قازاقپارات كۇنتىزبەسى: 23- قازان
اتاۋلى كۇندەر
حالىقارالىق قار ءىلبىسى (قار بارىسى) كۇنى
ءىلبىس مەكەندەيتىن ەلدەردىڭ باستاماسىمەن بەكىتىلگەن. العاش رەت 2014-جىلعى 23- قازاندا اتالىپ وتكەن.
2013-جىلعى 23- قازاندا بىشكەكتە وتكەن ءىلبىستى ساقتاۋ جونىندەگى I بۇكىلالەمدىك فورۋمدا ءىلبىستى ساقتاۋ تۋرالى بىشكەك دەكلاراتسياسى قابىلداندى. وعان ءىلبىستىڭ ارەالى سانالاتىن 12 ەل: اۋعانستان، بۋتان، قىتاي، ءۇندىستان، قازاقستان، قىرعىزستان، موڭعوليا، نەپال، پاكىستان، رەسەي، تاجىكستان جانە وزبەكستان قول قويدى.
ەستە قالار وقيعالار
1961-جىلى قازاق ك س ر جوعارعى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ جارلىعىمەن ەرماك اۋىلىنا قالا مارتەبەسى بەرىلدى، ال 1993-جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ قاۋلىسى نەگىزىندە اقسۋ قالاسى بولىپ وزگەرتىلدى.
1995 -جىلى «حابار» اگەنتتىگى» اق ءىرى اقپاراتتىق مەدياحولدينگىنىڭ تاريحى باستالدى. وسى جىلى قازاق تەلەۆيزياسىنىڭ اقپاراتتىق قىزمەتىنىڭ نەگىزىندە زاماناۋي جاڭالىق قۇرىلىمى قۇرىلدى.
23- قازانداعى ۇكىمەت قاۋلىسىمەن «حابار» اگەنتتىگى رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى قۇرىلدى. اگەنتتىكتىڭ باس ديرەكتورى بولىپ داريعا نازاربايەۆا تاعايىندالدى.
«حابار» كومانداسىنا جاس، جىگەرلى جۋرناليستەر جينالدى. بۇگىنگى تاڭدا «حابار» اگەنتتىگى» ا ق - قازاق، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىندە حابار تاراتاتىن ءتورت ارنانىڭ توعىسقان ورتالىعى.
«حابار» اگەنتتىگى» ا ق- نىڭ قۇرامىنا رەسپۋبليكالىق «حابار» مەن «حابار 24»، «Kazakh TV» ، «ەل ارنا» تەلەارنالارى كىرەدى. قازاقستان بويىنشا %99 تەلەكورەرمەن اۋديتورياسىن قامتيدى.
2007-جىلى شەشەنستان استاناسى گروزنىيدىڭ مەرى مۋسليم حۋچيەۆ قالاداعى بۋتىرين كوشەسىنە قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ەسىمىن بەرۋ تۋرالى وكىم شىعاردى. بۇل ەكى حالىقتىڭ تۋىستىق قارىم-قاتىناستارىن دامىتۋعا قوماقتى ۇلەس قوسقان قازاقستان باسشىسىنا كورسەتىلگەن زور قۇرمەت بولدى.
2013 -جىلى شىمكەنتتەگى وڭتۇستىك-قازاقستان وبلىسى تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيىندە قازاقتىڭ دانىشپان ءبيى تولە ءبيدىڭ 350 جىلدىعىنا ارنالعان كورمە اشىلدى.
كورمەگە ۇلى ءجۇزدىڭ توبە ءبيى تولە ءبي تۇسىندا ەل باسقارعان تۇلعالار تۋرالى اڭگىمەلەيتىن دەرەككوزدەر قويىلدى. مۋزەيدە تاريحي ەسكەرتكىشتەردىڭ فوتوگالەرەياسى اشىلىپ، سول ءداۋىردىڭ قولدانبالى ونەر تۋىندىلارى كورسەتىلدى.
