بوسانۋ مەن جۇكتىلىككە قاتىستى 2019-جىلى قانداي جاردەماقىلار بەرىلەدى؟
ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ دەموگرافيالىق قۇرامىن ارتتىرۋ - دامۋدىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرىنىڭ ءبىرى.
«ازاماتتىق ۇكىمەت» مەملەكەتتىك مەكەمەسىنىڭ «ۇلتتىق كورپوراتسياسى» دەرەكتەرى بويىنشا 2019-جىلى ەڭبەكاقى تولەۋ تۋرالى قىسقاشا شولۋ جاسالدى.
جۇكتىلىككە قاتىستى قانداي جەڭىلدىكتەر بار؟
«مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ 23-1-بابىنا سايكەس جۇكتىلىك جانە بوسانۋ بويىنشا تابىستاردى جوعالتۋ جاعدايلارى بويىنشا الەۋمەتتىك تولەم، جاڭا تۋعان بالانى (بالالاردى) اسىراپ الۋ مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ جۇيەسىنە قاتىسۋشىعا تاعايىندالادى.
جۇكتىلىكتىڭ جانە بوسانۋدىڭ، جاڭا تۋعان بالانى (بالالاردى) اسىراپ الۋعا بايلانىستى تابىسى جوعالعان جاعدايدا الەۋمەتتىك تولەم ۋاكىلەتتى مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ورگانى بەلگىلەگەن تارتىپپەن شىعارىلعان ۋاقىتشا ەڭبەككە جارامسىزدىقتىڭ تىزىمىندە كورسەتىلگەن بارلىق مەرزىمگە بەرىلەدى.
پەرەناتالدىق تولەمدەردىڭ مولشەرىن جانە بالانىڭ جاسىنا دەيىن انىقتايدى.
الەۋمەتتىك تولەم سوماسى ەڭبەككە جارامسىزدىق كۇندەرىنىڭ تيىستى كوەففيتسيەنتى بويىنشا الەۋمەتتىك اۋدارىمداردى ەسەپتەۋ وبەكتىسى رەتىندە ەسەپكە الىناتىن ورتاشا ايلىق تابىستى كوبەيتۋ جولىمەن ايقىندالادى.
الەۋمەتتىك جارنالاردى ەسەپتەۋ وبەكتىسى رەتىندە ەسەپتەلگەن تابىستىڭ ورتاشا ايلىق سوماسى الەۋمەتتىك جارنالار سوڭعى ون ەكى كۇنتىزبەلىك ايدا (وسى كەزەڭدە الەۋمەتتىك جارنالاردان ءۇزىلىستىڭ بولۋىنا قاراماستان) تولەنگەن الەۋمەتتىك اۋدارىمدار سوماسىن ءبولۋ ارقىلى ايقىندالادى، الەۋمەتتىك جاردەماقىلار قۇقىعى ون ەكى.
الەۋمەتتىك تولەمدى ەسەپتەۋ ءۇشىن (ر س ۆ) «مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2003-جىلعى 4- ساۋىردەگى 405№ -II زاڭىنىڭ 23-1-بابىنىڭ 4-تارماعىندا جازىلعان فورمۋلا قولدانىلادى.
ر س ۆ =زسرم * كدنت - 10%، مۇندا:
Zsrm - جۇمىسشىنىڭ ورتاشا ايلىق جالاقىسى، تەڭگەمەن؛
ك د ن ت - مۇگەدەكتىك كوەففيتسيەنتى؛
%10- مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارىنىڭ مولشەرى.
ورتاشا ايلىق كىرىس مولشەرىن جانە قاتىناسىن ەسەپتەۋ ءۇشىن كەلەسى فورمۋلالاردى پايدالانىڭىز: Ssrm = SD12m / 12, مۇندا:
SD12m - جارنانىڭ باستالۋىنا دەيىنگى وتكەن جىلداعى جالپى تابىستىڭ سوماسى تەڭگەمەن؛
12 جىل بويىنداعى اي.
