ميلليوندى 17 جاسىندا تاپقان

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - مەكتەپتە فۋتبول ويناي الماعانى ءۇشىن ەشكىم ونى كومانداسىنا العىسى كەلمەيتىن.

ساباقتى ناشار وقىعانىنا بولا مۇعالىمدەرىنەن تالاي ءسوز دە ەستىدى. ءبىراق ول تاۋى شاعىلىپ، ەڭسەسىن تۇسىرمەدى. كەرىسىنشە «نەدە بولسا بىرنارسە ۇيرەنىپ، ءوزىمدى دالەلدەيمىن» دەگەن ماقسات قويدى. ارتىندا تىرەپ تۇرعان اعا- كوكەلەرى دە، باي اكەسى دە جوق. جوقتىقتىڭ نە ەكەنىن ءبىر كىسىدەي كورىپ ءوستى.

17 جاسىندا العاشقى ميلليونىن تاپتى. جۇرت ونى ەلباسىعا ساعات سىيلاعان كاسىپكەر رەتىندە تانيدى. ەندەشە تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇرداسى، 6 بىردەي كاسىپتىڭ تىزگىنىن ۇستاپ وتىرعان ارمان توسقانبايەۆتىڭ جەتىستىككە جەتۋ جولىنا بىرگە ۇڭىلسەك.

«1997 -جىلى 1-سىنىپقا باردىم. سول ۋاقىتتا ۇيدە ەسكى بۋرجۋي پەشپەن جىلىناتىنبىز. ۇيدە جەيتىن تاماق تا بولمادى. جالپى اكە- شەشەمنىڭ جوعارى ءبىلىمى بولعان ەمەس. انام ىدىس جۋىپ، اس پىسىرگەن. ال اكەم شاحتادا جۇمىس ىستەدى. ياعني مەن جۇرت ويلاعانداي باي بيزنەسمەننىڭ بالاسى ەمەسپىن. ءبىراق اكەمنىڭ ايتقان سوزدەرى مەنىڭ باي بيزنەسمەن بولۋىما ۇلكەن اسەرىن تيگىزدى. بيزنەس باستاۋىما وتباسىمداعى قاجەتتىلىك سەبەپ بولدى. ءاردايىم «اقشا جەتىسپەيدى. اقشا تابۋ كەرەك» دەگەن سەزىم بولاتىن. كومپيۋتەر جوندەپ اقشا تابۋدىڭ ءدامىن سەزدىم. قازىرگى كۇنگە دەيىن قاي كاسىپتى باستاسام دا كومپيۋتەردى جاقسى بىلگەنىم كومەكتەسىپ كەلەدى. بيزنەسكە كەلۋىمە جوقشىلىقتان گورى، ەرمەك رەتىندە قاراۋىم كوپ اسەر ەتتى. اتا- انام قىزىعۋشىلىعىمدى قولداپ سول كەزدە ەشكىمنىڭ قولى جەتە بەرمەيتىن قىمبات كومپيۋتەردى نەسيەگە الىپ بەردى. ءالى كۇنگە دەيىن اتا- اناما سول ءۇشىن راقمەت ايتامىن. سول كەزدە كومپيۋتەر الىپ بەرمەگەندە، مەن وسىنداي بولماس ەدىم» دەپ باستادى ءسوزىن كاسىپكەر.

ديپلومسىز ميلليونەر

ارمان توسقانبايەۆتىڭ بالالىق شاعى قاراعاندى قالاسىندا ءوتتى. 5-6 سىنىپتاردا كومپيۋتەرلىك تەحنيكالارعا قىزىعا باستايدى. سول كەزدىڭ وزىندە دوستارى مەن تۋىستارىنىڭ، مۇعالىمدەرىنىڭ، كورشىلەرىنىڭ كومپيۋتەرلەرىن جوندەپ، 200-500 تەڭگە تاباتىن. سونىڭ ارقاسىندا قولىنان كەلەتىن ءىس ارقىلى اقشا تابۋعا بولاتىنىن ءتۇسىنىپ، ەڭبەكتىڭ ءدامىن سەزدى. كاسىپكەر بولسام دەگەن وي دا سول كەزدە تۋىپتى.

