ق ر پرەزيدەنتى 2021-2025-جىلدارعا ارنالعان ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسىن بەكىتتى
قازاقپارات بۇل تۋرالى اقورداعا سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ستراتەگياسى بۇدان بۇرىن تۇڭعىش پرەزيدەنت - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا قارالىپ، ماقۇلدانعان جانە ەلدىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىن قورعاۋعا قاتىستى تۇجىرىمدامالىق جاعىنان جاڭارتىلعان تاسىلدەردى قامتيدى.
ستراتەگيا - پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ەنگىزىلەتىن مەملەكەتتىك جوسپارلاۋدىڭ جاڭا جۇيەسىنىڭ نەگىزگى قۇجاتتارىنىڭ ءبىرى. وسىعان وراي قۇجاتتا تاياۋداعى بەس جىلدا بولۋى مۇمكىن دەپ بولجانىپ وتىرعان نەگىزگى سىن-قاتەرلەرگە قارسى ءىس-قيمىلعا باسا ءمان بەرىلگەن.
اتاپ ايتقاندا، بىرىنشىدەن، كوروناۆيرۋس پاندەمياسىنىڭ جالعاسۋى جانە بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتىڭ باسقا دا قاتەرلەرى.
ەكىنشىدەن، ەكونوميكانى، ەڭبەك قاتىناستارىن، الەۋمەتتىك سالانى، اقپاراتتىق كەڭىستىك پەن كوممۋنيكاتسيانى تۇبەگەيلى وزگەرتەتىن تەحنولوگيالىق وزگەرىستەر.
ۇشىنشىدەن، قارجى-ەكونوميكا سالاسىنا اسەر ەتكەن سىرتقى نارىقتارداعى داعدارىس جاعدايى.
تورتىنشىدەن، جاھاندىق جانە وڭىرلىك ارەنادا داعدارىستىڭ ودان ءارى ۋشىعۋى كەرى اسەر ەتەدى.
وسىعان بايلانىستى الەمنىڭ كوپتەگەن دامىعان ەلدەرى قازىرگى حالىقارالىق جانە ىشكى جاعدايلاردى ەسكەرە وتىرىپ، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى وزدەرىنىڭ ساياساتىن قايتا قارايدى.
سونىمەن قاتار قازاقستان ستراتەگياسىندا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋدىڭ نەگىزگى باسىمدىقتارى ايقىندالدى. ازاماتتاردىڭ، قوعام مەن مەملەكەتتىڭ قاۋىپسىزدىگى ءبىرىنشى ورىنعا قويىلعان. ستراتەگيادا ادامي كاپيتال سالاسىنداعى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە، ەڭ الدىمەن، ۇلتتىڭ زياتكەرلىك الەۋەتىن ساقتاۋعا جانە ۇلعايتۋعا نازار اۋدارىلادى. بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى كەشەندى جۇمىستارمەن بىرگە قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ءىسىن دامىتۋ ماسەلەسى دە ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ بازالىق فاكتورلارىنىڭ قاتارىنا ەنگىزىلدى.
اتالعان باعىت قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن سوت جۇيەسى جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى، حالىقتى قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ بارلىق تۇرىنەن قورعاۋدى قامتيدى. ەكونوميكالىق قاۋىپسىزدىكتىڭ مىندەتتەرى ايتارلىقتاي تۇزەتىلدى. قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ تۇراقتى ءوسۋدىڭ جاڭا مودەلىنە كوشۋگە، ەكونوميكانىڭ تەحنولوگيالىق كۇردەلىلىگىن ارتتىرۋعا، ونىمدىلىگى جوعارى جۇمىس ورىندارىن اشۋعا جانە حالىقتىڭ تابىسىن ارتتىرۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋعا بايلانىستى.
اتاپ ايتقاندا، باستى باعىتتار ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى، قارجى جۇيەسىنىڭ تۇراقتىلىعى، كولىك-ترانزيت سالاسىنداعى قاتەرلەردى ازايتۋ بولىپ تابىلادى. بۇدان بولەك باسىمدىقتاردىڭ قاتارىندا ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك، سونىڭ ىشىندە، ەكوجۇيەلەردى قورعاۋ عانا ەمەس، تابيعي رەسۋرستاردى باسقارۋ دا بار.
مۇندا ەلدىڭ سۋ قاۋىپسىزدىگى ەرەكشە ورىن الادى. تابيعي جانە تەحنوگەندىك اپاتتاردىڭ الدىن الۋ جانە ولاردىڭ زارداپتارىن بارىنشا ازايتۋ جونىندەگى جۇمىستى جۇيەلى تۇردە كۇشەيتۋ تالاپ ەتىلەدى. اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك سالاسىندا كيبەر قاۋىپتەرگە قارسى ءىس-قيمىل، قازاقستاندىقتاردىڭ جەكە دەرەكتەرىن قورعاۋ، اقپاراتتىق ينفراقۇرىلىم، ستراتەگيالىق نىساندار جانە ۇلتتىق اقپاراتتىق كەڭىستىكتىڭ قورعالۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋ ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
قورعانىس قابىلەتىن قامتاماسىز ەتۋ، ۇلتتىق مۇددەلەردى حالىقارالىق ارەنادا ىلگەرىلەتۋ ماسەلەلەرى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ ءداستۇرلى باعىتتارىنىڭ قاتارىنا جاتادى. سونىمەن بىرگە ولاردىڭ مازمۇنى جاڭا ايماقتىق جانە جاھاندىق سىن- قاتەرلەرگە، سونىڭ ىشىندە، گيبريدتى جانە اسيممەتريالى سىن-قاتەرلەرگە بايلانىستى ەلەۋلى وزگەرىستەرگە ۇشىرادى.
ءاربىر باسىم باعىت بويىنشا الدىن الۋ تەتىكتەرى جانە قاتەرلەردىڭ الدىن الۋ جونىندەگى ناقتى شارالار ازىرلەندى. ولار ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك تاۋەكەلدەرىن باسقارۋ جونىندەگى ءىس- قيمىل جوسپارى ارقىلى ىسكە اسىرىلادى، سونداي-اق، ۇلتتىق جوبالارعا جانە مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسىنىڭ باسقا دا قۇجاتتارىنا ەنەدى.
سونىمەن قاتار ستراتەگيا ازاماتتاردىڭ، قورشاعان ورتانىڭ قورعالۋىنا، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق سالا مەن حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىنا تونەتىن قاتەرلەردى تومەندەتۋگە قاتىستى ناقتى نىسانالى كورسەتكىشتەردى ايقىنداي وتىرىپ، تولىق قولدانبالى مانگە يە بولادى.
ستراتەگيالىق تاۋەكەلدەردى باسقارۋدىڭ وزىق ادىستەرى نەگىزىندە ينديكاتورلاردىڭ ءبىرىڭعاي جۇيەسى قالىپتاستىرىلادى. بۇل ستراتەگيانى ىسكە اسىرۋ جونىندەگى شارالارعا جەدەل مونيتورينگ جۇرگىزۋگە، ولاردىڭ ازاماتتار مەن مەملەكەتتىڭ قاۋىپسىزدىك جاعدايىنا اسەرىن باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.