استانادا سوڭعى ەكى اپتادا 76 ادامدى كەنە شاققان
«ساياجاي ماۋسىمىنىڭ باستالۋى جانە مامىر ايىنداعى مەرەكەلەر كەيبىر ەلوردا تۇرعىندارىن جاعىمسىز جايتقا اكەلدى. مامىر ايى باستالعالى 76 استانالىقتى كەنە شاعىپ، دارىگەردىڭ كومەگىنە جۇگىندى. قىستان شىققان كەنەلەر وتە بەلسەندى ءارى اگرەسسيۆتى بولادى. مامىر، ماۋسىم ايلارى - كەنەنىڭ كوبەيەتىن كەزەڭى. جىل باستالعالى 109 كەنە شاعۋ جاعدايى تىركەلدى. ونىڭ ىشىندە 44 ءى - 14 جاسقا دەيىنگى بالالار. بۇل كورسەتكىش وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 28 جاعدايعا كوپ»، - دەدى نۇر-سۇلتان قالاسى سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ ءبولىم باسشىسى ناعيما شاتايەۆا.
ماماندار كەنە شاعۋ جاعدايىنىڭ كوبەيۋ سەبەبىن اۋا رايىنىڭ جىلىنۋى جانە حالىقتىڭ بەلسەندىلىگىمەن بايلانىستىرىپ وتىر.
«سوڭعى ەكى جىل بويى كارانتين بولىپ، سايكەسىنشە ادامداردىڭ قوزعالىسى دا ازايدى. قازىر كارانتيندىك شەكتەۋلەر جوق، ونىڭ ۇستىنە مامىردا بىرنەشە مەرەكە بولدى. كەنەلەردىڭ شابۋىل جاساۋ فاكتىلەرى اقمولا وبلىسى بويىنشا بۋراباي، زەرەندى، قوسشى، قوياندى، ماكسيموۆكا جانە جىبەك جولى ەلدىمەكەنىندە ءجيى تىركەلەدى. سونىمەن قاتار ەلوردا ىرگەسىندەگى ۆياچەسلاۆ سۋ قويماسى، قالاداعى بوتانيكالىق باق پەن باسقا دا دەمالىس ورىندارىندا ءجيى بولادى. كەنەلەر ءارتۇرلى جانۋارلاردىڭ قانىن سورۋ ارقىلى بويىنا ميكروبتاردى جينايدى. كەيىن ادامدى شاققان كەزدە ول ميكروبتار تاسىمالدانادى. كەنەدەن جۇعاتىن اۋرۋلاردىڭ ىشىندە كەڭ تارالعانى - كەنە ەنتسەفاليتى، گەمورراگيالىق قىزبا جانە بوررەليوز»، - دەيدى ول.
سونداي-اق، قالالىق سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى تابيعات اياسىندا كەنەلەردەن قورعانۋ تاسىلدەرىن اتادى.
«ارنايى رەپەللەنت پايدالانۋ قاجەت. تابيعات اياسىندا شىققاندا دەنەنى تولىق جاباتىن كيىم كيگەن ءجون. كەنەگە قارسى اەروزول الۋدى دا ۇمىتپاۋ كەرەك. سونىمەن قاتار تابيعات اياسىندا بولعان كەزدە ءوزىڭىز بەن بالالارىڭىزدى ءار 15-20 مينۋت سايىن تەكسەرىپ وتىرعان ابزال. ۇيگە كىرەر الدىندا ءۇستىڭىزدى مۇقيات تەكسەرىڭىز. تاعى ءبىر جايت، كەنەلەر ادامعا جابىسىپ قانا ەمەس، زاتتارمەن (سومكە) ىلەسىپ كەلۋى دە مۇمكىن»، - دەيدى مامان.
ونىڭ ايتۋىنشا، كەنە شاققان جاعدايدا ونى دەنەدەن مۇمكىندىگىنشە تەز الىپ تاستاۋ كەرەك.
«كەنەنىڭ كوزىن تەز قۇرتپاسا، بوررەليوز جۇقتىرۋ قاۋپى بار. كەنەنى جويۋ ءۇشىن جاراقات بەكەتىنە حابارلاسقان دۇرىس. الايدا كەنەدەن ءوز بەتىڭىزشە دە قۇتىلا الاسىز. ياعني پينتسەتكە وراتىلعان جۇمساق گۋبكامەن الۋعا بولادى. قابىنۋدىڭ الدىن الۋ ءۇشىن كەنەنىڭ دەنەسىن باسىنان جۇلىپ الماۋعا تىرىسىڭىز. سول سياقتى كەنەگە قارسى پرەپاراتتى مۇمكىندىگىنشە ەرتەرەك، ياعني كەنە شاققاننان كەيىن 24-48 ساعات ىشىندە قولدانعان ءجون»، - دەدى ن. شاتايەۆا.