4 - مامىر. قازاقپارات كۇنتىزبەسى
اتاۋلى كۇندەر
دۇنيەجۇزىلىك دەمىكپەمەن كۇرەس كۇنى
دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ قولداۋىمەن جاھاندىق دەمىكپە باستاماسىمەن مامىردىڭ ءبىرىنشى سەيسەنبىسىندە وتكىزىلەدى. بۇل كۇن العاش رەت 1998 -جىلى 35 ەلدە ءوتتى جانە برونح دەمىكپەسى بويىنشا دۇنيەجۇزىلىك فورۋمعا ورايلاستىرىلدى. ءىس- شارانىڭ باستى ماقساتى - قوعامنىڭ نازارىن دەمىكپەمەن سىرقاتتانۋشىلىقتىڭ ءوسۋ پروبلەماسىنا اۋدارۋ، استماتيكتەرگە كومەك كورسەتۋ ساپاسىن جانە ادامداردىڭ وسى اۋرۋ تۋرالى حاباردارلىعىن ارتتىرۋ.
حالىقارالىق ءورت سوندىرۋشىلەر كۇنى
1999 -جىلى اۆستراليادا بولعان ورمان ورتىندە بەس ءورت ءسوندىرۋشىنىڭ قازا بولۋىنا بايلانىستى بەكىتىلدى.
قىسىم كورسەتۋگە قارسى كۇرەس كۇنى
(قىزعىلت جەيدە كۇنى) جىل سايىن الەم بويىنشا كوپتەگەن ادامدار قىزعىلت جەيدە نەمەسە فۋتبولكا كيىپ، قىسىم كورسەتۋگە قارسى كۇرەس كۇنىن قولدايتىندىقتارىن كورسەتەدى. بۇل ناۋقان 2012 -جىلى باستالدى، سودان بەرى ونى 25 مەملەكەت قولداپ ۇلگەرگەن. ستاتيستيكاعا سايكەس، مەكتەپتە وقۋ كەزىندە ءاربىر ءتورتىنشى جاسوسپىرىمگە قىسىم كورسەتىلەدى. بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ءوز- وزىنە قول جۇمساۋدىڭ ەڭ كوپ تارالعان سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى - قۇرداستارى تاراپىنان قىسىم جاسالۋى.
ەستە قالار وقيعالار
1939 -جىلى قازاقستان كومپوزيتورلارىنىڭ وداعى قۇرىلدى. وداققا باستاماشىلىقتى 7 كومپوزيتور: ەۆگەنيا برۋسيلوۆسكي، احمەت جۇبانوۆ، مۇقان تولەبايەۆ، ۆاسيلي ۆەليكانوۆ، لاتيف حاميدي، بوريس ەرزاكوۆيچ، سەرگەي شابەلسكي جاسادى.
1993 -جىلى ورىس تىلىندەگى قازاقستاندىق توپونيمدەردىڭ ترانسكريپتسياسى بىرىزدەندىرىلىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەكە اكىمشىلىك- اۋماقتىق بىرلىكتەرىنىڭ اتاۋىن وزگەرتۋگە بۇيرىق بەرىلدى، وسىعان سايكەس دجامبۋل قالاسى - جامبىل، تالدى- كۋرگان قالاسى - تالدىقورعان، يسسىك قالاسى - ەسىك، ەرماك قالاسى - اقسۋ بولىپ وزگەرتىلدى.
2012 -جىلى استانا قالاسىندا ەستونيا رەسپۋبليكاسى ەلشىلىگىنىڭ جاڭا عيماراتى اشىلدى. سالتاناتتى ءىس- شاراعا ق ر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ەرجان قازىحانوۆ جانە قازاقستانعا جۇمىس ساپارىمەن كەلگەن ەستونيانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ۋرماس پاەت قاتىستى.
2013 -جىلى استانا قالاسىنىڭ ۇلتتىق كارديوحيرۋرگيالىق ورتالىعى جانىندا ەرەكشە اللەيا پايدا بولدى. ول جەرگە دونورلىق جۇرەك اۋىستىرۋ وتاسى جاسالعان ەلۋىنشى ناۋقاستىڭ قۇرمەتىنە اعاشتار وتىرعىزىلدى.
2014 -جىلى ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى قورىنىڭ قولداۋىمەن داڭقتى اسكەري قولباسشى – ق ر تۇڭعىش قورعانىس ءمينيسترى، ارميا گەنەرالى ساعادات نۇرماعامبەتوۆ تۋرالى فيلم جارىققا شىقتى. اۆتورلار سۇم مايدان جىلدارىنداعى ونىڭ ەرلىگى، سوعىستان كەيىنگى ءومىرى جايلى قۇندى ماتەريالدار جيناقتادى. ساعادات نۇرماعامبەتوۆكە 21 جاسىندا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلگەن بولاتىن.
2015 -جىلى الماتىدا رەيحستاگ عيماراتىنا جەڭىس تۋىن تىككەن راقىمجان قوشقاربايەۆقا (1924-1988) ارنالعان مەموريالدىق تاقتانىڭ سالتاناتتى اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. تاقتا «الماتى» قوناقۇيىنىڭ قاسبەتىنە ورناتىلدى. بۇل جەردە ر. قوشقاربايەۆ سوعىستان كەيىن 20 جىل باسشى بولىپ ەڭبەك ەتكەن.
ەسكە سالا كەتەيىك، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا رەيحستاگقا تۋ تىگىپ، العاش رەت جەڭىس جالاۋىن جەلبىرەتكەن باتىردىڭ ءبىرى قازاق راقىمجان قوشقاربايەۆ بولاتىن. وسى ەرلىگىن كوپ جىلدار بويى كەڭەستىك جۇيەنىڭ سول كەزدەگى بيلىك باسىنداعى شولاق بەلسەندىلەرى جوققا شىعارىپ كەلگەن ەدى.
2017 -جىلى «بابالار ىزىمەن» 65 كۇندىك عىلىمي ەكسپەديتسياسى باستالدى. عىلىمي توپ رەسەي، ازەربايجان، ارمەنيا، گرۋزيا، ۋكراينا، مولدوۆا، سلوۆەنيا، بەلارۋس، ليتۆا، پولشا، گەرمانيا، يتاليا، فرانسيا، ۆەنگريا جانە ۆاتيكان سياقتى ەلدەرگە باردى.
2017 -جىلى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە فاشيستىك گەرمانيانىڭ كونسلاگەرىندە تۇتقىندا بولعان توعىز قازاقستاندىق گەرمانيا فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتىنەن 2500 ەۋرو مولشەرىندە وتەماقى الدى، بارلىعى 12 قازاقستاندىق ءوتىنىش بەرگەن بولاتىن.
2018 -جىلى مارات وسپانوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ينتەرنى اقتوبەلىك گۇلناز ءادىلوۆا دۇنيەجۇزىلىك وتباسىلىق دارىگەرلەر ۇيىمىنىڭ ستيپەندياسىنا يە بولدى. ول پولشانىڭ كراكوۆ قالاسىندا وتكەن ءىرى مەديتسينالىق كونفەرەنسياعا قازاقستان اتىنان قاتىسقان بولاتىن.
2019 -جىلى قاراعاندى وبلىسىنداعى تاريحي- ولكەتانۋ مۋزەيىندە «ءومىر مەن ءولىم اراسىنداعى دۇنيە» حالىقارالىق كورمەسى اشىلدى. بۇل - 2010 -جىلى تانىمال شۆەد كوللەكسيونەرى تۋربەرن لەنسكۋگپەن بىرلەسىپ ازىرلەنگەن ارميا مۋزەيىنىڭ جوباسى.