Kdnt = DB / 30، مۇندا:
د ب - ستاتسيوناردان مۇگەدەكتىك كۇندەرى؛
30 - كۇنتىزبەلىك ايداعى كۇندەر سانى.
فورمۋلالاردى قالاي قولدانۋ كەرەكتىگىن جاقسى ءتۇسىنۋ ءۇشىن، مىسالعا نەگىزدەلگەن جۇكتىلىك پەن بوسانۋدىڭ ارتىقشىلىقتارىن ەسەپتەپ شىعارامىز:
اۋرۋحانا 2019-جىلعى 1- مامىردان باستاپ ستاندارتتى 126 كۇندە بەزەندىرىلگەن. قىزمەتكەردىڭ جالاقىسى ايىنا 41,300 تەڭگەنى قۇرادى، ال جەلتوقسان ايىندا ولار 12560 تەڭگە سىياقى تولەدى.
پايدا مولشەرىن ەسەپتەۋ ءۇشىن ەسەپتەۋلەردى جۇرگىزەمىز:
ەڭبەككە جارامسىزدىق جاعدايىندا ساقتاندىرىلعان وقيعادان بۇرىنعى جالپى كىرىس - جۇكتىلىك 41,300 * 12 ايعا تەڭ بولادى. + 12560 = 508160 تەڭگە.
ورتاشا ايلىق جالاقى: 508,160 / 12 = 42,346.67 تەڭگە بولادى.
مۇگەدەكتىك كوەففيتسيەنتى: 126/30 = 4.2.
جۇكتىلىكتەگى الەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ مولشەرى: 42346,67 * 4,2 - 10% = 160070,40 تەڭگە.
تولەمدى الدىن-الا نەمەسە كۇردەلى جەتكىزۋ ءۇشىن، كەسار سەكتسياسىنا قالاي تولەۋ كەرەك.
ايەلدەر ءۇشىن مۇگەدەكتىك تۋرالى كۋالىك 140 كۇن ۇزاقتىعى - كۇردەلى جەتكىزۋ جاعدايىندا نەمەسە ەكى نەمەسە ودان دا كوپ بالانىڭ تۋىلۋىنا بايلانىستى. ول، ارينە، تولەمدەرگە اسەر ەتەدى. اراقاتىناسى 4,7 بولادى جانە ايىرما رەتىندە تولەنەدى.
جۇمىسپەن قامتىلعان ايەلدەرگە تولەنەتىن الەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ مولشەرىن ەسەپتەۋ كەزىندە ماكسيمۋم ورناتىلعانىن ەسكەرۋ قاجەت.
ماسەلەن، ەگەر ايدا ايەل ەڭ تومەنگى جالاقىنىڭ (ەڭ تومەنگى جالاقىنىڭ ەڭ تومەنگى جالاقىسى) 7 دەن كوپ قۇندىلىعى بولسا، وندا بۇل شەكتى ءمان قابىلدانادى. 2019-جىلى الەۋمەتتىك تولەمدەردى ەسەپتەۋ ءۇشىن ەڭ كوپ ايلىق كىرىس 297,5 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى، ال مەملەكەت كەپىلدەندىرىلگەن اقشانىڭ ءوزى 1,249,500 تەڭگەنى قۇرايدى.
بوسانعاننان كەيىن قانداي ارتىقشىلىقتار بار؟
بوسانعاننان كەيىن، ايەلدەرگە ءبىر جاسقا تولعانعا دەيىن بالا تۋۋ ءۇشىن ءبىرجولعى جاردەماقى جانە بالاعا كۇتىم جاساۋ جاردەماقىسى سياقتى ماتەريالدىق قولداۋ تۇرلەرى بەرىلەدى.
سونداي-اق، زاڭعا سايكەس، ءبىر جاسقا تولعاننان كەيىن بالا كۇتىمى بويىنشا تابىسى جوعالعان جاعدايدا اي سايىنعى الەۋمەتتىك تولەم مولشەرى ورتاشا ايلىق كىرىستى تابىستى اۋىستىرۋ مولشەرلەمەسىنە كوبەيتۋ ارقىلى انىقتالادى.
