بيىل نۇر- سۇلتاندا 24 مىڭ بالا ءبىرىنشى سىنىپقا بارادى
ءبىلىم سالاسىنداعى وسى جانە وزگە دە ماسەلەلەر جونىندە «حابار 24» تەلەارناسىنا بەرگەن سۇحباتىندا ەلوردا اكىمى التاي كولگىنوۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.
«ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپ ماسەلەسىن شەشۋدى ەلباسى دا ايتتى. پرەزيدەنتىمىز دە قوزعادى. ول تاپسىرمانى ەندى ورىنداۋىمىز كەرەك. دەگەنمەن، ستاتيستيكاعا ءمان بەرسەك، قالامىز تەز ءوسىپ جاتىر. وسىدان 10 جىل بۇرىن، ياعني 2008 -جىلى قالادا 73 مەكتەپ، 75 مىڭ وقۋشى بولعان ەكەن. بيىل جاڭادان سالىنىپ جاتقان مەكتەپتەردى قوسقاندا قىركۇيەك ايىندا 111 مەكتەپ بولادى. وعان 183 مىڭ وقۋشى كەلدى. تەك ءبىر جىلمەن سالىستىرار بولساق، بىلتىر 1-سىنىپقا 18 مىڭ وقۋشى بارعان، ال بيىل - 24 مىڭ وقۋشى. ال وتكەن وقۋ جىلىن 6 مىڭ وقۋشى ءبىتىردى. ال ولاردىڭ ورنىنا ءتورت ەسە كوپ وقۋشى كەلىپ وتىر. مىنە، قانداي ايىرماشىلىق»، - دەدى ول.
ا. كولگىنوۆتىڭ ايتۋىنشا، قالا وسكەن سايىن الەۋمەتتىك نىساندارعا دا سالماق تۇسەدى.
«سول سەبەپتى بىزدە قازىر ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپتەر بار. ونى جاسىرمايمىز. ونى شەشۋ ءۇشىن كەشەندى جوسپار بەكىتتىك. الداعى 5 جىل ىشىندە 40 مەكتەپ سالىنۋى كەرەك. بۇل، بيۋدجەتتىڭ ەسەبىنەن. ءبىراق ءبىز بيۋدجەتكە قاراپ وتىرماۋىمىز كەرەك. بۇل مەكتەپ تە، بالاباقشا دا ينۆەستورلار ءۇشىن وتە قولايلى. جاقىندا ءبىز ينۆەستيتسيالىق كەڭەستە 10 نان استام مەكتەپ جەكە ينۆەستورلار ەسەبىنەن سالىناتىن جوبانى قولدادىق. ءبىز جەر بەرەمىز، ال ينۆەستور ءوز قارجىسىنا مەكتەپ سالادى. ول دا جاقسى. الەۋمەتتىك ماسەلە شەشىلگەنى مەملەكەتكە دە جاقسى ءارى ءوزىنىڭ بيزنەس جوباسىن جۇزەگە اسىراتىن ينۆەستورعا دا جاقسى. 30 ميلليارد تەڭگەگە جۋىق ينۆەستيتسيا قاراستىرىلادى. ول جەرلەرگە شەتەلدىك ۇزدىك تاجىريبەلەردى الىپ كەلەمىز. سەبەبى، ەل استاناسى بولعان سوڭ الەمنىڭ دامىعان مەملەكەتتەرىنە قاراپ بوي تۇزەۋىمىز كەرەك. ءبىز باسەكەلەستىككە توتەپ بەرەتىن ەل بولساق، ءبىلىم سالاسىنا كوپ كوڭىل ءبولۋىمىز قاجەت. ءبىلىمنىڭ ساپاسى بولماسا بىزدە دامۋ بولمايدى»، - دەدى ول.
ءمالىم بولعانداي، بيىلعى قىركۇيەكتە سەگىز مەكتەپ ءۇش اۋىسىممەن جۇمىس ىستەيدى. «سول جەكە ينۆەستورلار سينگاپۋردان بار، بىرىككەن اراب امىرلىگىنەن بار، ءوزىمىزدىڭ قازاقستاندىق ينۆەستورلار بار، ەۋروپالىق، مىسال ءۇشىن كەمبريدجدىڭ نەمەسە باسقا دا فينليانديانىڭ تاجىريبەسىن ىسكە قوسام دەگەن ينۆەستورلار بار. سول مەملەكەتتىڭ ەسەبىنەن جانە ينۆەستورلاردىڭ ەسەبىنەن وسى ماسەلەنى شەشەمىز دەگەن جوسپار بار. ول ەندى ناقتى ورىندالاتىن جوسپار.