«تەحنيكاعا جاقىن بولعاننان كەيىن شىعار، ماعان ءاردايىم بيلل گەيتس ۇنايتىن. كوپ ۋاقىتىمدى كومپيۋتەرلىك باعدارلامالاردى يگەرۋگە جۇمساعاندىقتان، ساباق ۇلگەرىمىم ناشار بولدى. سوسىن 11 سىنىپتا ۇبت تاپسىرعاندا شەكتىك بالل جيناي الماي، وقۋعا تۇسپەدىم. ءبىر جىل جۇمىس ىستەپ بوس ءجۇردىم. سول ۋاقىتتا كومپيۋتەردەن الىس كەتپەي، ءبىر ماماندىق الۋ كەرەك ەكەنىن ۇقتىم. ءبىزدىڭ قوعامدا ۇستازدار دا، اتا- انالار دا باستىسى، ديپلوم ال دەيدى. ءبىراق ماماندىقتى قالاي تاڭداۋ كەرەكتىگىن ەشكىم ايتپايدى. ومىرىمدەگى ءبىرىنشى قاتەلىگىم - ديپلوم الۋ ءۇشىن ۋنيۆەرسيتەتكە تۇسكەنىم. تومسك قالاسىنا فيزيكا- ماتەماتيكا باعىتىنداعى تەحنيكالىق فاكۋلتەتكە ءتۇستىم. ءبىراق بۇل پاندەر مەن ءۇشىن قيىن بولدى.

ەكىنشى كۋرستا وزىمە «بولاشاقتا وسى تاڭداعان ماماندىعىڭمەن جۇمىس ىستەيسىڭ بە؟ كەرەك پە ساعان؟» دەگەن سۇراقتار قويدىم. تومسكتە وقىپ ءجۇرىپ كومپيۋتەرلىك تەحنيكا بولىمنەن جۇمىس تاۋىپ، بيزنەسپەن دە اينالىستىم. ساباققا ءجيى ۇلگەرە بەرمەيتىنمىن. وسىلايشا كوپ سۇراعىمنىڭ ءتۇيىنىن تاپتىم. قايدا بارسام دا قولىمنان كاسىپپەن اينالىسۋ عانا كەلەتىنىن ۇقتىم. وقۋىمدى تاستاپ، ءجۇرىپ جۇرگەن قىزىما: «قازاقستانعا قايتامىن. مەنىمەن بىرگە بارعىڭ كەلسە بار. قالعىڭ كەلسە، قال» دەپ ۇسىنىس ايتتىم. ول ماعان «سەنىمەن بىرگە بارامىن» دەپ جاۋاپ بەردى. مىنە، سودان بەرى 10 جىل ءوتتى» دەدى ارمان توسقانبايەۆ.

كاسىپكەردىڭ ايتۋىنشا، جاستار ەرتە ۇيلەنۋدەن قاشپاۋى كەرەك. سەبەبى بۇل تاڭداۋ ءومىر جولىڭداعى ۇلكەن ءىستى تىندىرعانمەن بىردەي. وتباسى ساعان ەرتەرەك اياققا نىق تۇرۋىڭا قاي جاعىنان بولسىن سەپتىگىن تيگىزەدى. بيزنەستە العا جىلجۋدا ايەلىڭنىڭ دە قوسار ۇلەسى زور.

يدەيادان بيزنەسكە دەيىن

100 جاڭا ەسىمگە كىرگەن جاس كاسىپكەردىڭ ماقساتى دا وزگەشە. ول قازاقستاندى ديماش پەن گولوۆكين سياقتى الەمگە تانىتقىسى كەلەدى. ءبىراق ونەرىمەن ەمەس، كاسىپ ارقىلى. بۇگىندە 6 كومپانيانىڭ تىزگىنىن ۇستاپ، مىڭنان استام ادامدى جۇمىسپەن قامتىپ جۇرگەن كاسىپكەر 5 جىلدىڭ ىشىندە 50 مەملەكەتكە كىرۋگە بەل بۋىپ وتىر. ارمان توسقانبايەۆتىڭ ەلگە تانىمال جوبالارىنىڭ ءبىرى - «OTAN» ساعاتى.

ەلتاڭبا مەن قازاقى ويۋ- ورنەكپەن بەدەرلەنگەن وتاندىق ونىمگە شەتەلدىكتەر تاراپىنان بولسىن، قازاقستاندىقتار جاعىنان بولسىن سۇرانىس ەرەكشە.

«بۇل بيزنەستى قولعا الماس بۇرىن ون شاقتى كومپانيا اشىپ، ولاردى جاۋىپ ۇلگەرگەن ەدىم. 2015 -جىلى ايبەك ەسەنوۆ ەسىمدى ارىپتەسىم ەكەۋمىز «OTAN» دەپ اتالاتىن ساعات كومپانياسىن اشتىق. بارلىق بانك «ماقۇلىقسىڭ با؟ قازاقستاندا قايداعى ساعات كومپانياسى؟» دەپ كۇلىپ، نەسيە بەرۋدەن باس تارتتى. الدىمەن تاپسىرىس پەن اقشانى الىپ، كەيىن سول اقشاعا ساعات جاساۋعا كىرىستىك. ەكى-ءۇش ايدىڭ ىشىندە جينالعان 40 مىڭ دوللارعا ساعات قۇراستىرىپ شىقتىق.

«OTAN» ساعاتى ماركەتينگتىك تۇرعىدا وتە جاقسى جوبا بولدى. مەن ءۇشىن بۇل - ۇلكەن ماقتانىش. شەتەلدىكتەر ساعاتقا بەينەلەنگەن ەلتاڭبامىزدى كورىپ «نە دەگەن سۇلۋلىق» دەپ تاڭقالادى» دەدى كاسىپكەر.

2016 -جىلى ارمان توسقانبايەۆ تاعى ءبىر ارىپتەسى دياس تاستانبەكوۆپەن بىرگە بازيليك، رۋككولا جانە باسقا دا وسىمدىكتەردى جىلىجايدا سۋمەن ەمەس، تۇمانمەن وسىرەدى. كەيىن بۇل ونىمدەردى قازاقستانداعى مەيرامحانالارعا ساتادى. ايتۋىنشا، مۇنداي اەروپونيكالىق جىلىجاي قازاقستاندا بۇرىن- سوڭدى بولماعان. اراعا ءبىر جىل سالىپ كاسىپكەر كريپتوۆاليۋتا كومپانياسىن اشىپ، وسى كومپانيادا سەربەر اتتى كريپتو-ءاميان شىعارادى. سونداي-اق ءىرى عيماراتتاردىڭ ماكەتىن جاساۋمەن اينالىساتىن جانە ءارتۇرلى ايماقتاعى ادامدارعا ونلاين دارىگەرلىك كومەك كورسەتەتىن جوبالارى بار. ارمان بيزنەس باستاعىسى كەلەتىن جاستارعا ارناپ «قازاقستاندا 0 دەن بيزنەس باستاۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ رەتىندە ءوزىنىڭ كىتابىن دا جازعان.

