تۇساۋىن كەسكەندە تاڭداعانى - كىتاپ: توعىز جاسار قىز ءبىر جىلدا 100 كىتاپ وقىعان
كىتاپقۇمارلىققا اجەسىنىڭ تاربيەسى سەبەپكەر بولىپتى. سونىڭ ناتيجەسىندە وزات وقۋشى ا. س. پۋشكين اتىنداعى شىعىس قازاقستان وبلىستىق كىتاپحاناسى ۇيىمداستىرعان «كىتاپ وقۋ كوشباسشىسى» سايىسىنىڭ جەڭىمپازى اتاندى.
اليما شارىپقان وسكەمەندەگى شاكارىم اتىنداعى №1 ورتا مەكتەپتە 3-سىنىبىندا وقيدى. جاس ورەننىڭ اكەسى كولىك جوندەۋمەن اينالىسسا، اناسى ينجەنەر بولىپ جۇمىس ىستەيدى. ۇيدە اتا- اپاسىنىڭ تاربيەسىن كورىپ جۇرگەن ول كىتاپ وقۋدى كۇن سايىنعى ادەتىنە اينالدىرعان.
- كىتاپ وقۋدى اپام ۇيرەتتى. جاتاردا ىلعي «جەتى لاق» ەرتەگىسىن وقىپ بەرەتىن. ول ماعان «كوپ كىتاپ وقىساڭ اكە- شەشەڭ سەكىلدى مەكتەپتى كىلەڭ بەستىككە اياقتايسىڭ. سوسىن ۋنيۆەرسيتەتتەن قىزىل ديپلوم الىپ شىعاسىڭ» دەدى. ەڭ ءبىرىنشى «تۇيمەداق» ەرتەگىسىن وقىدىم. وتە قاتتى ۇنادى، - دەيدى اليما. وسىدان سوڭ قىزىعۋشىلىعى ويانىپ، ۇنەمى كىتاپ وقي باستاعان. ونىڭ ىشىندە «جابايى قازدار» مەن «ىبىراي اتامنىڭ اڭگىمەلەرى» ەڭ سۇيىكتىلەرىنىڭ قاتارىندا.
بالالار ادەبيەتىنىڭ شەتەل كلاسسيكتەرىنىڭ قازاق تىلىنە اۋدارىلعان ەرتەگىلەرىن دە ەرەكشە ىقىلاسپەن وقيدى. «حيكايانىڭ سوڭى نەمەن اياقتالار ەكەن؟ « دەپ وقىپ تاۋىسپايىنشا تاعات تاپپايدى.
- اليمامەن اڭگىمەلەسكەندە كوپ كىتاپ وقيتىنىن بىردەن بايقايسىز. ءتىل بايلىعى، ويىن انىق جەتكىزەتىندىگى تاڭقالدىرادى. ادەبيەت پانىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعى زور. مىسالى، ساباق باسىندا «بالالار ءبىز بۇگىن وسىنداي شىعارمامەن تانىسامىز دەسەم»، اليما تۇرىپ «اپاي، مەن ونى وتكەندە وقىپ تاستاعانمىن» دەيدى. ەسسە جازعان كەزدە دە ونىڭ جازعانىن بىردەن تانيمىن. كىتاپ وقىعاننىڭ پايداسىن وسىدان- اق كورە بەرىڭىز! اليماداي العىر وقۋشىعا ريزا بولاسىڭ، - دەيدى سىنىپ جەتەكشىسى عاليا احمەتقاليەۆا.
