ءار ۇلت وكىلدەرىنەن 128 بالانى قامقورلىعىنا العان قىتايداعى قازاق اجە - شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق- قا شولۋ
* * *
تۇرىك دۇنيەسىندە «قازاق مودەلى» جانە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ - TRT
اپتا باسىندا تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالىندا، «تۇرىك دۇنيەسىندە «قازاق مودەلى» جانە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ» اتتى ماقالا جارىق كوردى.
ماقالادا اۆتور ەلباسىنىڭ ءومىر جولىنا توقتالىپ، ەل تىزگىنىن العاننان بەرگى ەرەن ەڭبەگى، حالىقارالىق قاۋىمداستىق الدىنداعى بەدەلى، بىتىمگەرشىلىگى تۋرالى ايىلادى.
«نازاربايەۆ سىرتقى ساياسات سالاسىندا ءبىرجاقتى ساياسات جۇرگىزۋدەن گورى ءار ەلگە بىردەي قاشىقتىقتا تۇرادى. كوپ ءتۇستى ساياسات جۇرگىزەدى. بۇل كوپ ءتۇستى ساياساتى سەبەپتى نازاربايەۆ حالىقارالىق قوعامدا «دانەكەر باسشى» رەتىندە قابىلدانادى.
بارشاعا ءمالىم نازاربايەۆ سيريا داعدارىسى مەن سيرياداعى گۋمانيتارلىق تراگەديانىڭ جويىلۋى ءۇشىن ىسكە كىرىستى. رەسەي، يران جانە تۇركيانىڭ قولداۋىمەن جۇرگىزىلگەن استانا پروتسەسى وتىرىستارىنا قوناقجايلىق جاساۋدا.
قازاقستاننىڭ كەلىسسوزدەردە قوناقجايلىق جاساۋى سيريانىڭ ماڭىزدى اكتەرلەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە تۇرىكمەندەردىڭ دە استانا كەلىسسوزدەرىنە قاتىسۋىنا جانە بولىمدى قابىلداۋىنا جاعداي جاسادى»، دەپ جازادى اۆتور.
ءارى قاراي ماقالادا، قازاقستاننىڭ تۇركى دۇنيەسىنە كوزقاراسى، نازاربايەۆتىڭ تۇركى الەمىنە سىڭىرگەن ەڭبەگى، ول سياقتى ءبىر باسشىنىڭ بولۋى - تۇرىك دۇنيەسى ءۇشىن تاپتىرماس مۇمكىنشىلىك ەكەنىن ايتادى.
«تۇركيا پرەزيدەنتى رەجەپ تايىپ ەردوعان نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى «تۇرىك دۇنيەسىنىڭ اقساقالى» دەپ اتايدى. مۇنى نازاربايەۆتىڭ تۇركيا ساپارىندا ەردوعان «قۇرمەتتى پرەزيدەنت تۇرىك دۇنيەسىنىڭ اقساقالى بولىپ تابىلادى.
قۇرمەتتى نازاربايەۆ ىسكە قوسقان اقىلشىل جانە تەڭگەرىمدى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان قازىر ايماق جانە الەم ەلدەرى ىنتىماقتاستىق جاساۋعا اسىعاتىن قۇرمەتتى ءبىر اكتەرگە اينالدى. ورتاق ءتىل، تاريح جانە مادەنيەتتى بولىسكەن باۋىرلاس ەل قازاقستان تاۋەلسىزدىگىن جاريالاعان سوڭ ساياسي تۇراقتىلىعىن ارتتىردى جانە جىلدام ءبىر ەكونوميكالىق وركەندەۋدى جۇزەگە اسىردى» دەگەن سوزدەرىمەن تىلگە تيەك ەتكەن»، دەپ جازادى ماقالادا.
* * *
ءار ۇلت وكىلدەرىنەن 128 بالانى قامقورلىعىنا العان قىتايداعى قازاق اجە - قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» (CNR)
قىتايدىڭ التاي ايماعىندا تۇراتىن مەيىربان انا يسقان مۇلىكباي قىزى بۇگىنگە دەيىن ءار-ءتۇرلى قيىندىققا ۇشىراعان 128 ۇلت وكىلدەرىنىڭ بالالارىن باۋىرىنا باسىپ وسىرگەن.