الەۋمەتتىك جارنالاردى ەسەپتەۋ وبەكتىسى رەتىندە ەسەپتەلگەن تابىستىڭ ورتاشا ايلىق سوماسى الەۋمەتتىك جارنالار سوڭعى جيىرما ءتورت ايعا (الەۋمەتتىك اۋدارىمدارداعى ۇزىلىستەردىڭ بار-جوعىنا قاراماستان) بولىنگەن ايدىڭ الدىنداعى وسى كەزەڭدە بولىنگەن كەزدە ايقىندالادى. الەۋمەتتىك جاردەماقى الۋ قۇقىعى جيىرما ءتورت. تابىستى وتەۋ كوەففيتسيەنتى - 0,4.
الەۋمەتتىك تولەمدەر سوماسىن ەسەپتەۋ كەزىندە، الەۋمەتتىك اۋدارىمدار الەۋمەتتىك اۋدارىمدار جاسالاتىن ايدىڭ الدىنداعى سوڭعى جيىرما ءتورت اي ىشىندە الەۋمەتتىك اۋدارىمدار جاسالىناتىن تابىس سوماسى جيىرما تورتكە دەيىن بولىنەدى.
بالاعا كۇتىم جاسايتىن الەۋمەتتىك جاردەماقىنىڭ مولشەرى ءبىر جىلعا دەيىن (BD1) دەمالىستىڭ الدىنداعى ەكى جىلداعى تابىسقا بايلانىستى جانە فورمۋلا بويىنشا انىقتالادى:
do1 = Dh2g / 24 * 0.4 - 10%، مۇندا
DKh2g - جارعىنىڭ الدىنداعى ەكى جىلداعى جالپى تابىس؛
24 كۇنتىزبەلىك ايلاردىڭ سانى؛
0,4 - 5-تارماقتا بەلگىلەنگەن؛ 23.02.2003 -جىلعى № 405-II كوەففيتسيەنتىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى 23-2؛
%10- زەينەتاقى قورىنا مىندەتتى جارنالار سوماسى.
تولەمدەر سانى بالالاردىڭ سانىنا بايلانىستى ما؟
بالانىڭ تۋىلۋىنا ارنالعان جاردەماقى جۇمىسقا تارتىلماعان بارلىق ايەلدەرگە قاتىستى. بۇل الەۋمەتتىك تولەم مەملەكەتتىك بيۋجەت قاراجاتى ەسەبىنەن جۇزەگە اسىرىلادى. بالاعا قولداۋ كورسەتۋ مولشەرى بەكىتىلدى. ونىڭ مولشەرى تەك وسى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەنىنە بايلانىستى. ولشەمدى انىقتاعان كەزدە، ورناتىلعان ءمان MCI (ەڭ تومەنگى ەسەپتىك ءمان) كوبەيتىلەدى. ەگەر وتباسىندا ءبىرىنشى نەمەسە ءۇشىنشى نارەستە پايدا بولسا، وندا بەلگىلەنگەن ءمان 38، ال ءتورتىنشى نەمەسە كەيىنگى نارەستە 63 جاستا بولسا. 2019-جىلى ول 2525 تەڭگەنى قۇرايدى.
بۇل دەگەنىمىز، 2019-جىلى تۇڭعىش نەمەسە ەكىنشى / ءۇشىنشى بالاعا دۇنيەگە كەلگەن انالارعا ءبىر رەت 38 * 2525 = 95955 تەڭگە تولەنەدى. ەگەر بۇل وتباسىنىڭ ءتورتىنشى نەمەسە كەلەسى بالاسى بولسا، وندا تولەم 63 * 2525 = 159075 تەڭگە بولادى.
جۇمىس ىستەمەيتىن انالارعا قانداي تولەمدەر قاراستىرىلعان؟
جۇمىسسىز ادامدار ءۇشىن بالا كۇتىمى بويىنشا جاردەماقى اتا-انالار بالاسىنىڭ شوتىنا بايلانىستى بولاتىن بەلگىلەنگەن مولشەردە بەلگىلەنەدى.
وتباسىنداعى بالاعا بايلانىستى تولەمدەردىڭ مولشەرى:
1 - 5.76 ە ر ت؛
2 - 6.81 ا ە ك؛
3 - 7,85 MCI؛
4- جانە كەلەسى-8,9 MCI.
اكەلەرگە تولەمدەر تولەۋ مۇمكىن بە؟
«مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ 23-2-بابىنىڭ 1-تارماعىنا سايكەس تولەم الەۋمەتتىك اۋدارىمدار جاسالاتىن مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ جۇيەسىنە قاتىسۋشىعا جۇكتەلەدى جانە مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنان الەۋمەتتىك تولەمدەردى الۋعا قۇقىعى بار.
زاڭنىڭ 6-بابىنا سايكەس، مەملەكەت ازاماتتارعا مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ تۇرلەرى بويىنشا الەۋمەتتىك قاۋىپ-قاتەر تۋىنداعان جاعدايدا الەۋمەتتىك جاردەماقى الۋعا قۇقىق بەرەدى. سونىمەن قاتار، تولەمدى تولەۋ ماقساتىندا الەۋمەتتىك تاۋەكەل - ول ءبىر جاسقا تولعانعا دەيىن بالا كۇتىمىنە بايلانىستى تابىستىڭ جوعالۋىنا اكەپ سوقتىراتىن وقيعانىڭ پايدا بولۋى، ونىڭ ناتيجەسىندە مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ جۇيەسىنە قاتىسۋشى تولەمدى الۋ قۇقىعىنا يە بولادى.
باسقاشا ايتقاندا، ەكەۋى دە اكەسى مەن اناسى الەۋمەتتىك جەڭىلدىكتەر الادى.
جوعارىدا ايتىلعانداردىڭ نەگىزىندە الەۋمەتتىك جاردەماقى تاعايىنداۋ قۇقىعى ءبىر جاسقا تولعانعا دەيىن بالا كۇتىمىنە بايلانىستى تابىس تاپپاي قالعان ادامدارعا بەرىلەدى.
ەگەر ولار ءۇش ايعا جويىلماسا، الەۋمەتتىك تولەمدەر بويىنشا كارتاعا سالىنعان اقشاعا نە بولماق؟ كارتوچكا بۇعاتتالا ما؟
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى بەكىتكەن ەرەجەلەر نەگىزىندە، ەگەر بەنەفيتسياردىڭ بانكتىك شوتىندا ءۇش نەمەسە ودان دا كوپ ايلار بويىنشا شىعىس وپەراتسيالارى بولماسا، ولار توقتاتىلا الادى. اي سايىنعى اقشانى الۋ ۇسىنىلادى. ءسىزدىڭ اقپاراتتارىڭىز ءۇشىن ارتىقشىلىقتى تولەۋگە ارنالماعان باسقا شوتتارداعى اقشا جيناۋعا بولادى.
كوپ بالالى انالارعا جانە جالعىزباستى انالارعا قانداي الەۋمەتتىك جەڭىلدىكتەر بەرىلەدى؟
1-تارماققا سايكەس. بالا اسىراپ العان، (اسىراپ العان) وتباسىنىڭ 4- زاڭى «التىن القا»، «كۇمىس القا» ماراپاتتالعان نەمەسە بۇرىن الىنعان كوپتەگەن بالالاردىڭ انالارىنا تاعايىندالعان جانە تولەنەتىن اي سايىنعى مەملەكەتتىك جاردەماقى الۋعا قۇقىعى بار «انا گەروينى» اتاعى، 1 جانە Ⅱ دارەجەلى «انا داڭقى» وردەنىمەن ماراپاتتالدى. ارتىقشىلىقتارى 6.40 ا ە ك مولشەرىندە بەلگىلەنەدى.
قولدانىستاعى زاڭنامادا رەسپۋبليكالىق بيۋجەتتەن «جالعىزباستى» ساناتىنداعى الەۋمەتتىك تولەمدەر قاراستىرىلماعان.