حالقى جويىلىپ كەتۋ قاۋپى بار 10 ەل

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - الەم حالقى قارتايۋدا، بارلىق ەلدەردە قارت ادامدار سانىنىڭ ارتۋى بايقالادى، قارتايۋ دەڭگەيى بويىنشا جاپونيا ءبىرىنشى ورىندا.

ب ۇ ۇ ساراپشىلارى 2020 -جىلدان 2050 -جىلعا دەيىنگى ءارتۇرلى ەلدەردەگى حالىق سانى مەن حالىقتىڭ ازايۋى دەڭگەيىنە قاتىستى بولجامدار جاريالادى.

ساراپتامالارعا سايكەس حالىق سانى ازايۋى مۇمكىن 10 ەلگە مىنالار كىرەدى:

1. بولگاريا

حالىق سانىنىڭ 2020 -جىلى 6,9 ميلليوننان 2050 -جىلى 5,4 ميلليونعا دەيىن، ياعني %22,5 عا تومەندەۋى بولجانۋدا.

بولگار حالقىنىڭ جۇيەلى تۇردە ازايۋى ەكونوميكالىق وسۋگە جانە ءال-اۋقاتتىڭ جاقسارۋىنا كەدەرگى كەلتىرەدى، ال جاعىمسىز اسەرلەردى ازايتۋعا باعىتتالعان باسقارۋ شارالارى ماسەلەنىڭ ەگجەي-تەگجەيىن قوزعامايدى.

2017-2021 -جىلدارعا ارنالعان العاشقى مەملەكەتتىك باعدارلاما ءۇردىستى توقتاتۋعا باعىتتالعان.

باعدارلامادا سونداي-اق ماقساتقا جەتۋدىڭ باسىم تاسىلدەرىن انىقتايدى: تۋۋ كوەففيسيەنتىن ارتتىرۋ، جاستاردىڭ ەميگراتسياسىن ازايتۋ جانە بولگار بيزنەسىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە باعىتتالعان زاماناۋي يمميگراتسيالىق ساياساتتى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ءنورماتيۆتى جانە ينستيتۋتسيونالدى الەۋەتتى قۇرۋ شارالارى قاراستىرىلعان.

2. ليتۆا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 2,7 ميلليوننان 2050 -جىلى 2,1 ميلليونعا دەيىن، ياعني %22,1 عا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

حالىق سانىنىڭ تومەندەۋىنىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى تۇرعىنداردىڭ تەز كوشىپ كەتۋى، ءولىمنىڭ ارتۋى جانە تۋۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى بولدى.

ءتۇرلى اقپارات كوزدەرىنە سۇيەنسەك، تاۋەلسىزدىك العاننان جانە 2004 -جىلى ە و-قا كىرگەننەن ليتۆادان ميلليونعا جۋىق تۇرعىندار كەتكەن.

ولاردىڭ كوپشىلىگى باتىس ەۋروپاعا جۇمىس ىستەۋگە كەتتى. 2010 -جىلدان 2019 -جىلعا دەيىن حالىق سانى %12 ازايعان.

3. لاتۆيا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 1,9 ميلليوننان 2050 -جىلى 1,5 ميلليونعا دەيىن، ياعني %21,6 عا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

حالىق سانىنىڭ تابيعي تومەندەۋىنىڭ سالدارىنان ءولىم-ءجىتىم كوەففيسيەنتى تۋۋ كوەففيسيەنتىنەن اسقان كەزدە تۇرعىنداردىڭ جالپى سانى 7,1 مىڭ ادامعا ازايدى، ال كوشى-قون ناتيجەسىندە ولاردىڭ سانى تاعى 2,5 مىڭ ادامعا ازايدى.

لاتۆيادان كەتەتىن ازاماتتاردىڭ كوبىسى يرلانديا مەن ۇلى بريتانياعا قونىس اۋدارادى ەكەن.

4. ۋكراينا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 43,7 ميلليوننان 2050 -جىلى 35,2 ميلليونعا دەيىن، ياعني %19,5 عا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

حالىق سانىنىڭ تومەندەۋى ۋكراينانىڭ بارلىق ايماقتارىندا بايقالادى. ۋكرايناداعى كۇردەلى گەوساياسي جانە ەكونوميكالىق جاعداي ەلدە ەميگراتسيانىڭ ۇلعايۋىنا، سونىمەن بىرگە تۋۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋىنە اكەلدى.