2013 -جىلى ۇرىمجىدە «قازاقپارات» ا ا جانە ق ح ر شىڭجاڭ-ۇيعىر اۆتونوميالىق اۋدانى حالىق ۇكىمەتىنىڭ جەتەكشى جانە ءىرى اقپاراتتىق ينتەرنەت ورتالىعى - «تيانشاننەت» سايتى اراسىندا ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويۋ ءراسىمى ءوتتى.
2014 -جىلى ازەربايجانداعى «تاحسىل» («ءبىلىم بەرۋ») باسپاسىندا قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن عىلىم قايراتكەرى، ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، قازاقتىڭ كورنەكتى تۇركىتانۋشى عالىمى، جازۋشى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، كۇلتەگىن، فرانس كافكا حالىقارالىق سىيلىقتارىنىڭ يەگەرى نەمات كەلىمبەتوۆتىڭ «وعلىما ماكتۇبلار» («ۇلىما حات») كىتابى جارىق كوردى.
وتانىنان الىستا وقىپ جۇرگەن ۇلىنا جازعان حات تۇرىندەگى شىعارماسىندا جازۋشى تاريح، رۋحانيات، مورال، تاربيە تۋرالى ايتىپ، ادام مىنەزىنىڭ قاتپارلارى تۋرالى وي وربىتەدى.
2015-جىلى باكۋدە وتكەن اۆياتسيا جانە اۋە كەڭىستىگىن پايدالانۋ بويىنشا مەملەكەتارالىق كەڭەستىڭ 35-سەسسياسىنىڭ وتىرىسىندا ازاماتتىق اۆياتسيا سالاسىنداعى بارلىق حالىقارالىق جانە ايماقتىق سەرىكتەستەرمەن ىنتىماقتاسۋعا بەلسەندىلىك تانىتقانى، سونىمەن قاتار بۇل سالانىڭ ەلدە قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانى ءۇشىن ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى «ازاماتتىق اۆياتسيانى ديپلوماتيالىق جانە حالىقارالىق-قۇقىقتىق قولداۋى ءۇشىن» ماراپاتىنا يە بولدى، سونداي-اق حالىقارالىق اۋەجايلاردى دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن «استانا حالىقارالىق اۋەجايى» ا ق دا ماراپاتتالدى.
2016-جىلى ريو-دە-جانەيرودا دۇنيەجۇزىلىك تاۋ-كەن كونگرەسىنىڭ سيمۆولى «مايشامدى» جانە كونگرەستى وتكىزۋ قۇقىعىنىڭ ەستافەتاسىن قازاقستانعا بەرۋ سالتاناتى بولدى. «مايشامدى» برازيليا تاۋ-كەن ونەركاسىبى قاۋىمداستىعىنىڭ باسشىسى حوسە فەرناندو كوۋرا قازاقستاننىڭ توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قايرات سارجانوۆقا تاپسىردى.
2017-جىلى جامبىل وبلىسىنىڭ تۋماسى ءومىرالى نىشان پاراتاەكۆوندودان لوندوندا وتكەن VII الەم چەمپيوناتىندا ەكى دۇركىن الەم چەمپيونى بولدى. سايىسقا 57 ەلدىڭ مۇمكىندىگى شەكتەلگەن 270 سپورتشىسى قاتىستى. قازاقستاننان تاراز، اتىراۋ، اقتوبە جانە ورال قالالارىنان ءتورت سپورتشى باردى.
2018 -جىلى الماتى قالاسى دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ «سالاۋاتتى قالالار» حالىقارالىق ۇيىمىنا قوسىلدى. «سالاۋاتتى قالالار» جوباسى د د س ۇ ەۋروپا وڭىرلىك بيۋروسىنىڭ قولداۋىمەن 20 جىلدان بەرى ىسكە اسىرىلىپ كەلەدى. بۇگىندە 30دان استام ەلدىڭ وسى جوباعا قوسىلعان قالالارى، اۋداندارى جانە ەلدى مەكەندەرىنىڭ جالپى سانى مىڭنان اسادى.