«قازىرگى تاڭدا بيزنەس باستاۋعا كومەكتەسەتىن كىتاپتار وتە كوپ. ءبىراق ولاردىڭ بارلىعى ءبىر- بىرىنە ۇقسايدى. ەكىنشىدەن، ول كىتاپتاردا كوبىنەسە باتىس ەلدەردەگى بيزنەسمەندەردىڭ تاجىريبەسى جيناقتالعان. وسى بيزنەس كىتاپتاردى وقىپ كورمەسەم دە، ءبىر كىتاپ جازدىم. ەشكىمگە ەلىكتەۋگە تىرىسپادىم، تەك ءوزىمنىڭ تازا كوزقاراسىم. ىشىندە اتا- انامەن قارىم- قاتىناس، بولاشاق جار تاڭداۋ تاقىرىپتارى دا قامتىلعان. كاسىپ اشىپ، كاسىپتى ەندى باستايمىن دەگەن جاستارعا باعىت- باعدار كورسەتۋ - مەن ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك. مەنىڭ كومپانيالارىم قازىر 11 مەملەكەتتە جۇمىس ىستەيدى. وسىلاي قازاقتىڭ اتىن تانىتۋ، مىڭنان استام ادامدى جۇمىسپەن قامتۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى. بيزنەس باستايمىن دەگەن ادامعا قازىرگى كۇنى بارلىق جاعداي جاسالعان. كاسپيمەن يپ اشا الاسىز، Egov-پەن ج ش س اشا الاسىز. بارلىعى ىڭعايلى. بيزنەس اشۋ ماقتان ەمەس، ماسەلە ءوز سالاڭدى جاڭىلماي تابۋدا. بىزدە نارىق قاتتى دامىماعان، قاي باعىتتى الساق تا كاسىپتى دوڭگەلەتىپ اكەتۋگە بولادى. قازاقستانداعى ازىق- تۇلىكتىڭ 50 پايىزى شەتەلدەن اكەلىنەدى ەكەن. بۇل - قازاقستاننىڭ ءدال سولاي شىعارۋعا مۇمكىندىگى بار دەگەن ءسوز. ادام اناليتيكالىق تۇرعىدا قانداي بيزنەستىڭ جەتىسپەيتىنىن شەتەلگە شىقپاي- اق، ەلدە ءجۇرىپ تە تابا الادى» دەدى ارمان توقسانبايەۆ.

جاس كاسىپكەر قولىنا تۇسكەن اقشانى بىردەن جاڭا جوباعا سالىپ وتىرادى. ءبىر جەردەن تابىس تاۋىپ جاتسا، ءۇشىنشى- ءتورتىنشى جوبانى قولعا الىپ ۇلگەرەدى. ءوزىنىڭ ايتۋىنشا وسى ۋاقىتقا دەيىن قىمبات ۇيدە تۇرىپ، مىقتى كولىك مىنۋگە قىزىققان ەمەس. ءتىپتى، كەي ادام سەكىلدى كيىم تاڭداۋعا كوپ ۋاقىت جۇمسامايتىن كورىنەدى.

«قيىندىقتار ءبىزدى شىنىقتىرادى. مەن شابىتتى ەكىگە بولەمىن. بىرەۋى - ءوزىم شىعاراتىن موتيۆاتسيا، ەكىنشىسى - سىرتتان الاتىن موتيۆاتسيا. كەزدەسۋدەن كەيىن، سۇحباتتان كەيىن بىرەۋدەن العان موتيۆاتسياڭىز ۇيىقتاپ تۇرعاننان كەيىن 50, 25 پايىزعا ازايىپ، سوڭىندا ءبىتىپ قالادى. ال ادامنىڭ ءوزى وياتقان ىشكى موتيۆاتسياسى ەشقاشان تاۋسىلمايدى. كىشكەنتاي بالا كۇنىنە ءبىر قادام باسسا ءماز بولامىز عوي. سول سياقتى ادامدار دا كۇنىنە كىشكەنتاي بولسا دا ءبىر جەتىستىككە جەتىپ وتىرۋى كەرەك. مۇنداي ىشكى موتيۆاتسيانى ناتيجەلى ادامدار عانا وياتا الادى. ءبىز كۇندىك، اپتالىق جوسپارلار دايىندايمىز. سوعان جەتكەن كەزدە وعان قۋانامىز. بۇل ماعان شابىت بەرەدى» دەدى ول.

ارمان - ونىڭ اتى عانا ەمەس، تۇتاس بولمىسى. ول - ارماندارىن جۇزەگە اسىرا الاتىن، ناقتى ماقسات قويىپ بولاشاعىن بولجاي الاتىن كاسىپكەر.


كوكتەم قارقىن


«استانا اقشامى»


سوڭعى جاڭالىقتار