5. سەربيا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 8,7 ميلليوننان 2050 -جىلى 7,1 ميلليونعا دەيىن، %18,9 عا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

سەربيا الەمدەگى حالىق ءوسىمىنىڭ ەڭ تەرىس كورسەتكىشىنە يە. تۋۋدىڭ جالپى كوەففيسيەنتى ءبىر اناعا 1,44 بالا، بۇل الەمدەگى ەڭ تومەنگى كورسەتكىشتەردىڭ ءبىرى.

تۋۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندىگى جانە جاستاردىڭ ەميگراتسياسىنا بايلانىستى، ەل الەمدەگى حالىقتىڭ ورتاشا جاس مولشەرى ەڭ جوعارى ون ەلدىڭ قاتارىنا كىرەدى.

6. بوسنيا جانە گەرتسوگوۆينا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 3,3 ميلليوننان 2050 -جىلى 2,7 ميلليونعا دەيىن، ياعني %18,2 عا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

بوسنيا جانە گەرتسەگوۆينا - وڭتۇستىك- شىعىس ەۋروپاداعى مەملەكەت. بالقان تۇبەگىنىڭ باتىس بولىگىندە ورنالاسقان.

بۇگىنگى تاڭدا بۇل جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى وتە جوعارى ەۋروپاداعى ەڭ كەدەي ەلدەردىڭ ءبىرى. نەگىزگى سىرتقى ساۋدا سەرىكتەستەرى ەۋروپالىق وداق ەلدەرى بولىپ تابىلادى.

حالىق سانىنىڭ ازايۋىنا ەۋروپالىق وداقتىڭ تابىستى ەلدەرىنە ەميگراتسيانىڭ جوعارى دەڭگەيى جانە بالا تۋۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى سەبەپ بولىپ وتىر.

7. حورۆاتيا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلعى 4,1 ميلليوننان 2050 -جىلى 3,4 ميلليونعا دەيىن، ياعني %18,0 عا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

حورۆاتيا بۇرىن يۋگوسلاۆيانىڭ قۇرامىندا بولعان ەلدەردىڭ ىشىندە ەڭ دامىعانى.

الايدا 1991 -جىلى بولعان سوعىس سالدارىنان مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاسى ءالى قالپىنا كەلۋدە. ەلدە جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى جوعارى، ول %17 قۇرايدى.

8. مولداۆيا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 4,0 ميلليوننان 2050 -جىلى 3,4 ميلليونعا دەيىن،

ياعني %16,7 تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

ەڭبەككە قابىلەتتى حالىقتىڭ ەداۋىر بولىگى رەسەيدەگى ەڭبەك كوشى- قونىندا.

حالىق سانىنىڭ ازايۋى تۋۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋىنە جانە سىرتقى كوشى- قوننىڭ تەرىس سالدوسىنا بايلانىستى.

9. جاپونيا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلى 126,5 ميلليوننان 2050 -جىلى 105,8 ميلليونعا دەيىن، ياعني 16,3 پايىزعا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

جاپونيا - ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى وتە جوعارى دامىعان ەل. جاپونيادا ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى ەڭ جوعارى جانە نارەستەلەر ءولىمىنىڭ دەڭگەيى ەڭ تومەن.

الايدا جاپون قوعامى تەز قارتايۋدا. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس اياقتالعاننان كەيىن تۋۋدىڭ ءوسۋىن بالا تۋۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋى باستى.

دەموگرافتار مەن ۇكىمەت بۇل ماسەلەنى قالاي شەشۋگە بولاتىندىعى تۋرالى قىزۋ پىكىرتالاستار جۇرگىزۋدە. دەموگرافيالىق ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن تۋۋدى ىنتالاندىرۋ ۇسىنىلدى.

10. البانيا

ەلدەگى حالىق سانى 2020 -جىلعى 2,9 ميلليوننان 2050 -جىلى 2,4 ميلليونعا دەيىن، ياعني 15,8 پايىزعا تومەندەيدى دەپ بولجانۋدا.

حالىق سانىنىڭ ازايۋىنىڭ نەگىزگى سەبەپتەرى - كوشى- قوننىڭ كوبەيۋى جانە تۋۋدىڭ تومەندەۋى.

كەرىمسال جۇباتقانوۆ تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى

bilim-all.kz