بۇل تۋرالى قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» جازادى. يسقان اجە بۇل يگى ءىسىن، ءوزىنىڭ ءومىر جولىمەن بايلانىستىرادى.
ءوزى دە 5 جاسىندا اكەدەن ايرىلىپتى. 8 جاستاعى اعاسى ەكەۋىن اناسى وسىرگەن. تۇرمىستىڭ اۋىرتپالىعى باسقا تۇسكەندە كورشى-قولاڭدارى كوپ كومەك كورسەتىپ، ءبىر جاپىراق نانىن ءبولىپ بەرىپ قارايلاسادى. يسقان وسىنىڭ ءبارىن كوكەيىنە بەرىك ۇيالاتىپ، ول ءوزىن ماپەلەپ وسىرگەن تۋعان اۋىلى مەن اقپەيىل ادامداردىڭ كومەگىن جۇرەگىنىڭ تەرەڭ تۇكپىرىنە ساقتايدى.
«قوعام - ۇلكەن مەكتەپ، قوعامداعى ءار ءبىر جان سەنىڭ ۇستازىڭ. جاستايىمنان مەيىرگە تولى ورتادا، مەيىرىمدى جانداردىڭ كومەگى مەنىڭ دە تۇلا بويىما مەيىرىمدىلىكتىڭ قاسيەتىن ءسىڭىردى»، دەيدى يسقان اجە.
قىيىن-قىستاۋ كۇندەردە اجەنىڭ شاپاعاتىنا بولەنگەن جانداردىڭ الدى پايعامبار جاسىنان اسقان ەكەن. «مەن 1956-جىلى ەندى عانا 2 جاسقا تولعان كەزىمدە شەشەم اۋىر ناۋقاسقا شالدىعىپ، ماعان قاراي الماي قالدى. ءدال وسىنداي كەزدە يسقان اجە مەنى ءوز قامقورلىعىنا الىپ، ءوز بالالارىمەن بىرگە باعىپ ءوسىرىپتى، بۋىنىم قاتايعانشا وسى شاڭىراقتا ءجۇردىم»، - دەيدى 63 جاستاعى ۇيعىر قارت نۇرتاي ءابدىقادىر.
يسقان اجەنىڭ كەنجە ۇلى مۇحيت ءوزىنىڭ بالا كەزىندەگى وتباسىنداعى قىزىقتى كۇندەردى ساعىنا ەسكە الادى.
«مەن تۋىلعاندا وتباسىمىزدا 20 نەشە ءار ۇلت بالالارى بار ەكەن. وتباسىمىزدا ەرەكشە كوڭىلدى ەدى. بارلىعىمىز بىرگە تاماقتانىپ، بىرگە ويناپ، بىرگە وقۋعا باراتىنبىز. سول بالالىق كەزدەرىمدى ەرەكشە ساعىنامىن»، - دەيدى ول.
يسقان اپانىڭ ەڭبەگى قوعام جانە مەملەكەت جاعىنان ەسكەرىلىپ، «ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ۇلگىسى»، «ەڭ سۇيىكتى انا»، «مەيرىم ۇلگىسى» سەكىلدى كوپتەگەن توسبەلگىلەردىڭ يەسى اتانعان.
* * *
قاسىم-جومارت توقايەۆ قىتايدىڭ اسكەري كەڭەسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارىمەن كەزدەستى - «جەنمين جيباو»
قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق ودان ءارى بەكي بەرمەك. 4- قىركۇيەك كۇنى قازاقستان پارلامەنت سەناتىنىڭ ءتوراعاسى قاسىم-جومارت توقايەۆ قىتايدىڭ ورتالىق اسكەري كەڭەسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارىمەن كەزدەستى. بۇل تۋرالى «جەنمين جيباو» حابارلايدى.
«قازاقستان مەن قىتاي ءارقاشان تاتۋ كورشى ماڭىزدى سەرىكتەس. سيۋي تسيلياننىڭ قازاقستانعا ارنايى ات باسىن بۇرۋ ەكى ەل اراسىنداعى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى جاقسارتا تۇسەدى»، - دەيدى سەنات ءتوراعاسى.
ويتكەنى قوس مەملەكەتتىڭ دە كوزدەگەنى - ايماقتاعى قاۋىپسىزدىك پەن تىنىشتىق. وسى ماقساتتا شاڭحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ جەمىستى جۇمىس اتقارىپ كەلە جاتقانى ايتىلدى.
