سەرىك قوناقبايەۆ: ازيا بوكسىنىڭ سپورتتىق رۋحىن وياتا الدىق
قازاقپاراتقا ەكسكليۋزيۆتى سۇحبات بەرگەن ا ي ب ا ۆيتسە-پرەزيدەنتى، ازيا بوكس كونفەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى سەرىك قوناقبايەۆ ءدال وسى سۇراقتارعا ەگجەي-تەگجەيلى جاۋاپ بەردى.
- سەرىك كەرىمبەك ۇلى، تاياۋدا ۆەتنامدا قىزدار اراسىندا بوكستان ازيا چەمپيوناتى وتكەن بولاتىن. وسى بايراقتى باسەكەدەگى قازاقستاندىق قۇرامانىڭ ونەرىنە قانداي باعا بەرەر ەدىڭىز؟
- مەنىڭشە، ءبىر التىن، ءبىر كۇمىس جانە ءتورت قولا مەدال - بۇل وتە جاقسى ناتيجە. بۇل رەتتە قىزدار اراسىندا ازيا بوكسىندا ۆەتنام، ءۇندىستان، قىتاي، سولتۇستىك كورەيا جانە تايپەي قىزدارىنىڭ مىقتى ەكەندىگىن ەستەن شىعارماعان ابزال.
ءدال وسىنداي وتە باسەكەلەستىك وتە اۋىر توپتا قىزدارىمىز وزدەرىنىڭ شەبەرلىكتەرىن كورسەتتى. ناتيجە دە، ۇمىتىلاتىن مەجە دە بار. مەنىڭ جەكە كوزقاراسىم، قازاقستاننىڭ قىزدار قۇراماسى بارىنشا جاقسى ناتيجە كورسەتتى.
- اعىمداعى جىلى ازيانىڭ بوكستان 4 چەمپيوناتى ءوتتى. ولار: ەرلەر، قىزدار، جاستار جانە جاس وسپىرىمدەر اراسىندا ازيا بىرىنشىلىكتەرى. اتالعان بارلىق بايراقتى باسەكەگە قازاقستان ءوز كومانداسىن تولىق قۇرامدا الىپ باردى. وسى چەمپيوناتتارداعى بوكسشىلارىمىزدىڭ ناتيجەسى جايىندا نە ايتار ەدىڭىز؟
- وزدەرىڭىز دە جاقسى بىلەسىزدەر، قازاق بوكس مەكتەبى - بۇل تاريحى باي، ءداستۇرى مىعىم قالىپتاسقان، بۇكىل الەم مويىنداعان وتە جوعارى توپ، مەكتەپ.
قازاق بوكسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى شوقىر بولتەك ۇلىنىڭ داڭقتى زامانىنان باستالىپ، كەڭەس داۋىرىندە ءوز جالعاسىن تاۋىپ، بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ساقتالىپ وتىر. وتاندىق بوكسقا تەك قانا ءبىزدىڭ جانكۇيەرلەر عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بۇكىل الەم جۇرتشىلىعىنىڭ نازارى وتە جوعارى بولىپ تۇر.
ءبىزدىڭ بوكسشىلارىمىز وزدەرىنىڭ جانكۇيەرلەرىن جوعارى قۇندىلىقتى مەدالدارمەن ەركەلەتىپ كەلگەندىكتەن، ولاردان مۇنان وزگە جەتىستىك كۇتىلمەيدى دە. الەمدىك سپورتتىق قوعامداستىق ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزگە، بالالارىمىزدىڭ تەحنيكاسىنا تاڭ قالۋدا. وزگە ەلدەردىڭ بوكس ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى قازاقستان بوكس فەدەراتسياسىنىڭ جۇمىسىن ءار ۋاقىتتا دا اتاپ ءوتىپ، كوپشىلىگى ءبىزدىڭ فەدەراتسيانىڭ جۇمىس ىستەۋ جۇيەسىنە قىزىعۋشىلىق تانىتۋدا.
ايتا كەتەرلىگى، الەمنىڭ بىزدەن باسقا بىردە ءبىر مەملەكەتىندە بوكسشىلار مەملەكەت، فەدەراتسيا جانە جانكۇيەرلەر تارابىنان مۇنداي قۋاتتى قولداۋعا يە بولىپ وتىرعان جوق. ءبىزدىڭ سپورتشىلارىمىزدىڭ ءۇش ەسە جولى بولعان. شىنىمەن دە بۇل اقيقات دۇنيە.
ەلىمىزدە سپورت ەڭ جوعارى دەڭگەيدە قولداۋعا يە بولىپ وتىر. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ساپارى سپورتتىق نىساندى ارالاپ كورۋسىز بولعان ەمەس. بۇل نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ بۇقارالىق سپورتقا جانە سپورتتىڭ جوعارى جەتىستىكتەرىنە باسا نازار اۋداراتىندىعىنىڭ ناقتى دالەلى بولا الادى.
ەگەر ءبىزدىڭ سپورت ءتۇرىمىزدى جەكە الىپ قارايتىن بولساق، وندا قازاقستان بوكس فەدەراتسياسىنىڭ باسشىلىق پوزيتسياسىنا تيمۋر قۇلىبايەۆ كەلگەننەن كەيىن قازاقستاندىق بوكستىڭ جاڭا ءداۋىرى باستاۋ الدى. كەشەندى مەنەدجمەنت بوكسشى ءومىرىنىڭ بارلىق قۇرامداس بولىگىن قامتىدى.
ول: سپورتشىلاردى، كوماندانى تولىققاندى قارجىلاندىرۋ، بىلىكتىلىگى جوعارى باپكەرلەردى، تورەشىلەر مەن دارىگەرلەردى تارتۋ، زاماناۋي بازالار سالۋ، ارينە ودان كەيىن الەمدىك سپورتتىق قوعامداستىقتا ءبىزدىڭ بوكستىڭ بەدەلىن ودان ارى نىعايتۋ. وتە اۋقىمدى جۇمىس جۇرگىزىلدى جانە بۇل دەڭگەيدى ۇستاپ تۇرۋ دا وڭاي ەمەس.
بۇل - فەدەراتسياعا دا، باپكەرلەرگە دە، سپورتشىلارعا دا جۇكتەلەتىن زور جاۋاپكەرشىلىك. ارينە، العا قويىلعان مىندەتتەر ءار ۋاقىتتا دا ورىندالا بەرمەس. ويتكەنى، الەم ءبىر ورىندا تۇرعانى جوق، بوكس ۇنەمى دامۋ ۇستىندە، باسەكەلەستىك تە جوعارى.
بۇل جاقسى دا. سەبەبى، باسەكەگە تولى كۇرەس شىنىقتىرىپ، مۇنان دا زور جەتىستىكتەرگە جەتە تۇسەتىن بولادى. ءبىز جاڭا وليمپيادالىق تسيكلگە اياق باستىق. العا قويعان مىندەتتەر دە جوعارى جانە ءبىز سوعان ۇمتىلۋعا ءتيىسپىز. ايتا كەتەرلىگى، جاستار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا وتكەن ازيا چەمپيوناتتارى وتە جاقسى ءىزباسارلاردىڭ بار ەكەندىگىن كورسەتتى.
ەڭ باستىسى، سول بالالاردى جوعالتىپ الماي، دۇرىس باعىت-باعدار كورسەتۋىمىز كەرەك.
- سەرىك كەرىمبەك ۇلى، ازيا بوكس كونفەدەراتسياسى قۇرلىقتىق چەمپوناتتاردىڭ جىلدىق جوسپارىن جاپتى. وسى رەتتە 2017-جىلدى قالاي باعالار ەدىڭىز؟ العا قويىلعان بارلىق ماقساتتاردى ورىنداۋعا مۇمكىندىك بولدى ما؟
- سۇراعىڭىزعا راحمەت. بىلەسىز بە، ۋاقىت وتە جىلدام وتەدى ەكەن. ازيا بوكس كونفەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى بولعان ءۇش جىل كوزدى اشىپ-جۇمعانشا سىرعىپ وتە شىقتى. باستاپقىدا ءبىز قولىمىزدا بار دۇنيەگە جانە نەگە قول جەتكىزۋىمىز كەرەكتىگىنە تەرەڭ تالداۋ جاسادىق. ءبىزدىڭ كونفەدەراتسيانىڭ قۇرامىنا 44 ۇلتتىق فەدەراتسيا كىرەدى. ال بۇل - ازيا ءوڭىرى ەلدەرىنىڭ باسىم بولىگى.
الايدا، قۇرلىقتىڭ ادامي الەۋەتىنىڭ زور بولعاندىعىنا قاراماستان، بارلىق ەلدەردىڭ بىردەي بوكستى دامىتۋ ءۇشىن ەكونوميكالىق مۇمكىنشىلىكتەرى جوق، بارلىق مەملەكەتتىڭ بوكسشىلار الەۋەتى دە بىردەي جوعارى ەمەس. ءبىزدىڭ مىندەتىمىز وسىناۋ «ۇيقىدا» جاتقان فەدەراتسيالاردى وياتۋ، ءبىزدىڭ، قازاقستاندىق تۇسىنىكتەگى بوكستى، ونى قالاي تۇسىنەتىندىگىمىزدى، قالاي جاقسى كورەتىندىگىمىزدى كورسەتۋ بولدى.
بوكستىڭ ىشكى «اسحاناسىن» بىلەتىن ادام بولعاننان كەيىن سايكەسىنشە ماتەريالدىق-تەحنيكالىق قولداۋسىز وعان قول جەتكىزۋدىڭ وڭايعا تۇسپەسىن تۇسىنگەن ەدىم. سول جىلدان باستاپ ءبىز ءوز ارامىزدا «كىشكەنە قادامدار باعدارلاماسى» دەپ ايتاتىن شارامىزدى باستاپ تا كەتتىك.
بۇل ەجەلدەن كەلە جاتقان اقيقات. ەشتەڭەدەن قورقۋدىڭ قاجەتى جوق، بىردەڭەدەن باستاپ، ارەكەت ەتۋ قاجەت. ا ي ب ا اككرەديتتەگەن رەسمي سەرىكتەسىمىز، بوكسشى كيىم-كەشەگى مەن قۇرال-جابدىعىن جەتكىزۋمەن اينالىساتىن قىتايلىق «Wesing» كومپانياسىنىڭ قولداۋىمەن اتالعان دۇنيەلەرگە مۇقتاج فەدەراتسيالارعا بوكسشى قولعابىن جانە وزگە دە قاجەتتى زاتتاردى تاپسىرۋ شاراسىن داستۇرگە اينالدىردىق.
ناتيجەسىندە، 2017-جىلدىڭ ىشىندە اتالعان باعدارلامامەن 14 ەلدى قامتىدىق. سونىمەن قاتار اعىمداعى جىلى كونفەدەراتسيا قازاقستاندىق باپكەر مۇحتار بەردىمبەتوۆتى ءۇش ايعا نەپالعا جۇمىس ىستەۋگە جىبەردى. اتالعان قىسقا ۋاقىتتىڭ ىشىندە بەردىمبەتوۆ ولارعا بوكس مەكتەبىنىڭ قىر-سىرىن كورسەتىپ، جاتتىعۋ پروتسەسىن جولعا قويۋعا كومەك بەرىپ ۇلگەردى.
ناتيجەسىندە، اعىمداعى جىلى نەپال العاش رەت جاس وسپىرىمدەر مەن قىزدار اراسىنداعى ازيا چەمپيوناتتارىنا قاتىستى.
ايتا كەتەرلىگى، ءبىزدىڭ چەمپيوناتتارىمىزعا كامبودجا مەن ميانما دا قاتىستى. بۇل ولاردىڭ ازيالىق رينگتە تۇڭعىش رەت ونەر كورسەتۋلەرى ەدى. 2 جىل بويى اۋعانستان جارىستارعا كومانداسىن جىبەرۋدە قارجىلىق قيىندىقتارعا دۋشار بولىپ كەلسە، تاياۋدا بۇل ەل ءوز تاريحىندا العاش رەت باپكەرلەر ءۇشىن ا ي ب ا- نىڭ سەرتيفيكاتتتالعان كۋرسىن وتكىزدى. بۇل دا قۋانتارلىق جايت. ۇنەمى سوعىس جاعدايىندا تۇرعان ەل ءۇشىن بۇل ايرىقشا ماڭىزدى فاكت دەر ەدىم. ءوز تاريحىندا قيىن-قىستاۋ زاماندى باستان كەشىرىپ جاتقان سيريا ءۇشىن دە مۇنىڭ قاتىسى بار.
دەگەنمەن، بۇل ەل جارىستاردى جىبەرىپ الماۋعا تىرىسادى. قارجىلىق قيىندىقتارعا بايلانىستى كامبودجا مەن سولتۇستىك كورەيا كوماندالارى ازيانىڭ بوكستان قىزدار چەمپيوناتىن جىبەرىپ الا جازدادى. ءبىزدىڭ كونفەدەراتسيا ولاردىڭ ۆەتنامداعى تاماعى مەن جاتىن ورىندارىنا كەتەتىن شىعىندارىن وتەپ بەردى.
اففيليرلەنگەن فەدەراتسيالار قاتارىنداعى ءبىزدىڭ سەرىكتەستەرىمىزدىڭ كوپشىلىگى باستامالارىمىزعا قولداۋ كورسەتىپ وتىرادى. ءدال قازىر ءبىز ازيالىق بوكستىڭ ءبىرتۇتاس سپورتتىق رۋحىن وياتا الدىق دەپ ايتا الامىن. سپورتتىق بىرلىكتىڭ ەرەكشەلىگى - ءبىز شارشى الاڭدا عانا قارسىلاسپىز، ال رينگتەن تىس - ءبىز ءبىرتۇتاس سپورتتىق وتباسىمىز.
دوڭگەلەك تۇسكى اس ۇستەلىنىڭ باسىندا سولتۇستىك پەن وڭتۇستىك كورەيانىڭ، قىتاي مەن تايپەيدىڭ سپورتشىلارىنىڭ بىرگە وتىرعانى، گامبۋرگتە وتكەن الەم چەمپيوناتىندا وزبەك جانكۇيەرلەرىنىڭ «قازاقستان! قازاقستان!» دەپ ۇرانداتۋى جانعا جايلى ەمەس پە؟
ايتپاقشى، اعىمداعى جىلى گەرمانيادا وتكەن الەم چەمپيوناتىندا ازيا العاش رەت جالپى مەدال سانى بويىنشا وزگە قۇرلىقتاردان باسىم ءتۇستى. مۇمكىن كىشپەيىلدىك تانىتپاعانداي كورىنەرمىن، ءبىراق بۇل ماقتانارلىق جايت قوي. مىنە، بۇل جىلدى ءبىز وسىنداي قورىتىندىمەن اياقتاۋدامىز.
- قىزىقتى سۇحبات بەرگەنىڭىز ءۇشىن راحمەت!
- سپورتقا دەگەن شىنايى قىزىعۋشىلىعىڭىز ءۇشىن سىزگە دە زور ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن!
اۆتور: مارلان جيەمباي