قازاقپارات كۇنتىزبەسى. 7-قاراشا
ەستە قالار وقيعالار
1929 -جىلى الماتىدا «قىزىل اسكەر» قازاق تىلىندەگى تۇڭعىش اسكەري گازەتىنىڭ العاشقى سانى جارىققا شىقتى. گازەت اپتاسىنا ءبىر رەت شىعىپ تۇردى. گازەت كەڭەس وكىمەتىنىڭ قورعانىس قۋاتىن ارتتىرۋ، قازاق جاستارىن اسكەري ونەرگە باۋلۋ، وفيتسەرلەردىڭ اسكەري بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، ەڭبەكشىلەردىڭ قىزىل اسكەرمەن بايلانىسىن نىعايتۋ جولىندا جۇمىس جۇرگىزدى.
قازاق ديۆيزيونىن، اتتى اسكەر پولكىن جاساقتاۋ ىسىنە بەلسەنە اتسالىستى. گازەتتىڭ جۇمىسىنا ءى. جانسۇگىروۆ، ا. لەكەروۆ، ءا. كوشىموۆ، ت. ب. بەلسەندىلەر قاتىسىپ تۇردى. ونىڭ بۇگىنگى مۇراگەرى - قازاقستان رەسپۋبليكاسى قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ورتالىق باسپا ءسوز ورگانى - «قازاقستان ساربازى» باسىلىمى.
1934 -جىلى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا «قىز جىبەك» وپەرالىق شىعارماسىنىڭ العاشقى قويىلىمى ءوتتى. باستى پارتيالاردى ك. بايسەيىتوۆا (جىبەك)، ق. بايسەيىتوۆ (تولەگەن)، م. ەرجانوۆ (شەگە) ورىندادى. ەكى جاستىڭ ءمولدىر ماحابباتى ليرو-رومانتيكالىق سازبەن ءوربىپ، ارماندارىنا جەتە الماعان ايانىشتى تاعدىرى تراگەديامەن اياقتالادى. وپەرادا ۇلتتىق ۆوكالدىق جانە اسپاپتىق شىعارمالار، حالىق كومپوزيتورلارىنىڭ (ۇكىلى ىبىراي، مۇحيت، جاياۋ مۇسا، تاتتىمبەت) ءان-كۇيلەرى مولىنان پايدالانىلدى.
«گاككۋ»، «ايقارا كوك»، «اققۇم»، ت. ب. حالىق اندەرى كەيىپكەرلەردىڭ بەينەلەرىن اشىپ، شىعارمانىڭ ۇلتتىق بوياۋىن قانىقتىرا ءتۇستى. «قىز جىبەك» وپەراسىنىڭ قويىلۋى ۇلتتىق مادەنيەت تاريحىنداعى ايتۋلى وقيعا ەدى. وپەرا ساحنادا ۇزاق جىلدار قويىلىپ كەلەدى. ءانشى ارتىستەردىڭ كاسىبي دەڭگەيى ءوسىپ، ورىنداۋشىلىق قابىلەتىنىڭ شىڭدالۋىنا ىقپال ەتتى.
1956 -جىلى گەولوگتار جانە قۇرىلىسشىلار كەنتى ارقالىقتىڭ نەگىزى قالاندى. 1960 -جىلى ارقالىق بۇكىلوداقتىق كومسومولدىق ەكپىندى قۇرىلىس بولىپ جاريالاندى. 1965 -جىلى ارقالىق قالا مارتەبەسىن الدى، 1971 -جىلى جاڭادان قۇرىلعان تورعاي وبلىسىنىڭ ورتالىعى بولدى. 1963 -جىلى ماسكەۋ جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الىپ جاتقان قازاق جاستارىنىڭ «جاس تۇلپار» مادەني-اعارتۋ ۇيىمى قۇرىلدى.
ۇيىمداستىرۋشىلارى مۇرات اۋەزوۆ، التاي قادىرجانوۆ، بولاتحان تايجانوۆ بولدى.
2005 -جىلى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ «ق ر پارلامەنتىنىڭ 10 جىلدىعى قۇرمەتىنە ارنالعان مەرەكەلىك مەدال تۋرالى» جارلىعى شىقتى. مەرەيتويلىق مەدال قازاقستاندىق پارلامەنتاريزمنىڭ دامۋى مەن ورنىعۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارىن جانە شەتەل ازاماتتارىن كوتەرمەلەۋ، سونداي-اق قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ 10 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ ماقساتىمەن بەلگىلەنگەن.
2011 -جىلى ق ر حالىق ءارتىسى ءجانيا اۋباكىروۆا پولياك مۋزىكا مادەنيەتىن تانىتۋدا سىڭىرگەن ەڭبەگى ءۇشىن پولشانىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعى - «ەڭبەك قىزىل كرەستىمەن» ماراپاتتالدى.
2016 -جىلى ەستونيا رەسپۋبليكاسى مەن بۋتان كورولدىگى مەملەكەتتىك قىزمەت سالاسىنداعى استانا ايماقتىق حابىنىڭ قاتىسۋشى ەلدەرى اتاندى.
2017 -جىلى توكيو ۇكىمەتىنىڭ قولداۋىمەن 7 -قاراشادا جاپونيانىڭ باقىتگۇل (حريزانتەما) اۋەسقويلارى قاۋىمداستىعى حيبيا ورتالىق ساياباعىندا ۇيىمداستىرعان 95- توكيو باقىتگۇل فەستيۆالىندە «پرەزيدەنت نازاربايەۆ» گۇلى «مارتەبەلى» اتاعىنا يە بولدى.
2018 -جىلى اقتاۋدا نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ 11-سىنىپ وقۋشىسى ءنازيرا قىدىربايەۆا مۇگەدەكتەرگە ارنالعان قول پروتەزىن جاساپ، ونى عىلىمي نەگىزدەدى. دارىندى وقۋشى جوبا ۇستىندە ءبىر جىل جۇمىس ىستەگەن. ونى شەتەلگە شىعا المايتىن مۇگەدەكتەردىڭ جاعدايى الاڭداتقان. سوندىقتان بارشاعا قولجەتىمدى قول پروتەزىن جاساۋدى ماقسات ەتىپتى.
2018 -جىلى شىمكەنت قالاسىنداعى دەندروساياباققا اسانباي اسقاروۆتىڭ ەسىمى بەرىلدى. اسانباي اسقاروۆ 1978 -جىلدان 1985 -جىلعا دەيىن وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى وبكوم پارتياسىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى قىزمەتىن اتقارعان. قالانىڭ كورىكتى جەرىنىڭ بىرىنە اينالعان دەندروساياباق تا اسقاروۆتىڭ تىكەلەي اتسالىسۋىمەن اشىلىپ، حالىق يگىلىگىنە بەرىلگەن.