مىسالى، بيىلدىڭ وزىندە سەگىز مەكتەپ سالىنىپ جاتىر. سەگىز مەكتەپ - جاڭا مەكتەپ، مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن ول بەس مىڭ ورىندى اشادى. ال بىزدە قازىر مەكتەپتەردە ون جەتى مىڭ بالا دەفيتسيت بولىپ وتىر. ياعني ون جەتى مىڭ بالا، وعان ءتيىستى مەكتەپ كەرەك. سوندىقتان وسى قىركۇيەكتە بىزدە ءۇش اۋىسىمدى سەگىز مەكتەپ بولادى. ءبىز سەگىز مەكتەپ سالدىق دەيمىز، ول بەس مەكتەپتىڭ ءۇش اۋىسىمدىق ماسەلەسىن شەشتى. ودان بولەك، قازىر ەندى جيىرما ءتورت مىڭ بالا ءبىرىنشى سىنىپقا كەلگەننەن كەيىن بىزدە تاعى قوسىمشا سەگىز مەكتەپ ءۇش اۋىسىمدى بولاتىن ءتۇرى بار. ءبىراق بۇل - شەشىلەتىن ماسەلە. ءۇش اۋىسىمدى دەگەن ءسوز ول ەندى، ارينە، ءبىلىمنىڭ ساپاسىنا اسەر ەتەدى. مىسالى ءۇشىن كەيبىر مەكتەپتەردە وتىز بەس، وتىز سەگىز نەمەسە قىرىققا دەيىن جەتكەن ورىندار بولدى. سول مىناۋ جاڭادان سالىپ جاتقان مەكتەپتەر وسى ماسەلەنى شەشەدى»، - دەدى اكىم.
ەلوردا باسشىسىنىڭ سوزىنشە، ءبىلىم سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى - مۇعالىمدەردىڭ تاپشىلىعى.
«كورىپ وتىرسىزدار، مۇعالىمدەردىڭ سانى كوبەيىپ جاتىر، مۇعالىمدەردى دايىنداپ ۇلگەرۋىمىز كەرەك قوي. سول سەبەپتى بۇگىن ءبىز پەداگوگتىڭ مارتەبەسى جايلى زاڭدى تالقىلاپ جاتىرمىز. بىلەسىزدەر، بۇل ەلباسىنىڭ تاپسىرماسى بولدى، پرەزيدەنت قاداعالاپ وتىردى. سوندىقتان پەداگوگتىڭ مارتەبەسى جايلى زاڭ مۇعالىمگە دەگەن ۇلكەن مەملەكەتتىك قولداۋدى كورسەتەدى. سونىڭ ءبىرى - تۇرعىن ءۇي مەن جەڭىلدىكتەر نەمەسە ءبىر ءوزىنىڭ بىلىممەن نەمەسە تاربيەمەن اينالىسۋ كەرەك، باسقا ونىڭ مىندەتىنە كىرمەيتىن جۇمىستارمەن ءبىز مازالاماۋىمىز كەرەك، سوندىقتان ءبىز جاقىن ارادا تەك جاس مۇعالىمدەرگە ءۇش ءجۇز ەلۋ ورىندىق جاتاقحانا بەرەمىز. سونى قازىر ءبىز دايىنداپ جاتىرمىز. سونىمەن بىرگە ءبىز سەرتيفيكات تا بەرىپ جاتىرمىز. العاشقى جارنا، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنە ءبىر ميلليون تەڭگەدەن ەكى ءجۇز جەتپىس بەس سەرتفيكاتتى بەردىك. سول مۇعالىمدەردى ىنتالاندىرۋىمىز كەرەك. سەبەبى ءبىلىمنىڭ ساپاسى بولۋى كەرەك دەيتىن بولساق، مۇعالىمنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋىمىز كەرەك. وسىنداي جۇيەلى تۇردە جۇمىس اتقارىلىپ جاتىر»، - دەدى ا. كولگىنوۆ.