قازاقپارات كۇنتىزبەسى: 21- قىركۇيەك
حالىقارالىق بەيبىتشىلىك كۇنى
جىل سايىن 21- قىركۇيەكتە اتاپ وتىلەتىن حالىقارالىق بەيبىتشىلىك كۇنى سوعىس وتىن توقتاتۋ مەن زورلىق-زومبىلىقتان باس تارتۋعا شاقىرادى.
حالىقارالىق بەيبىتشىلىك كۇنىن ب ۇ ۇ- نىڭ باس اسسامبلەياسى 1981-جىلى بەكىتكەن. 2002-جىلدان باستاپ اتاپ وتىلەدى.
حالىقارالىق بەيبىتشىلىك كۇنىن 21- قىركۇيەكتە مەرەكەلەۋ تۋرالى شەشىم ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 55- سەسسياسىندا (2001 -جىلعى 28- قىركۇيەگىندەگى A/RES/55/282№ ارنايى قارارى) قابىلداندى.
باس اسسامبلەيا بۇل كۇن بۇكىل الەمدە زورلىق-زومبىلىقتان باس تارتۋ جانە سوعىس وتىن توقتاتۋ كۇنى بولسىن دەپ جاريالادى. بارلىق ەلدەرگە وسى كۇنى اسكەري قيمىلدار جۇرگىزبەۋ ۇسىنىلدى. جىل سايىن 21- قىركۇيەكتە ب ۇ ۇ- دا، داستۇرگە ساي بەيبىتشىلىك قوڭىراۋى جانىنداعى سالتاناتپەن باستالاتىن، ءتۇرلى شارالار وتكىزىلەدى.
سالتانات ءراسىمى ب ۇ ۇ باس حاتشىسىنىڭ ارناۋ سوزىمەن باستالىپ، سوسىن ول قوڭىراۋدى ۇرادى.
سونان سوڭ ءبىر مينۋت ۇنسىزدىك ورناپ، ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ءسوز ارنايدى.
حالىقارالىق التسگەيمەر اۋرۋى تۋرالى اقپارات تاراتۋ كۇنى
بۇل اۋرۋدى زەرتتەۋمەن جانە ونىڭ دامۋىن باسەڭدەتۋ جولدارىن ىزدەۋمەن اينالىساتىن ۇيىمداردىڭ باستاماسىمەن قۇرىلعان.
ەستە قالار وقيعالار
1989-جىلى 11-شاقىرىلعان قازاق س س ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ XIV سەسسياسى بولىپ، وندا «رەسپۋبليكاداعى ساياسي رەفورمانى ودان ءارى جۇزەگە اسىرۋ شارالارى تۋرالى» قاۋلى، «قاز س س ر كونستيتۋتسياسىنا (نەگىزگى زاڭىنا) وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى»، «قاز س س ر- دەگى تىلدەر تۋرالى» «قاز س س ر دەپۋتاتتارىنىڭ سايلاۋى تۋرالى»، «قاز س س ر حالىق دەپۋتاتتارىنىڭ جەرگىلىكتى كەڭەستەرىنىڭ دەپۋتاتتارىن سايلاۋ تۋرالى» زاڭدار قابىلداندى (8 دەپۋتات كونستيتۋتسيالىق وزگەرتۋلەرگە قارسى، 26 دەپۋتات تىلدەر تۋرالى زاڭعا قارسى داۋىس بەردى) 7 دەپۋتاتتاردى سايلاۋ جانە قايتا شاقىرۋ ءۇشىن ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى قۇرىلدى.
1993-جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ گ ف ر- عا رەسمي ساپارمەن باردى. سول كۇنى ن. ءا. نازاربايەۆ گ ف ر فەدەرالدى پرەزيدەنتى ريحارد فون ۆايتسزەككەرمەن، ەكونوميكا ءمينيسترى يۋرگەن مەللەمانمەن، حدو/حاو پارلامەنتتىك فراكتسياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ۆولفگانگ بەچپەن، «دويچە بانك» باسقارما مۇشەسى گەرحارد كرۋپپەن، «سيمەنس اگ» كونسەرنىنىڭ باسقارما مۇشەسى پەتەر فون سيمەنسپەن كەزدەستى.
1993 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن البانيا رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستاردى ورناتۋ تۋرالى نوتا الماسۋ ءوتتى.
2001 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستان- ۆاتيكان قارىم-قاتىناستارىن دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى، ەكى مەملەكەت اراسىنداعى سان تاراپتى بايلانىستاردى ورناتۋعا تيگىزگەن ىقپالى ءۇشىن ۆاتيكاننىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى اندجەلو سودانونى 1- دارەجەلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتاۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدى.
2011 -جىلى نيۋ-يوركتە بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى باس اسسامبلەياسىنىڭ 66-سەسسياسى ءوز جۇمىسىن باستادى. وعان قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قاتىستى.
2012 -جىلى مادريدتە «قازاقستان جانە كينو: 1970-2011» تسيكلى اشىلدى، ونىڭ اياسىندا قازاقستاندىق رەجيسسەرلەردىڭ جۇمىسى كورسەتىلدى. تسيكلگە «قىزعالداق»، «قىز جىبەك»، «كوشپەندىلەر»، «مۇستافا شوقاي»، «قوش بول، گۇلسارى» جانە ت. ب. كىردى.
2014 -جىلى باتىس قازاقستان وبلىسى تەرەكتى اۋدانى اۋماعىنداعى تاقساي قورعانىنان 2012-جىلى اقسۇيەك ايەلدىڭ قابىرى تابىلعان بولاتىن. ونىڭ بەينەسى قالپىنا كەلتىرىلىپ، «التىن حانشايىم» دەپ اتالعان كورمە باتىس قازاقستان وبلىستىق تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيىنە قويىلدى. سونىمەن قاتار كورمەدەن ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە دەيىنگى VI- V عاسىرلارعا جاتاتىن اقسۇيەك ايەلدىڭ اسا قۇندى اشەكەيلەرى جانە تۇرمىستىق بۇيىمدارى دا ورىن تاپتى.
2016 -جىلى پاۆلوداردا وبلىسى اكىمدىگى پاۆلودار مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنا بەرگەن ەسكى عيماراتتا ارحەولوگيالىق ورتالىق اشىلدى. وعان بەلگىلى ارحەولوگ، الەمگە ايگىلى تاريحشى الكەي مارعۇلاننىڭ ەسىمى بەرىلدى.
2017 -جىلى قاراعاندىداعى جۇلدىزدار اللەياسى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، حالىقارالىق تۇركى مادەنيەتى ۇيىمىنىڭ (تۇركسوي) باس حاتشىسى دۇيسەن قاسەيىنوۆ اتىنداعى جۇلدىزبەن تولىقتى. اللەيادا اشىلعان سەگىزىنشى اتاۋلى بەلگىنىڭ اتى قۇرمەتتى كىتاپقا ەنگىزىلگەن.
2017 -جىلى قازاقستان حالىقارالىق زەينەتاقى جانە الەۋمەتتىك قورلار قاۋىمداستىعىندا كوش باستاپ تۇر.
«قازاقستان وسى جىلى ت م د ەلدەرىنىڭ الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورلارىن بىرىكتىرەتىن ءبىزدىڭ سەرىكتەستىك ۇيىمىمىز - ح ز ا ق ق- نى لايىقتى تۇردە باسقاردى. قازاقستاننىڭ ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى باسشىلىعىنىڭ الەۋمەتتىك جۇيەنى دامىتۋ ستراتەگياسىن قالىپتاستىرۋ كەزىندە باسقا ەلدەردىڭ تاجىريبەسىن ەسكەرۋگە تىرىساتىنى قۋانتادى. بۇل قولداۋ قاجەت پروگرەسسيۆتى جانە زاماناۋي ءتاسىل، ويتكەنى الەۋمەتتىك قورعاۋ - بۇل قازىرگى جاعدايدا يكەمدىلىكتى تالاپ ەتەتىن ەڭ كۇردەلى مەحانيزم»، - دەپ اتاپ ءوتتى حالىقارالىق الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قاۋىمداستىعىنىڭ باس حاتشىسى حانس-حورست كونكوليەۆسكي.
2018 -جىلى الماتىدا «قازاق مۋزىكاسىنىڭ انتولوگياسى» تانىستىرىلدى. «قازاق مۋزىكاسىنىڭ انتولوگياسى» - بۇل قازاقستاندا العاش رەت كلاسسيكادان قازىرگى زامانعى كومپوزيتسيالارعا دەيىن 4K ءتۇسىرىلىمىن قولدانا وتىرىپ جاسالعان 30 اسپاپتىق شىعارمانىڭ كاسىبي بەينە جازبالارى.
2018 -جىلى قازاقستاندا تۇڭعىش «اناعا تاعزىم» رۋحاني-ونەگەلىك تاربيەلەۋ ورتالىعى اشىلدى. «تۋعان جەرگە تاعزىم» اكسياسى اياسىندا دەمەۋشىلەر مەن وبلىس تۇرعىندارى ەسەبىنەن 350 ميلليون تەڭگەلىك بىرەگەي جوبا جۇزەگە اسىرىلدى.