الماتى «سالاۋاتتى قالا» جوباسى ىسكە اسىرىلاتىن قازاقستانداعى العاشقى قالا بولدى. جوبا ارقىلى قالادا تۇرعىنداردىڭ دەنساۋلىعى مەن ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋعا سەپتىگى تيەتىن جاڭا تەحنولوگيالار ەنگىزىلەدى.
2018 -جىلى گرەكيانىڭ حاكيديكي قالاسىندا وتكەن شاحماتتان The World Youth Chess Championships-2018 اتتى جاس وسپىرىمدەر اراسىندا الەم چەمپيوناتىندا قازاقستان سپورتشىلارى 4 ماراپاتقا يە بولدى. The World Youth Chess Championships - الەمدەگى ايتۋلى شاحمات دودالارىنىڭ ءبىرى. وعان جىل سايىن الەمنىڭ ۇزدىك ويىنشىلارى جينالادى. وسى چەمپيوناتقا 79 ەلدىڭ 651 شاحماتشىسى قاتىستى، سونىڭ 8 ءى - گروسسمەيستەر، 48 ءى - حالىقارالىق شەبەر، 157 ءسى فيدە شەبەرى.
2019 -جىلى الماتىدا العاش رەت 2№ قالالىق بالالار كلينيكالىق اۋرۋحاناسىنىڭ دارىگەرلەرى ءۇش ايلىق بالاعا «ەندوسكوپيالىق اسسيستەنتسيا پايدالانىلعان قۇراق كرانيوتوميا» اتتى بىرەگەي نەيروحيرۋرگيالىق وپەراتسيا جاسادى.
حيرۋرگيالىق ارالاسۋ كەزىندە باس سۇيەگىنىڭ دەفورماتسياسىن ەندوسكوپيالىق تۇزەتۋدىڭ مينيمالدى ينۆازيۆتى ءادىسى قولدانىلدى، بۇل قان جوعالتۋدىڭ مينيمالدى قاۋپىمەن جاقسى فۋنكتسيونالدى ناتيجە بەرەدى، انەستەزيا مەن وپەراتسيادان كەيىنگى اسقىنۋلاردىڭ ۇزاقتىعى دا تومەندەيدى، ال ەڭ ماڭىزدى فاكتور - بۇل كوسمەتيكالىق اسەر.
2020 -جىلى تۇركىستاندا قازاقتىڭ ۇلى اقىنى ابايدىڭ 175 جىلدىعى مەن بۇكىل الەمگە تانىمال عالىم، ويشىل ءابۋ ءناسىر ءال-فارابيدىڭ 1150 جىلدىعى قۇرمەتىنە ەسكەرتكىشتەر ورناتىلدى.
ولاردىڭ اۆتورى - ءمۇسىنشى گۇلفيا مەلدەش. اباي ەسكەرتكىشى قالالىق وقۋشىلار سارايىنىڭ الدىندا، ال ءابۋ ءناسىر ءال-فارابي مونۋمەنتى - وبلىستىق دراما تەاترىنىڭ الدىندا ورناتىلعان.
2020 -جىلى قازاقستان ۇلتتىق بانكى نومينالى 100 تەڭگەلىك م ن 25 مەلحيور قوسپاسىنان «ەستە قالاتىن وقيعالار مەن ءبىرتۋار ادامدار» مونەتالار سەرياسىنان «JUBAN MOLDAǴALIEV.100 JYL» كوللەكتسيالىق مونەتالارىن اينالىسقا شىعاردى. مونەتالار قازاق ك س ر حالىق جازۋشىسى، «قىران دالا»، «مەن قازاقپىن»، «جىر تۋرالى»، «سەل» جانە باسقا دا شىعارمالاردىڭ اۆتورى، قازاق اقىنى جۇبان مولداعاليەۆتىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولۋىنا وراي شىعارىلعان.