تۇركىستانداعى مۋزەيگە تۇرعىنداردان 40 قا تارتا كونە جادىگەر تارتۋ ەتىلدى

تۇركىستان. قازاقپارات - تۇركىستان قالاسىنداعى «ازىرەت سۇلتان» مەملەكەتتىك تاريحي- مادەني قورىق-مۋزەيىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ءداستۇرلى «مۋزەيگە سىي» اكسياسى ءوتتى.

شارا اياسىندا جەرگىلىكتى تۇرعىندار مەن قوناقتاردان قورىق-مۋزەي قورىنا 40 قا جۋىق ارحەولوگيالىق، ەتنوگرافيالىق، نۋميزماتيكالىق جادىگەرلەر تابىستالدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

جادىگەرلەردىڭ قاتارىندا جاڭا تاس داۋىرىنە ءتان جەبەنىڭ ۇشى (شامامەن ب. ز. د. 5-3 مىڭجىلدىقتار)، جازبا ەسكەرتكىشتەر مەن قۇمىرا جانە ءتۇرلى قىش بۇيىمدار بار. سونداي-اق، ۇكاشا اتا كەسەنەسىن قايتا جاڭارتۋ ءۇشىن كوپ ەڭبەك سىڭىرگەن اتاجان مولدا مەن كامىل قارىنىڭ كيگەن كيىمدەرى، جاينامازدارى، قولدانعان تۇرمىستىق زاتتارى، تۇركىستاندىق قولونەر شەبەرلەرىنىڭ توقىما كىلەمدەرى مەن سىرماقتارى سىندى كوپتەگەن كونە جادىگەرلەر تارتۋ ەتىلدى. اتالعان ءىس-شاراعا قازاقستاننان عانا ەمەس تۇركيا، وزبەكستان رەسپۋبليكالارى دا اتسالىسىپ، قۇندى جادىگەرلەر تابىستاۋدى داستۇرگە اينالدىرعان.

ايتا كەتەيىك، «مۋزەيگە سىي» اكسياسى «ازىرەت سۇلتان» قورىق مۋزەيىندە جىل سايىن وتكىزىلىپ كەلە جاتقان اۋقىمدى ءىس- شارالاردىڭ ءبىرى سانالادى. ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» جانە «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» باعدارلامالىق ماقالالارىندا ۇلتتىق قۇندىلىقتار مەن تاريحي مۇرالارىمىزدى كەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا ارنالعان تىڭ جوبالار ۇسىنعانى بەلگىلى. مۋزەيگە سىي جاساۋ ءۇردىسى اتاقتى ءامىر تەمىردەن باستاۋ السا، كونە مۇرالاردى جيناقتاپ، ساقتاۋ، قورعاۋدا بەلگىلى ەتنوگراف-عالىم، قوعام قايراتكەرى وزبەكالى جانىبەكوۆتىڭ دە ەڭبەگى زور سانالادى.

سونداي-اق، ۇلاعاتتى ۇستاز اداسقان التايەۆ، قازاق س س ر حالىق سۋرەتشىسى ساحي رومانوۆ، احمادۋللا يسايەۆ، امان ابدۋللايەۆ، ا. حامراكۋلوۆ سىندى مۋزەي جاناشىرلارىن دا اتاپ وتپەۋ مۇمكىن ەمەس. «تەحنولوگيانىڭ قارىشتاپ دامىعان زامانىندا كونە زاتتاردىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىسقا قاجەتسىز بولعانىمەن، حالقىمىزدىڭ وتكەن ءومىرى مەن تاريحىن زەرتتەۋدە، بولاشاق ۇرپاقتىڭ ءوز تاريحى مەن بولمىسىن تانۋدا ماڭىزى زور.

قىرىق ءبىر جىل بۇرىن 300 دەي عانا جادىگەرى بار «ازىرەت سۇلتان» قورىق-مۋزەيىندە قازىرگى كۇنى 24481 داناسى مەملەكەتتىك تىركەۋگە الىندى. بۇگىنگى شاراعا دا ءوز ۇلەسىن قوسۋعا كەلگەن بارشا مۋزەي جاناشىرلارىنا العىسىمدى بىلدىرەمىن»، - دەدى «ازىرەت سۇلتان» مەملەكەتتىك تاريحي-مادەني قورىق-مۋزەيىنىڭ ديرەكتورى نۇربولات قادىر ۇلى.

ايتا كەتەيىك، «ازىرەت سۇلتان» قورىق - مۋزەيىندەگى قوردى تولىقتىرۋ ماقساتىندا وتكىزىلەتىن «مۋزەيگە سىي» اكسياسىندا جادىگەرلەر ەكى باعىتتا قابىلدانادى. قۇندى دۇنيەلەر نەگىزگى قور ەسەبىنە قابىلدانسا، ەكسپوزيتسيا جانە كورمە قۇرۋعا كومەكشى قۇرال رەتىندە پايدالاناتىن جادىگەرلەر عىلىمي كومەكشى قورعا تىركەلەدى.

قازىرگى كۇنى 24481 دانا جادىگەر مەملەكەتتىك تىركەۋگە الىنسا، ونىڭ ىشىندە سىيعا بەرىلگەن جادىگەرلەر سانى 1780 دانانى قۇرايدى. سوڭعى ءۇش جىلدا قابىلدانعان 741 جادىگەردىڭ 268 ى سىيعا بەرىلگەن مۇرالار بولىپ تابىلادى.

اۆتور: اينۇر اقبايەۆا