الەمدى وزگەرتكەن 3 سۋرەت

 استانا. قازاقپارت - جەردى ءتورتبۇرىشتى نەمەسە دوڭگەلەك ءپىشىندى دەپ ءتۇرلى بولجامدار جاساپ كەلگەن ادامزات تاريحىن وزگەرتكەن جاڭالىق NASA حالىقارالىق عارىش اگەنتتىگىنىڭ تارتىلىس كۇشىن بۇزىپ، كەڭىستىككە ساپار شەككەن كۇنىمەن بايلانىستى.

سەبەبى ولاردىڭ تۇسىرگەن ءۇش سۋرەتى الەمدى وزگەرتتى دەۋگە بولادى. ول قانداي سۋرەتتەر؟ وسىدان جيىرما جىل بۇرىن ەڭ العاش Hubble Deep Filed سۋرەتى ءتۇسىرىلدى. عالىمدار تەلەسكوپتى اسپانعا قاراتىپ، بوس جاتقان كەڭىستىككە بىرنەشە كۇن بويىنا باعىتتاپ قويادى. ال ولار نە تاپتى دەپ ويلايسىزدار: ميللياردتاعان- ميللياردتاعان عارىش نىساندارىن كوردى.

 Extreme Deep Filed -  بۇل جەر بەتىنىڭ ەڭ ادەمى كورىنىسى. سەبەبى 23 كۇن ىشىندە 1/ 000 32000 اۋماقتى الىپ جاتقان اسپان كەڭىستىگىن باقىلاۋ، ارينە، كەرەمەت ءسات. وسى ساتتەر ادامزات بالاسىنىڭ، الەمنىڭ تۇسىنىگىن وزگەرتتى دەۋگە بولادى. عالىمداردىڭ كوزى اشىلىپ، ءتۇرلى قۇبىلىستار، اسپان الەمىندەگى تىلسىم مەن الۋان ءتۇرلى عالامشارلارعا سانالى تۇردە ساپار شەكتى. ال ەڭ ۇلكەن جاڭالىق كەڭىستىكتەگى ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ءىرىلى- ۇساق، ادامنىڭ كوزى كورۋگە جەتەتىن نىسانداردىڭ سانى ەكى تريلليونعا جەتتى.

تۇڭعىش رەت ادامزات بالاسىنىڭ ءوزى ءومىر ءسۇرىپ جاتقان جەر شارىن كورۋ ءساتى تۇسىرىلگەن سۋرەت. «جەردىڭ شىعۋى» دەپ اتالاتىن سۋرەت NASA اگەنتتىگىنىڭ ەڭ ۇلكەن جەمىستى سۋرەتتەرىنىڭ ءبىرى. سۋرەتتى عارىشكەر بيلل اندرەس تۇسىرگەن. بۇل ءسات «اپوللون-8» عارىش كەمەسىنىڭ ايعا ساپار جاساعان كەزىندە ورىن الدى. بيلل اندرەس ادامزات بالاسىنا جەردىڭ قانداي بولاتىنىن جانە ونىڭ قانداي قىمبات ەكەنىن سەزدىرەتىن سۋرەتتى وسىلايشا العاش بولىپ كورسەتتى. سۋرەتتى تۇسىرگەن كەزدە ب. اندرەسستىڭ ايتقان ءسوزى بار: «ءبىز بۇل ساپاردى ءساتتى اياقتادىق. اي تۋرالى مالىمەت الۋ ءۇشىن ءبارىن جاسادىق، ءبىراق ەڭ باستىسى ءبىز جەر دەگەن پلانەتانى اشتىق» . وسى سۋرەتكە بايلانىستى ۇلكەن ءبىر داۋ بولعانىن بىلەسىز بە؟

 NASA- عا بەلگىسىز ءبىر حات كەلىپ تۇسكەن، حاتتا اقشانىڭ بارىنە بولماشى سۋرەتتەر مەن ادامعا پايداسى جوق زەرتتەۋلەردى جاساۋدى قويىڭدار، اقشا جەردەگى ادامدار ءۇشىن، اش- جالاڭاش قالعاندار ءۇشىن كەرەك دەلىنگەن. حاتتى العان NASA اگەنتتىگىنىڭ ديرەكتور ورىنباسارى ەرنست شتۋلينگەر حات يەسىنە بىلاي دەپ جاۋاپ بەرگەن: «مەنىڭ سىزگە سالىپ جىبەرگەن سۋرەتىم «اپوللون-8» عارىش كەمەسى تۇسىرگەن، اسپانداعى جاڭا جىل ياعني 1968 -جىل ەدى. عارىشتى زەرتتەۋگە بايلانىستى ماسەلەدەگى ەڭ كەرەمەت سۋرەتتىڭ ءبىرى وسى دا شىعار. بۇل سۋرەتكە قاراپ وتىرىپ، ءبىزدىڭ جەردەن باسقا ەشتەڭەمىز جوق ەكەنىن ءتۇسىنۋ كەرەك. وسى ۋاقىتقا دەيىن ادام بالاسى جەردىڭ وسىنداي شەكتەۋلى ەكەنىن سەزىنگەن جوق. ءبىز وتە ۇلكەن الىپ الەمدى ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز دەپ ويلادىق. قۋانىشقا وراي، عارىشتى زەرتتەۋ عاسىرى بىزگە تەك اينا ارقىلى جەردىڭ ار جاعىنداعى تىرشىلىكتى كورسەتپەيدى، بىزگە جاڭا تەحنولوگيالاردى اشۋعا ۇلكەن جىگەر مەن كۇش بەرەدى. وسى جەردە سىزگە البەرت شۆەيتساردىڭ قاناتتى ءبىر ءسوزىن ايتقىم كەلىپ وتىر: «مەن بولاشاققا الاڭدايمىن، ءبىراق ۇمىتپەن قارايمىن» دەگەن.

«اقشىل كوك نۇكتە» دەپ اتالاتىن بۇل ادامزات تاريحىنداعى كۇن جۇيەسىن تۇسىرگەن ەڭ ءبىرىنشى سۋرەت. سۋرەتتى «ۆويادجەر-1» عارىش اپپاراتى تۇسىرگەن. 60 ءتۇرلى كۇن جۇيەسىندەگى ساتتەردى ءتۇسىرىپ ۇلگەرگەن كادرلار ىشىندە وسى ءبىر «اقشىل كوك نۇتكە» سۋرەتىنىڭ ءمانى بولەك. سەبەبى بۇل -  جەر شارى. 1990 -جىلى 14 - اقپان كۇنى عارىشقا ساپار شەككەن «ۆويادجەر-1» عارىش كەمەسى ۇيگە قايتار جولدا وسى سۋرەتتى ءتۇسىرۋ باقىتىنا يە بولعان. سۋرەت جەردىڭ ەڭ الىستان تۇسىرىلگەن ءبىر- اق داناسى. «ۆويادجەر-1» عارىش كەمەسى وزىنە جۇكتەلگەن قىزمەتىن اتقارۋ جولىندا جۇرگەن نىسان. ول بىزدەن 20 ميلليارد كيلومەتر قاشىقتىقتا جاتىر. بۇل -  جەردەن ەڭ الىس ورنالاسقان تەحنولوگيالىق اپپارات.

 

Massaget.kz