كەيكى باتىر تۋرالى تەلەحيكايا تۇسىرىلەدى
دەپ حابارلايدى قازاقپارات «قازاقستان» تەلەراديوكورپوراتسياسىنىڭ باسشىسى ەرلان قارينگە سىلتەمە جاساپ.
«تەلەراديوكورپوراتسيا ۇيىمداستىرعان بايقاۋعا كەلىپ تۇسكەن بىرنەشە تەلەحيكايالاردىڭ سينوپسيستارىنىڭ اراسىنان 1916 -جىلعى تورعايدا بولعان ۇلت- ازاتتىق كوتەرىلىستىڭ باتىرى، اتاقتى مەرگەن - كەيكى كوكەمباي ۇلى تۋرالى تەلەحيكايانىڭ يدەياسى قولداۋ تاپقان بولاتىن. بۇگىن وسى «كەيكى مەرگەن» تەلەحيكاياسى بويىنشا كەيكى باتىردىڭ ءومىر سۇرگەن ورتاسى تۋرالى زەرتتەۋلەر جاساپ جۇرگەن ءشوپتىباي بايدىلدين اعامىز بەن تاريحشى بەرىك ابدىعاليمەن كەزدەسىپ، وسى تەلەحيكاياعا بايلانىستى وي- ۇسىنىستارىن تىڭدادىق. سونداي- اق، بولاشاق تەلەحيكايانىڭ رەجيسسەرى مۇرات بيدوسوۆ ۇسىنعان سسەناريدىڭ العاشقى نۇسقاسىن تالقىعا سالدىق»، - دەپ جازدى ەرلان قارين الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىنا.
كەيكى (نۇرماعانبەت) كوكەمباي ۇلى (1871-1923) - 1916 -جىلعى تورعايدا بولعان ۇلت- ازاتتىق كوتەرىلىسىنىڭ باتىرى، اتاقتى مەرگەن. ورتا ءجۇز قۇرامىنداعى قىپشاق تايپاسىنىڭ قۇلانقىپشاق رۋىنان شىققان. قوستاناي وبلىسى امانكەلدى اۋدانىنىڭ بايتۋما قوپاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. جاستايىنان اڭشى، مەرگەندىگىمەن، وجەتتىگىمەن ايماققا تانىلعان. ونىڭ قۇرالايدى كوزگە اتقان مەرگەندىگىنە ساي ەل اۋىزىندا «امانگەلدىنىڭ كوزى مەرگەن، كەيكىنىڭ قولى مەرگەن» دەگەن سيپاتتاما ساقتالعان.
كەيكى باتىردىڭ ادەبيەتتەگى بەينەسى عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ «امانگەلدى» پەساسىندا كەتە باتىر بولىپ بەينەلەنەدى. ماقان جۇماعۇلوۆتىڭ «قىران قازاسى قيادا» كىتابىندا جۇمباقتالىپ ايتىلادى. كەيكىنىڭ قاراسوزدە جاسالعان كوركەم بەينەسى اقان نۇرمانوۆتىڭ «قۇلاننىڭ اجالى» اتتى رومانى ەدى. الايدا كەڭەس زامانىندا شىققان وندا دا اتى انىق ايتىلماعان. كەيكى بەينەسى ءوز اتىمەن انىق ايتىلىپ، قانىق بوياۋ دەرەگىمەن تۇگەلدەنىپ شىققان شىعارما سەرىك تۇرعىنبەك ۇلىنىڭ «كەيكى باتىر» تاريحي داستانى (الماتى، «ءبىلىم»، 2001).
كەيكى باتىر كوكەمباي ۇلىنىڭ ۇرپاقتارى قوستاناي وبلىسىنىڭ امانگەلدى اۋدانىنداعى اقتاس، تاستى ەلدى مەكەندەرىندە تۇرادى. 1996 -جىلى كەيكى باتىردىڭ 125 جىل تولۋىنا بايلانىستى اس بەرىلىپ، ەسكەرتكىش ورناتىلدى.
اۆتور: ايجان سەرىكجان قىزى