قازاقپارات كۇنتىزبەسى: 13- تامىز
ەستە قالار وقيعالار
1920-جىلى روستانىڭ ورىنبور-تورعاي بولىمشەسى نەگىزىندە ءبىرىنشى قازاق اقپارات اگەنتتىگى، قازىرگى «قازاقپارات» حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى» قۇرىلدى.
1925-جىلى - اگەنتتىك اتى قازروست بولىپ وزگەرتىلدى.
1937-جىلى - قازتاگ دەگەن اتپەن قازاق ك س ر مينيسترلەر كەڭەسىنىڭ قاراۋىنا بەرىلدى.
1997-جىلى قىركۇيەكتىڭ 10 ىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 3629№ جارلىعىمەن «قازاق اقپارات اگەنتتىگى (ق ا ز ا ا) « رەسپۋبليكالىق قازىنالىق كاسىپورنى بولىپ وزگەرتىلدى.
2002-جىلى قاراشانىڭ 8 ىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ 1186№ قاۋلىسىنا سايكەس قاز ا ا گ نەگىزىندە «قازاق اقپارات اگەنتتىگى» ۇلتتىق كومپانياسى («قازاقپارات» ۇ ك) قۇرىلدى.
2008-جىلى شىلدەنىڭ 3 ىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ 668№ قاۋلىسىنا سايكەس «ارنا مەديا» ۇلتتىق اقپاراتتىق حولدينگى» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ قۇرامىنا كىردى.
2012-جىلعى تامىزدان 2014-جىلعا دەيىن «قازاقستان» رترك» ا ق قۇرامىندا بولدى.
2014-جىلدىڭ قاڭتارىندا «قازاقپارات» ەلدە العاشقى حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى (ح ا ا) مارتەبەسىنە يە بولىپ، ءوز تاريحىنىڭ جاڭا كەزەڭىن باستادى.
2004-جىلى اگەنتتىك پايدالانۋشىلارىنا جاڭالىقتاردى قازاق تىلىنەن لاتىن قارپىنە اكادەميك ءابدۋالي قايداروۆتىڭ ادىسىمەن كوشىرۋدىڭ جاڭا نۇسقاسىن ۇسىندى. بۇل وسى ءادىستى ءىس جۇزىندە قولدانعان العاشقى اقپارات اگەنتتىگى بولدى. كيريلليتسا قارپىن وقي المايتىن شەتەلدەگى وتانداستارىمىز تاريحي وتانىنداعى بولىپ جاتقان وقيعالاردى ءبىلىپ وتىرۋعا مۇمكىندىك الدى.
«قازاقپارات» جاڭالىقتارى اگەنتتىكتىڭ www.inform.kz ۆەب-سايتى ارقىلى قازاق، ورىس، اعىلشىن، توتە جازۋ، قىتاي، وزبەك تىلدەرىندە تاراتىلادى.
2003-جىلى باتىس قازاقستان وبلىسى جاڭاقالا اۋدانى ورتالىعىنان 130 شاقىرىم جەردەگى بەكەتاي قۇمدارىندا يساتاي-ماحامبەت كوتەرىلىسشىلەرىنىڭ پاتشا اسكەرىمەن شايقاسقانىنا ارنالعان ەسكەرتكىش ورناتىلدى. ءدال وسى جەردە 1837-جىلعى قاراشانىڭ 15 ىندە كۇرەسكەرلەر بوستاندىق ءۇشىن پاتشا اسكەرىنە قارسى تۇرعان تاريحي تاستوبە شايقاسى بولدى.
كوتەرىلىسشىلەردى يساتاي تايمانوۆ پەن ماحامبەت وتەمىس ۇلى باسقاردى. ەسكەرتكىشتىڭ بيىكتىگى 5 مەتر، ال سالماعى 3 توننا. يساتاي مەن ماحامبەتتىڭ باستاعان شايقاس تۋرالى مالىمەتتەر قابىرعاعا قاشالعان.
2007-جىلى باتىس قازاقستان وبلىسىندا ارحەولوگيالىق جانە ولكەتانۋ جۇمىستارى ناتيجەسىندە ۇلى اقىن ءارى باتىر ماحامبەت وتىرعان زىنداننىڭ ەسىگى تابىلدى. توبەسى دوڭگەلەنىپ ورىلگەن، تىك ءتورتبۇرىشتى قابىرعالارى قىش-تاستان قالانعان بۇل زىنداننىڭ بيىكتىگى 3، ەنى 4 مەتردەي بولعان. ىشىنە كىرگەندە، تاستان تراپەتسيا ەتىپ ورىلگەن باسپالداقپەن 1-1,5 مەتردەي تومەن تۇسۋگە تۋرا كەلەدى.
جوعارى جاعىندا ەكى تورلى تەرەزە بولعان. قابىرعالارىنا تۇتقىننىڭ قولىن بايلايتىن تەمىر شىعىرشىقتار بەكىتىلىپتى. ەسىكتىڭ جاسالۋى ەرەكشە، ەشقانداي دانەكەرلەۋشى قۇرالسىز تەمىردەن ءتۇرلى ويۋ- ورنەكتەر سالىپ، ونى مىقتاپ بەكىتكەن.
ماحامبەت وتەمىسوۆتى (1804-1846) ورىنبور گۋبەرناتورىنىڭ بۇيرىعى بويىنشا 1841-جىلى جىلىوي جاعىندا كازاك-ورىس اسكەرى تۇتقىنعا الادى. سودان ونى الدىمەن گۋريەۆكە (اتىراۋ) اكەلگەن، سوسىن كالمىكوۆقا (تايپاق) جەتكىزگەن. كالمىكوۆتان ورالعا اپارا جاتقاندا انتون اۋىلىنداعى (قازىرگى اتامەكەن اۋىلى) زىندانعا سالىپ، ءبىر ءتۇن «تۇنەتكەن».