ءوز كەزەگىندە سيۋي تسيليان تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا قازاقستان الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعىنان قارىشتاپ دامىپ، حالىقارالىق ارەناداعى بەدەلىنىڭ ارتقانىن اتاپ وتكەن.
«ەكى ەل باسشىسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، قىتاي - قازاقستان جان-جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قاتىناس ەرەكشە دامىدى. ەكى ەل ارمياسىنىڭ ناقتىلى ىنتىماقتاستىعى جاقىن جىلداردان بەرى ماڭىزدى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. بولاشاقتاعى دامۋ ءورىسى كەڭ. ەكى ەل ارمياسىنىڭ قارىم-قاتىناس دەڭگەيىن ونان ءارى جوعارلاتىپ، وڭىرلەردىڭ بەيبىتشىلىگىن بىرلىكتە قورعاۋعا دايىنبىز»، دەيدى سيۋي تسيليان.
كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار الەمدە تۋىنداپ جاتقان سىن-قاتەرلەرگە قارسى ايماقتىڭ قاۋىپسىزدىگىن قاداعالاۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.
* * *
مەكتەپتىڭ اسحاناسىندا گازداندىرىلعان سۋسىن ساتۋعا تيىم سالىنادى - KAZNEWS
موڭعوليانىڭ ءبىلىم جانە مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ بالاباقشا، جاتاقحانانىڭ تۇسكى اسىنا جۇمسالاتىن ازىق-تۇلىككە ارنالعان بيۋجەتتى ارتتىرۋ تۋرالى ۇسىنىسىن قارجى مينيسترلىگى ماقۇلدادى.
بۇل تۋرالى KAZNEWS اقپاراتتىق پورتالى حابارلادى.
2019-جىلى قاڭتار ايىنان باستاپ اتالعان قارجى ءوز ماقساتىنا جۇمسالماق. سونىمەن قاتار، الداعى وقۋ جىلىنان باستاپ مەكتەپتىڭ اسحاناسىندا گازداندىرىلعان سۋسىن، چيپسى قاتارلى بالالار دەنساۋلىعىنا قارسى تاۋارلاردى ساتۋعا تيىم سالاتىنى ايتىلعان.
* * *
گاسترونوميا فەستيۆالى وتكىزىلەدى - TRT
تۇركيادا الەمگە تانىمال اسپازداردىڭ قاتىسۋىمەن «گاستروانتەپ گازيانتەپ حالىقارالىق گاسترونوميا فەستيۆالى» وتكىزىلەدى، دەپ حابارلايدى تۇركيا راديو تەليەۆيزيا پورتالى.
يۋنەسكونىڭ ەرەكشە قالالار جەلىسىنە قوسىلىپ، ەسىمىن الەمگە تانىتقان تۇركيانىڭ گازيانتەپ قالاسى گاسترونوميا سالاسىنداعى اتاعىن ەندى حالىقارالىق فەستيۆالدە نىعايتا تۇسپەك. 20-22- قىركۇيەك اراسىندا قالاعا 40 ەلدىڭ اسا بەدەلدى 41 اسپازى كەلەدى.
گاستروانتەپ فەستيۆالى گازيانتەپ قالاسىنىڭ باي اسحاناسى مەن ەرەكشە مادەني مۇراسىن الەمگە تانىستىرادى. فەستيۆال اياسىندا قالاعا ەل ىشىنەن جانە شەتەلدىك جيحانگەرلەر دە كەلمەك.
* * *
قىزىل توپىراقتى ولكەدەن ۇشىپ وتكەندە - تيانشاننەت
كۇز كىرگەننەن بەرى، يۋننان ولكەسىنەن قاراستى كۇنميڭ ايماعىعى قىزىل توپىراقتى مەكەن الۋان تۇسكە ەنىپ، قۇلپىرا ءتۇستى.
«تيانشاننەت» اقپاراتتىق پورتالىندا كورىكتى ولكەنىڭ اۋەدەن تۇسىرىلگەن كورنىستەرى جاريالانىپتى. ادەمى كىلەمدەي مىڭ قۇبىلعان مەكەندى بىرگە تاماشالايىق.
اۆتور: ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى