دةيتئن ذلکةن شاحاردا تذرئپتئ. ال قئزئنئث ذلکةنئ قيئر شئعئسقا، کئشئسئ قئرئم جاققا کذيةؤگة شئعئپتئ. قيئر شئعئستاعئ قئزدارئ کوزئنئث جاسئن کولدةتئپ وتئرئپ، اکةسئ مةن شةشةسئنة ذزئلئپ تذسةردةي ذزدئگئپ جازاتئن حاتئن ءالئ دوعارماعان کورئنةدئ.

جذماباي شاشتاي ذلئ

سوڭعى جاڭالىقتار