ءبىر عاجابى، اليما تۇساۋىن كەسكەندە الدىنداعى كوپ زاتتىڭ ىشىنەن كىتاپتى تاڭداپ الىپتى. ەندى مىنە، سول ءبىلىم بۇلاعىن قولىنان تاستاماي كەلەدى. تەك قازاق تىلىندە ەمەس، ورىسشا دا، اعىلشىنشا دا كىتاپتار وقيدى. 9 جاسار وقۋشىمەن كەزدەسكەنىمىزدە ونىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنە تاڭداي قاقتىق. وقىعان تۋىندىلارىن قاز قالپىندا ايتىپ بەرە الادى ەكەن. ەستي بەرگىڭ كەلەدى. 2021 -جىلدىڭ سوڭىندا ا. س. پۋشكين اتىنداعى شىعىس قازاقستان وبلىستىق كىتاپحاناسى «كىتاپ وقۋ كوشباسشىسى» اتتى سايىس ۇيىمداستىرعان. كىتاپقۇمارلار دوداسىنا شاكارىم اتىنداعى مەكتەپتىڭ شاكىرتى دە قاتىستى. جىل كولەمىندە 100 كىتاپ وقىعان قارشاداي قىز سونداعى ءادىلقازىلار القاسىنىڭ ءار تۋىندى جايلى سۇراقتارىنا ەش كىدىرمەستەن تاقىلداتىپ تۇرىپ جاۋاپ بەرگەن. ءسويتىپ، ءبىراۋىزدان تالابى تاۋداي اليما جەڭىمپاز بولىپ تانىلدى.
بۇل وتباسى مەن مۇعالىمدەر ءۇشىن ۇلكەن قۋانىش بولعانى ءسوزسىز. سىنىپتاستارى دا مەكتەپكە كەلگەندە ونى قورشاپ الىپ، «سونشاما كىتاپتى قالاي وقىپ تاۋىستىڭ؟» دەپ سۇراقتىڭ استىنا الىپتى.
- وقۋشىمىزدىڭ وسىنداي جەتىستىككە جەتكەنى جايلى Whatsapp مەسسەندجەرىندەگى اتا- انالار توبىنا بولىسكەن ەدىم. ال ولار بالالارىنا «كۇنى بويى تەلەفونعا تەلمىرگەنشە اليما سياقتى كىتاپ وقىعانىڭ دۇرىس» دەپ اقىل ايتىپتى. وزگەگە ۇلگى بولعان قىزىمىز سىنىپتاستارىنىڭ ورتاسىندا سىيلى، بارىمەن ءتىل تابىسادى. بالالار دا ودان بىلمەگەندەرىن سۇراپ جۇرەدى. بىردە «بەينەلەۋ ونەرى» ساباعىندا «بەت- بەينەسىنەن جىلىلىق سەزىلىپ تۇراتىن ادام كىم؟» دەپ سۇراعانىمدا «ءبىزدىڭ اليما» دەپ جاۋاپ بەرگەن بالالاردىڭ ءبىرىن ءبارى قوستاي جونەلگەن- تۇعىن، - دەدى عاليا احمەتقاليەۆا.
«سۇيىكتى پاندەرىڭ قانداي؟» دەپ سۇرادىق اليمادان. «ادەبيەت، ماتەماتيكا جانە جاراتىلىستانۋ» دەپ جاۋاپ بەردى. ال «وسكەندە كىم بولاسىڭ؟» دەگەنىمىزدە: - رەجيسسەر بولعىم كەلەدى. تەاتردا سپەكتاكل قويسام دەيمىن. سىنىپ جەتەكشىمىز ءبىزدى تەاترعا ءجيى اپارىپ تۇرادى. سوڭعى رەت «ماۋگلي» ەرتەگىسىنە باردىق. كىتاپ وقۋدان بولەك، دومبىرا، سۋرەت سالۋ جانە اعىلشىن ءتىلى ۇيىرمەلەرىنە قاتىسىپ ءجۇرمىن، - دەپ جاۋاپ بەردى اليما شارىپقان.P/
«قازىرگى بالالار كىتاپ وقىمايدى!» دەپ كوپكە توپىراق شاشۋعا بولماسىنا كوزىمىز جەتتى. قوشتاسىپ بارا جاتىپ، بولاشاعىنان زور ءۇمىت كۇتتىرەتىن ورەنگە ىزگى تىلەگىمىزدى ارنادىق. سول كەزدە كوكەيىمىزگە قابدەش ءجۇمادىلوۆتىڭ «كىتاپ وقيتىن ادام ەشكىمگە قيانات جاسامايدى» دەگەن ءسوزى ورالدى.
اۆتور: تالعاتجان مۇحامەتبەك ۇلى