2007-جىلى قىتايدا قازاق جازۋشىسى جانە دراماتۋرگى، اتىراۋ وبلىسىنىڭ تۋماسى راحىمجان وتاربايەۆتىڭ توتە جازۋمەن جانە قىتاي تىلىندە جارىق كورگەن «سوعىستىڭ سوڭعى بومباسى» (قىتاي اۋدارماسى - «حەي سيۋانفەن») كىتابىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى.
جيناققا «بايتەرەك»، «امەريكانىڭ ۇلتتىق بايلىعى»، «جالعىزدىق»، «جايىق تۋرالى اڭىز» جانە ت. ب. پوۆەستەرى مەن تاريحي اڭگىمەلەرى كىردى. كىتاپ قىتايدا تۇراتىن قازاقتار قوعامىنىڭ باستاماسىمەن اۋدارىلدى.
2010-جىلى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ الماتى وبلىسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا قىزىلاعاشتاعى تاسقىن سۋدان قازا تاپقاندارعا قويىلعان ەسكەرتكىش مونۋمەنتكە بارىپ، تاعزىم ەتتى، جۇرتشىلىقپەن كەزدەستى. ەسكەرتكىشتىڭ اۆتورى - قازاقستان ساۋلەتشىلەر وداعىنىڭ مۇشەسى قابي باۋلىقوۆ.
ەسكەرتكىشكە انانىڭ تاسقىننان قايدا قاشارىن بىلمەي الاسۇرعان ءساتى بەينەلەنگەن. بەتون مەن گرانيتتەن جاسالعان ەسكەرتكىشتىڭ بيىكتىگى - 7، ەنى -14 مەتر.
2010-جىلى الماتىدا قازاقستانداعى تۇڭعىش مۇگەدەكتەر ارباسىمەن جۇرەتىن مۇمكىندىكتەرى شەكتەۋلى ازاماتتاردىڭ وتباسىلارى ءۇشىن مامانداندىرىلعان تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى. جەرگىلىكتى بيۋجەتتەن قۇرىلىسقا 227 ميلليون تەڭگە ءبولىندى.
2012-جىلى قازاقستاندىق بوكسشى سەرىك ساپيەۆ وليمپيادانىڭ ەڭ شەبەر بوكسشىسىنا بەرىلەتىن ۆەل باركەر كۋبوگىن جەڭىپ الدى.
2012 -جىلى لوندوندا وتكەن 30-جازعى وليمپيادا ويىندارىنداعى بارلىق جەكپە-جەگىندە بوكسشى ۇزدىك تەحنيكاسىمەن كوزگە تۇسكەن. سەرىك ساپيەۆ ۆەل باركەر كۋبوگىن العان ءۇشىنشى قازاقستاندىق سپورتشى اتاندى.
1996 -جىلى اتلانتادا وتكەن وليمپيادا ويىندارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بۇل جۇلدە وليمپيادا چەمپيونى ۆاسيلي جيروۆقا بەرىلگەن. افينا-2004 ويىندارىندا وليمپيادا چەمپيونى اتانعان تاراز بوكس مەكتەبىنىڭ وكىلى باقتيار ارتايەۆ تا وسى كۋبوكتى جەڭىپ العان. لوندوندا بۇل مارتەبەلى كۋبوك سەرىك ساپيەۆكە تابىستالدى.
2014-جىلى اتاقتى بەرلين سيمفونيالىق وركەسترىنىڭ تاريحىندا تۇڭعىش رەت قازاقستان وكىلى جەكە ونەر كورسەتتى. بەرليندە وتكەن Audi Klassik Open Air كلاسسيكالىق مۋزىكا فەستيۆالى شەڭبەرىندە بەرلين سيمفونيالىق وركەسترىنىڭ ديريجەرى ليورا شامبالدىڭ باسشىلىق ەتۋىمەن دۇنيەجۇزىنە بەلگىلى قازاقستاندىق سكريپكاشى، كوپتەگەن اتاقتى حالىقارالىق سىيلىقتاردىڭ لاۋرەاتى، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى ايمان مۇساقوجايەۆانىڭ جەكە كونسەرتى ءوتتى.
2016-جىلى ش. قالداياقوۆ اتىنداعى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستىق فيلارمونياسى، «تۇمار» فولكلورلىق ءانسامبلى جانە «قازىنا» ءبي ءانسامبلى اۋستريا ەلىنىڭ فيللاح جانە كلاگەنفۋرت قالاسىنا ات باسىن بۇرىپ، ەۋروپاداعى ەڭ ءىرى Villacher Kirchtag فولكلورلىق فەستيۆالىندە العاش رەت قازاقستاندى تانىتتى.
2017 -جىلى پاۋەرليفتەرشى گۋزال ەرگەشيەۆا كانادادا وتكەن الاسا بويلى ادامدارعا ارنالعان الەم چەمپيوناتىندا «التىن» يەلەندى.
2018 -جىلى الەمدەگى ەڭ ۇزدىك گراففيتيلەردى جاريالايتىن تانىمال اعىلشىن ءتىلدى StreetArtNews پورتالى استانالىق سۋرەتشى دميتري ليەۆوچكيننىڭ «سۇلتاندار» گراففيتيىن الەمدەگى ەڭ ۇزدىك دەپ تانىدى.